Το συγκλονιστικό παράδειγμα της Μέλεκ Ιπέκ πρέπει να μας αφυπνίσει όλους

«Ποτέ, ποτέ μου δεν ήθελα να γίνει έτσι. Αλλά θα σκότωνε εμένα και τα παιδιά μου. Ναι, αλήθεια είναι, όταν πήρα τηλέφωνο την αστυνομία και όταν ήρθαν να με συλλάβουν το είπα αυτό. Είπα “απόψε, εδώ, δεν θα με δείρει κανείς…”».

Είναι τα λόγια της Μέλεκ Ιπέκ, της γυναίκας που σκότωσε τον άνδρα της γιατί την έδερνε και τη βίαζε επί 14 χρόνια. Τον σκότωσε πάνω σε έναν καυγά κι αφού ο άνδρας – τέρας την είχε δέσει με χειροπέδες όλη την ημέρα και την είχε γυμνή στο μπάνιο.

Όμως, από την εκπληκτική, την συγκλονιστική κατάθεση στο δικαστήριο, το οποίο και την αθώωσε, αυτό που μένει είναι ό,τι είπε για τα παιδιά της. «Με είχε δέσει με χειροπέδες στο μπάνιο εκείνη την ημέρα. Δεν μπορούσα να ακούσω τις φωνές των παιδιών μου. Νόμιζα πια ότι ήταν και εκείνες νεκρές. Όλη εκείνη την ώρα παρακαλούσα τον Θεό. Παρακαλούσα να μη με δοκιμάσει με τον πόνο τού να αντικρίσω τα παιδιά μου νεκρά. Προσευχόμουν με όλη μου τη δύναμη. “Θεέ μου, μη μου δείξεις τα παιδιά μου νεκρά!”.

Η δύναμη και η θέληση της μάνας που κατανίκησε τον φόβο της γυναίκας και που πλέον έχει γίνει σύμβολο, όχι μόνο στην Τουρκία αλλά και σε όλο τον κόσμο.

Σύμβολο κατά της γυναικοκτονίας και της πατριαρχίας. Και ναι, σε πολλές κοινωνίες υπάρχει πατριαρχία και γυναικοκτονία, όσο κι αν κάποιοι ταυτίζουν τους όρους με κινήματα που δεν αποδέχονται και ειρωνεύονται με δήθεν υπεράνω απόψεις.

Ο όρος γυναικοκτονία χρησιμοποιήθηκε πριν από 200 και πλέον χρόνια, δεν είναι «εφεύρημα» κάποιων φεμινιστριών.

Κάθε χρόνο στην Τουρκία σκοτώνονται 300 γυναίκες από τους συζύγους τους, μιλάμε για μαζική γυναικοκτονία.

Θέλετε κι άλλα στοιχεία; Κατά μέσο όρο δολοφονούνται 137 γυναίκες καθημερινά από τον σύντροφό τους ή κάποιον συγγενή τους. Το 2017 δολοφονήθηκαν 87 χιλιάδες γυναίκες και περισσότερες από τις μισές έπεσαν νεκρές από χέρια συντρόφων ή συγγενών.

Η Ελλάδα τι κάνει

Στην Ελλάδα… σκοτάδι. Επίσημα στατιστικά στοιχεία επί της ουσίας δεν υπάρχουν και κάθε φορά που ένας σύζυγος δολοφονεί τη γυναίκα του περιγράφεται ως «οικογενειακή τραγωδία».

Οι καταγγελίες για ενδοοικογενειακή βία δεν δίνουν την πραγματική εικόνα που επικρατεί, πολλές φορές το ίδιο το θύμα συγκαλύπτει τον θύτη – σύζυγο, και άλλες η γυναίκα αποτρέπεται από την καταγγελία γιατί… «τι θα πει ο κόσμος;»

Πρόσφατα στη Μακρυνίτσα έγινε ένα διπλό έγκλημα. Θύτης ο σύζυγος, θύμα η γυναίκα του, μητέρα δύο παιδιών, και ο αδερφός της. Το έγκλημα απλά έγινε γιατί ο δολοφόνος… είχε ψυχολογικά προβλήματα αν και ζήλευε παθολογικά τη γυναίκα του.

