Βασίλισσα Ελισάβετ: Τα ήσυχα γενέθλια και η διπλή απώλεια

Τα πιο περίεργα γενέθλια ήταν προχθές για τη βασίλισσα Ελισάβετ αλλά και για το Ηνωμένο Βασίλειο που γιορτάζει τη συμπλήρωση των 95 ετών της, μια χρονιά προτού εκείνη γιορτάσει το πλατινένιο ιωβηλαίο, δηλαδή 70 χρόνια στον θρόνο.

Τα γενέθλια της Ελισάβετ συνέπεσαν μόλις τέσσερις ημέρες μετά την κηδεία του, επί 73 χρόνια συζύγου της, πρίγκιπα Φιλίππου. Γι’ αυτόν τον λόγο δεν θα υπάρξουν δημόσιες τελετές για την επέτειο. Στο μήνυμά της ευχαριστεί το κοινό για την υποστήριξη και την ευγένεια «που μου έδειξαν τις τελευταίες ημέρες». Οι ευχές προσφέρουν ανακούφιση «σε μια περίοδο βαθιάς θλίψης». Κάποια μέλη της οικογένειας θα συναντηθούν μαζί της στο παλάτι του Γουίνδσορ, όπως έγινε γνωστό. Η Ελισάβετ έγινε η γηραιότερη μονάρχης στον κόσμο το 2015.

Ωστόσο αυτή δεν είναι η μοναδική απώλεια για την Ελισάβετ. Την ίδια ημέρα που κήδευε τον σύζυγό της έχασε και έναν από τους παλαιότερους φίλους και συμβούλους τους. Ο σερ Μάικλ Οσβαλντ πέθανε το Σάββατο σε ηλικία 86 ετών. Οι δυο τους γνωρίστηκαν νέοι, όταν εκείνος ανέλαβε τη φροντίδα των αλόγων της βασιλικής οικογένειας, θέση που τους έφερε πολύ κοντά, καθώς είναι γνωστή η αγάπη της Ελισάβετ για τα άλογα (ιππεύει από τριών ετών). Με τον καιρό έγιναν στενοί φίλοι και, σύμφωνα με πηγές στο παλάτι, ήταν από τους ανθρώπους που εμπιστευόταν ιδιαίτερα.

Διπλή η απώλεια λοιπόν για την Ελισάβετ, κάτι που σε προσωπικό επίπεδο σίγουρα είναι δύσκολο. Και γίνεται ακόμα δυσκολότερο από τα προβλήματα στην οικογένεια και τις έριδες. Τα πρόσφατα γεγονότα έχουν προκαλέσει κύμα συμπάθειας για τη βασίλισσα, αυτό όμως δεν εμποδίζει τους επικριτές του θεσμού να επιμένουν σχετικά με το πόσο αναχρονιστικός είναι, ενώ ήδη γίνεται συζήτηση για το εάν η Ελισάβετ θα αποσυρθεί παραχωρώντας τον θρόνο στον Κάρολο. Οι γνώστες των εξελίξεων όμως θεωρούν απίθανο να γίνει κάτι τέτοιο πριν από τους εορτασμούς του πλατινένιου ιωβηλαίου το 2022.

Ο θάνατος του Φιλίππου συνέβη μερικούς μήνες προτού συμπληρώσει τα 100 χρόνια ζωής, γεγονός για το οποίο προγραμματίζονταν μεγάλες εκδηλώσεις, ενώ τα 95α γενέθλια της Ελισάβετ θα ήταν πιο χαμηλού προφίλ. Τους τελευταίους 12 μήνες της ζωής του ο Φίλιππος ζούσε κάτω από την ίδια στέγη με την Ελισάβετ, όπως συνέβαινε και στην αρχή του γάμου τους, όταν εκείνος υπηρετούσε στο ναυτικό.

