Πενταμερής για Κυπριακό: Δύσκολες οι συνομιλίες στη Γενεύη – Το μπλόκο Τουρκίας και Βρετανίας στην ΕΕ

Η Γενεύη θα αποτελέσει γι’ αυτό το τριήμερο, το πεδίο που θα διαφανούν οι τάσεις των εξελίξεων του επόμενου διαστήματος στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς αύριο ξεκινάει η άτυπη Πενταμερής διάσκεψη για το Κυπριακό υπό την αιγίδα του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ.

Προβληματισμός για τη στάση της Τουρκίας

Αθήνα και Λευκωσία περιμένουν να καταγραφούν με μεγαλύτερη σαφήνεια και να εκφραστούν συγκεκριμένα οι προθέσεις της Άγκυρας σε ότι αφορά τη στρατηγική που προτίθεται να ακολουθήσει ο Ερντογάν στον απόηχο του αμερικανικού ραπίσματος για την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων.

Οι προσδοκίες της ελληνικής και ελληνοκυπριακής πλευράς είναι χαμηλές και είναι χαρακτηριστικό ότι ο Νίκος Αναστασιάδης δηλώνει ιδιαίτερα προβληματισμένος ενώ από την πλευρά του ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας ενόψει της Πενταμερούς έκανε λόγο για μια «δύσκολη μέρα».

Άλλωστε ήδη η Τουρκία θέτει πλέον ανοιχτά ζήτημα δύο κρατών στην Κύπρο ζητώντας επίσημη αναγνώριση των τετελεσμένων της τουρκικής κατοχής στο βόρειο τμήμα του νησιού.

Υπό την έννοια αυτή Ελλάδα και Κύπρος αυτό που καταρχήν επιδιώκουν είναι να μην αλλάξει η βάση της επανέναρξης των διαπραγματεύσεων που είναι το πλαίσιο του ΟΗΕ για διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία με αποχώρηση των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων και τερματισμό του αναχρονιστικού θεσμού των εγγυήσεων.

Το κάλεσμα του Τατάρ στη Βρετανία

Τα μηνύματα δεν είναι ενθαρρυντικά από τη στάση της Άγκυρας αλλά και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας καθώς ο Ερσίν Τατάρ προσέρχεται στην άτυπη Πενταμερή με πρόταση για λύση δύο κρατών στην Κύπρο.

«Πηγαίνω εκεί (στη Γενεύη) για να προωθήσω το νέο όραμά μου. Το νέο όραμά μου είναι δύο κυρίαρχα κράτη που ζουν το ένα δίπλα στο άλλο […]», δήλωσε ο Τατάρ σε συνέντευξή του στο Reuters, προσθέτοντας πως αν η ελληνοκυπριακή πλευρά απορρίψει τη φόρμουλα των δύο κρατών, θα συνεχίσει να προωθεί μαζί με την Τουρκία την «κυριαρχία» του τουρκοκυπριακού ψευδοκράτους.

Σε συνέντευξή του στη  Sunday Express ο Τουρκοκύπριος ηγέτης κάλεσε τη Βρετανία να αναγνωρίσει το ψευδοκράτος στα Κατεχόμενα της Βόρειας Κύπρου, προτρέποντας την κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον να συνταχθεί με την πρότασή του για λύση δύο κρατών. Μάλιστα δημοσιεύματα αναφέρουν ότι υπάρχουν Βρετανοί υπουργοί που σκέφτονται θετικά την τουρκική ουσιαστικά πρόταση.

Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι η ΕΕ δεν προσκλήθηκε και δεν θα λάβει μέρος στην άτυπη διάσκεψη της Γενεύης, ούτε ως παρατηρητής, κάτι το οποίο αξίωσαν τόσο η Άγκυρα όσο και το Λονδίνο.