Προφανώς δεν θα καταγραφεί ως γυναικοκτονία, ως δολοφονία δηλαδή ενός ανθρώπου επειδή ήταν γυναίκα, που μάλιστα κι αυτή προστάτευε τα μικρά παιδιά της.

Προφανώς δεν θα ειπωθεί ότι ήταν αποτέλεσμα της πατριαρχίας (ειδικά σε πιο κλειστές κοινωνίες της επαρχίας) που θεωρεί ότι οι γυναίκες είναι κατώτερες, είναι μόνο νοικοκυρές, μόνο μάνες και υποτελείς στους συζύγους τους.

Όπως και τόσες άλλες δολοφονίες ή βιασμοί, απλά καταγράφονται στη λίστα με τις ανθρωποκτονίες και τις προσπερνάμε.

Όμως, η έμφυλη βία, μεγάλο μέρος της οποίας είναι η ενδοοικογενειακή βία η οποία καταλήγει πολλές φορές σε ξυλοδαρμούς, σε βιασμούς, σε δολοφονίες γυναικών, είναι εδώ.

Είναι υπαρκτή και πρέπει να μας απασχολήσει σοβαρά. Από την οικογένεια και από το σχολείο πρέπει να γίνει κατανοητή η θέση της γυναίκας ως ισότιμη στην κοινωνία.

Αν τα παιδιά μας μάθουν ότι όλες αυτές οι ηλίθιες αντιλήψεις περί κατωτερότητας της γυναίκας είναι απλώς… επικίνδυνες, πολλά μπορούν να αλλάξουν.

Όταν τα στερεότυπα που υπάρχουν για τα δύο φύλα εκλείψουν, τότε μπορεί κάτι να αλλάξει.

Όταν παραδοσιακές ανοησίες περί «τιμής» που δικαιολογούν ακόμη και το έγκλημα σταματήσουν, τότε ίσως αλλάξουν πολλά στην κοινωνία μας.

Η Μέλεκ Ιπέκ από τύχη δεν ήταν ένα νούμερο στις στατιστικές. Στάθηκε τυχερή, αλλά δεν ήταν τυχερή η 28χρονη Κωνσταντίνα στη Μακρυνίτσα, η Ελένη Τοπαλούδη στη Ρόδο, το κορίτσι που το αποκεφάλισε ο σύντροφός της στη Σαντορίνη, η γυναίκα που δολοφονήθηκε στη Φιλοθέη, η κοπέλα που πυροβόλησε ο ίδιος της ο πατέρας στο Αργος για να εκδικηθεί τη μητέρα του.

Αν, όμως, η Τουρκία με τα σοβαρά προβλήματα πατριαρχίας και γυναικοκτονιών αθωώνει μια… δολοφόνο του άνδρα της, τότε υπάρχει ελπίδα. Και η Ιπέκ θα μπορούσε να γίνει για πολλά χρόνια παγκόσμιο σύμβολο, να βραβευτεί, να μιλήσει σε όλο τον κόσμο για τον εφιάλτη που βίωνε.

Ηρθε η ώρα των πραγματικών αλλαγών, όχι μόνο θεσμικών, αλλά και ουσιαστικών. Στην παιδεία όλων μας, στον τρόπο που βλέπουμε τη γυναίκα στη σύγχρονη εποχή, στον τρόπο που εμείς οι άνδρες ερωτευόμαστε, αγαπάμε, προσφέρουμε συντροφικότητα, προστατεύουμε όπου κι όταν χρειάζεται τη γυναίκα.

Αλλά στο κάτω – κάτω οι γυναίκες δεν χρειάζονται προστασία. Χρειάζονται σεβασμό, μόνο αυτό.

Αλλωστε, είναι κλισέ, όμως πρέπει να το λέμε: Γυναίκα μας έβγαλε από τα σπλάχνα της, πώς τολμάμε να απλώσουμε χέρι σε γυναίκα;