Φυτοφάρμακα : Κατά 6% μειώθηκαν οι πωλήσεις στην ΕΕ το 2019 

Το 2019 ο όγκος των φυτοφαρμάκων που πωλήθηκαν στην ΕΕ έφτασε στο χαμηλότερο επίπεδο από την έναρξη της σειράς καταγραφής δεδομένων της Eurostat, με μόλις περισσότερους από 333.000 τόνους, που αντιστοιχεί σε μείωση 6% σε σχέση με το 2018. Αυτή η απότομη πτώση έρχεται μετά από μια περίοδο που τα αντίστοιχα επίπεδα κυμαίνονταν μεταξύ 350.000 και 370.000 τόνων ετησίως (2011-2018), αναφέρει η Eurostat

Σε ό,τι αφορά τις κατηγορίες των φυτοφαρμάκων που πωλήθηκαν, οι υψηλότεροι όγκοι το 2019 αφορούσαν τα «μυκητοκτόνα και βακτηριοκτόνα» (40% του συνόλου), ακολουθούμενο από τα «ζιζανιοκτόνα, καταστροφείς ρυμούλκησης και δολοφόνους» (33%) και «εντομοκτόνα και ακαρεοκτόνα» (13%).

Τέσσερα κράτη μέλη της ΕΕ (Γερμανία, Ισπανία, Γαλλία και Ιταλία) είναι οι κύριοι παραγωγοί γεωργικών προϊόντων στην ΕΕ, οι οποίοι κατέγραψαν τον υψηλότερο όγκο πωλήσεων συνολικά.

Από τα 18 κράτη μέλη της ΕΕ για τα οποία υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα για όλες τις μεγάλες ομάδες, 12 μείωσαν τις συνολικές πωλήσεις φυτοφαρμάκων μεταξύ 2011 και 2019. Η υψηλότερη μείωση σημειώθηκε για τη Δανία (-42%), ακολουθούμενη από πέντε χώρες (Ιταλία, Πορτογαλία , Τσεχία, Σουηδία και Ρουμανία), οι οποίες σημείωσαν μείωση άνω του 20%.

Η υψηλότερη αύξηση των πωλήσεων φυτοφαρμάκων σημειώθηκε στην Κύπρο (+ 101%), ακολουθούμενη από τη Λετονία (+ 54%), την Αυστρία (+ 44%) και την Πολωνία (+ 11%).

Οι πωλήσεις φυτοφαρμάκων παρέμειναν λίγο πολύ σταθερές σε περίπου 360.000 τόνους ετησίως στην ΕΕ από το 2011. Το 2019, καταγράφηκε ο χαμηλότερος συνολικός όγκος, που πωλήθηκε από την έναρξη της συλλογής δεδομένων 333.500 τόνοι.

Από τα 18 κράτη μέλη της ΕΕ που παρείχαν μη εμπιστευτικά δεδομένα για όλες τις μεγάλες ομάδες, 12 (Δανία, Ιταλία, Πορτογαλία, Τσεχία, Σουηδία, Ρουμανία, Ιρλανδία, Κάτω Χώρες, Σλοβενία, Βέλγιο, Γαλλία και Ουγγαρία) μείωσαν τις συνολικές πωλήσεις, με την μεγαλύτερη μείωση άνω του 40% να καταγράφεται για τη Δανία.

Αγροπεριβαλλοντικό πλαίσιο

Η χρήση φυτοφαρμάκων παίζει σημαντικό ρόλο στη γεωργική παραγωγή διασφαλίζοντας λιγότερη βλάβη ζιζανίων και παρασίτων στις καλλιέργειες. Ωστόσο, η χρήση τους μπορεί να έχει αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις στην ποιότητα των υδάτων, στην επίγεια και υδρόβια βιοποικιλότητα. Η οδηγία για την αειφόρο χρήση προωθεί τη χρήση ολοκληρωμένης διαχείρισης επιβλαβών οργανισμών και εναλλακτικών προσεγγίσεων και τεχνικών, όπως μη χημικές εναλλακτικές λύσεις έναντι φυτοφαρμάκων.

Η ολοκληρωμένη διαχείριση επιβλαβών οργανισμών (IPM) είναι μια στρατηγική, που προάγει μια ασφαλέστερη και πιο βιώσιμη διαχείριση των φυτοφαρμάκων. Οι στρατηγικές IPM εξελίσσονται λόγω νέων αναδυόμενων παρασίτων και κλιματικής αλλαγής και περιλαμβάνουν εναλλαγή καλλιεργειών, μέτρα υγιεινής για την πρόληψη της εξάπλωσης παρασίτων, προστασία και ενίσχυση ωφέλιμων οργανισμών, χρησιμοποιώντας κατάλληλες τεχνικές καλλιέργειας, κατάλληλες ποικιλίες ή σπόρους. Οι αγρότες καλούνται να προτιμήσουν τις μη χημικές μεθόδους εάν παρέχουν ικανοποιητικό έλεγχο παρασίτων. Ο κύριος σκοπός είναι να μειωθεί η εξάρτηση από τα φυτοφάρμακα στη γεωργία.

Η μόλυνση του περιβάλλοντος από φυτοφάρμακα μπορεί να προκύψει από την εκτόξευση ψεκασμού, την απορροή της επιφάνειας και την απώλεια υποστρώματος μέσω έκπλυσης/ροής αποστράγγισης. Η επιμονή των φυτοφαρμάκων στο περιβάλλον διαφέρει σε μεγάλο βαθμό και εξαρτάται από παράγοντες όπως η ευαισθησία τους σε μικροοργανισμούς και ένζυμα, η θερμοκρασία του εδάφους και η περιεκτικότητα σε νερό. Την τελευταία δεκαετία, έχουν επιτευχθεί πολλά στον γεωργικό τομέα για τον περιορισμό των αρνητικών επιπτώσεων από τα φυτοφάρμακα.

Να σημειωθεί ότι η βιολογική γεωργία αυξάνεται κάθε χρόνο και τώρα καλύπτει το 8,5% των εκτάσεων της ΕΕ. Τέσσερα εκατομμύρια αγρότες έχουν εκπαιδευτεί στην ασφαλή χρήση φυτοφαρμάκων και ο αριθμός των εγκεκριμένων από την ΕΕ ουσιών χαμηλού κινδύνου ή μη χημικών έχει διπλασιαστεί από το 2009.