Ο κίνδυνος της εκτροπής

Έτσι οι συμμετέχοντες στην άτυπη διάσκεψη της Γενεύης (27-29 Απριλίου) θα είναι οι τρεις υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας, Τουρκίας, Βρετανίας, η ηγεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας (ο Νίκος Αναστασιάδης συνοδεύεται από τους αρχηγούς των κυπριακών κομμάτων) και η ηγεσία της τουρκοκυπριακής κοινότητας.

Από την πλευρά του πάντως ο Νίκος Αναστασιάδης κατά τη μετάβασή του στη Γενεύη χαρακτήρισε «πραγματικά κρίσιμη» τη διάσκεψη και εξέφρασε την πολιτική βούληση της Ελληνοκυπριακής αντιπροσωπείας «να δημιουργήσουμε ή να συνδράμουμε να δημιουργηθούν εκείνες οι προϋποθέσεις, ώστε επιτέλους να ξεκινήσει ή να επαναρχίσει μια ουσιαστική διαπραγμάτευση, στη βάση πάντα – και θέλω να το υπογραμμίσω – των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών, των ομόφωνων αποφάσεων του Εθνικού Συμβουλίου, των όσων η δήλωση της 25ης Νοεμβρίου διαλαμβάνει και αποτελεί τις παραμέτρους λύσης του Κυπριακού».

«Μακάρι», κατέληξε, «και η άλλη πλευρά να προσέλθει με την ανάλογη βούληση, την ανάλογη εκτίμηση, γιατί δεν θα είναι μόνον εις βάρος των Ελληνοκυπρίων η οποιαδήποτε εκτροπή, αλλά και εις βάρος των Τουρκοκυπρίων».

Το τετ α τετ με Τσαβούσογλου

«Αύριο είναι μία δύσκολη ημέρα, πάμε για το καλύτερο, αλλά να δούμε τι θα γίνει. Πάμε όμως πάντα για το καλύτερο» ανέφερε ενόψει της αυριανής άτυπης πενταμερούς για το Κυπριακό, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας κατά την επίσκεψή του στην Προεδρική Φρουρά μετά τη συνάντηση που είχε με την Κατερίνα Σακελλαροπούλου στο Προεδρικό μέγαρο.

Στη Γενεύη ο Νίκος Δένδιας αναμένεται να έχει και νέο τετ α τετ με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, την πρώτη δια ζώσης επαφή που θα έχουν οι δύο υπουργοί Εξωτερικών μετά τις επεισοδιακές κοινές δηλώσεις τους μετά την πρόσφατη συνάντησή τους στην Άγκυρα.

Σύνθετη η κατάσταση

Η κατάσταση παραμένει σύνθετη καθώς την ίδια στιγμή που η Άγκυρα προχωράει σε σπασμωδικές κινήσεις όπως την έκδοση νέας Navtex για ασκήσεις στην καρδιά του Αιγαίου (μεταξύ Λέσβου, Χίου και Σκύρου), το σενάριο για ένα «θερμό καλοκαίρι» είναι υπαρκτό, οι δημόσια καταγεγραμμένες διαφωνίες Ελλάδας και Τουρκίας για σειρά ζητημάτων δείχνουν ότι αγεφύρωτες ενώ ταυτόχρονα οδεύουμε και προς συνάντηση Κυριάκου Μητσοτάκη και Ταγίπ Ερντογάν.

Πάντως ο Νίκος Δένδιας κατέστησε σαφές προς κάθε κατεύθυνση και όχι μόνο προς την Άγκυρα ότι δεν μπορούν να γίνουν εκπτώσεις στο Διεθνές Δίκαιο και η Ελλάδα να απεμπολήσει δικαιώματα που κατοχυρώνονται από τις διεθνείς Συνθήκες που είναι σε ισχύ.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ μιλώντας στο ευρωκοινοβούλιο επεσήμανε ότι η θετική ατζέντα της ΕΕ με την Τουρκία έχει ως προαπαιτούμενο την πρόοδο εκ μέρους της Άγκυρας αναφορικά με τις σχέσεις με την Ελλάδα και την Κύπρο.