Φέτος, με το πένθος για τη βασιλική οικογένεια να διαρκεί δύο εβδομάδες, δεν θα υπάρξουν κανονιοβολισμοί από τον Πύργο του Λονδίνου ή από το Χάιντ Παρκ, κάτι που συνηθίζεται για τα γενέθλια της βασίλισσας. «Ημουν στην κηδεία το Σάββατο, η Αυτής Μεγαλειότητα, όπως πάντα, ανησυχούσε περισσότερο για τους άλλους παρά για την ίδια, και αυτό θα ισχύει και στα γενέθλιά της» δήλωσε ο αρχιεπίσκοπος του Καντέρμπουρι Τζάστιν Γουέλμπι. «Δεν λέει «είμαι το πιο σημαντικό πρόσωπο στην αίθουσα». Λέει «νοιάζομαι για τους άλλους ανθρώπους περισσότερο παρά για τον εαυτό μου». Είναι εξαιρετικός άνθρωπος».

Μέχρι το πλατινένιο ιωβηλαίο όμως, θα υπάρξει και άλλη αφορμή για εορτασμούς, καθώς κάθε χρόνο η βασίλισσα γιορτάζει τα γενέθλιά της δύο φορές: την πρώτη στην πραγματική επέτειο, δηλαδή χθες, και κατόπιν στην «επίσημη», το δεύτερο Σάββατο του Ιουνίου, που φέτος πέφτει στις 12 του μηνός, αλλά δεν προβλέπεται να γίνουν μεγάλες εκδηλώσεις λόγω της πανδημίας.

Το έθιμο

Αυτό το έθιμο των διπλών γενεθλίων ισχύει από το 1748 και καθιερώθηκε στη διάρκεια της βασιλείας του Γεωργίου Β’, τα γενέθλια του οποίου ήταν τον Νοέμβριο, γεγονός που λόγω του άσχημου καιρού εμπόδιζε μεγάλους δημόσιους εορτασμούς. Πήρε την απόφαση να συνδυάσει τη γιορτή με την ετήσια στρατιωτική παρέλαση του καλοκαιριού, το λεγόμενο Trooping the Colour.

Η Ελισάβετ αρχικά έθεσε ως «επίσημα» γενέθλια τη δεύτερη Πέμπτη του Ιουνίου, την ίδια ημέρα με τον πατέρα της Γεώργιο Στ’. Ωστόσο το 1959 το άλλαξε. Βέβαια, σε διάφορες χώρες της κοινοπολιτείας έχει και άλλες ημερομηνίες εορτασμού των γενεθλίων της. Στο μεγαλύτερο μέρος της Αυστραλίας η δεύτερη Δευτέρα του Ιουνίου είναι επίσημη αργία προς τιμήν των γενεθλίων της. Στη Δυτική Αυστραλία τη γιορτάζουν τον Σεπτέμβριο ή τον Οκτώβριο, ενώ στη Νέα Ζηλανδία την πρώτη Δευτέρα του Ιουνίου και στον Καναδά τον Μάιο.

«Θα ήθελα να απευθύνω τις θερμότερες ευχές μου στην Αυτή Μεγαλειότητα τη βασίλισσα για τα 95α γενέθλιά της» ανέφερε σε ανάρτησή του στο Twitter ο βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον. «Είμαι περήφανος που υπηρετώ ως πρωθυπουργός της».

Η βασίλισσα θα επιστρέψει στα επίσημα καθήκοντά της το Σάββατο, μετά τη λήξη του επίσημου πένθους. «Σε προσωπικό επίπεδο θα είναι συντετριμμένη, αλλά δεν πιστεύω ότι ο θάνατος του δούκα του Εδιμβούργου θα έχει αντίκτυπο στην εκτέλεση των καθηκόντων της» δήλωσε ο Τζο Λιτλ, διευθύνων σύμβουλος του «Majesty Magazine». «Υπάρχει η «δημόσια» βασίλισσα και υπάρχει και η «ιδιωτική» βασίλισσα, και έχει χάρισμα στο να τα διαχωρίζει αυτά».