Ελιά: Ασθένειες και εχθροί – Ποια καλλιεργητικά μέτρα συνιστώνται

Τα ελαιόδεντρα στις πρώιμες περιοχές βρίσκονται στο βλαστικό στάδιο του φουσκώματος των ταξιανθιών και πλησιάζουν στο κρόκιασμα των ανθέων. Οι συλλήψεις στο δίκτυο φερομονικών παγίδων της ανθόβιας γενιάς του εντόμου του πυρηνοτρήτη παρουσιάζονται ιδιαίτερα αυξημένες σε όλες τις περιοχές.

Καταπολέμηση: Στους ελαιώνες βιολογικής γεωργίας επιβάλλεται η καταπολέμηση της ανθόβιας γενιάς του εντόμου με στόχο τη μείωση του πληθυσμού κατά τη διάρκεια της επόμενης (καρπόβιας) γενιάς που είναι πιο επικίνδυνη για τον ελαιόκαρπο και πιο δύσκολο να αντιμετωπιστεί με βιολογικά φάρμακα.

-Σε ελαιώνες με μεγάλη ανθοφορία δεν συνιστάται καμία επέμβαση.

-Σε ελαιώνες με χαμηλή ανθοφορία στο 30-40% της κανονικής, η επέμβαση κρίνεται αναγκαία, ειδικά αν είχαν υποστεί συνεχόμενες σοβαρές προσβολές από το έντομο τα παρελθόντα έτη.

Ο κατάλληλος χρόνος επέμβασης σύμφωνα με τις συλλήψεις των εντόμων στο δίκτυο φερομονικών παγίδων, καθώς και τις καταγεγραμμένες θερμοκρασίες από το εγκατεστημένο δίκτυο μετεωρολογικών σταθμών της υπηρεσίας είναι:

Συνιστώμενες  ημερομηνίες ψεκασμού

Πρώιμες περιοχές

(Πεδινά Νομών Άρτας, Πρέβεζας, Θεσπρωτίας, Λευκάδας, Κέρκυρας)

28 Απριλίου  –1 Μαΐου

Κατάλληλες δραστικές ουσίες: Ακεταμιπρίντ, Βάκιλος   Θουριγγίας,   Δελταμέθριν, ΖέταΣυπερμέθριν, Λάμδα Συαλοθρίν, Φοσμέτ.

Συνίσταται να προτιμηθεί κάποιο σκεύασμα του Βάκιλου της Θουριγγίας επειδή είναι βιολογικό και δεν βλάπτει τα ωφέλιμα έντομα που παρουσιάζουν υψηλούς πληθυσμούς αυτή την εποχή.

Ψύλλα (Βαμβακάδα)

Σε ελαιώνες με μεγάλη ανθοφορία δεν συνιστάται καμία επέμβαση. Σε ελαιώνες με μικρή ανθοφορία   απαιτείται   καταπολέμηση μόνον όταν ο πληθυσμός των εντόμων είναι υψηλός. Θα πρέπει τότε να γίνει ένας ψεκασμός σε συνδυασμό με την καταπολέμηση της ανθόβιας γενιάς του Πυρηνοτρήτη.

Κατάλληλες δραστικές ουσίες: Άλατα καλίου λιπαρών οξέων, Δελταμεθρίν, Παραφινικό λάδι.

Μαργαρόνια

Η προνύμφη του εντόμου προσβάλλει την τρυφερή βλάστηση (φύλλα, μίσχους, βλαστούς) καθώς και τα κλειστά άνθη. Οι νεαρές προνύμφες την άνοιξη κατατρώγουν το εσωτερικό και την κάτω επιδερμίδα των φύλλων, ενώ αφήνουν άθικτη την πάνω επιδερμίδα. Σε έντονες προσβολές προκαλείται φυλλόπτωση. Την περασμένη χρονιά παρουσιάστηκαν τοπικά μόνο σημαντικά προβλήματα, γι’ αυτό οι ελαιοπαραγωγοί ιδιαίτερα σε αυτές τις περιοχές πρέπει να βρίσκονται σε επαγρύπνηση για να προλάβουν τυχόν νέες προσβολές.

Καταπολέμηση:

-Ψεκασμός με εντομοκτόνο με δραστική ουσία Δελταμεθρίν (2,5%β/ο) μόλις εμφανιστούν τα πρώτα έντομα (επιτρέπεται μία μόνο εφαρμογή ανά καλλιεργητική περίοδο).

-Ψεκασμοί με εντομοκτόνα με δραστική ουσία Φοσμέτ με την εμφάνιση της προσβολής κατά την άνθηση.

Μεγαλύτερη ανάγκη προστασίας έχουν τα νεαρά δένδρα, τα φυτώρια, τα αυστηρά κλαδεμένα δένδρα, καθώς και τα δένδρα που πέρυσι υπέστησαν σοβαρές ζημιές από το έντομο.

Γλοιόσπορο

Η ασθένεια δημιούργησε αρκετά προβλήματα σε πολλές περιοχές, παρουσιάζοντας μία αυξητική πορεία τα τελευταία έτη. Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες αποδείχθηκε ότι ο μύκητας δεν προσβάλλει μόνο τους ώριμους καρπούς το Φθινόπωρο αλλά προκαλεί επίσης λανθάνουσα προσβολή σε νεαρά καρπίδια που προέρχεται από μολύνσεις στο στάδιο της ανθοφορίας. Η ασθένεια προκαλεί νεκρώσεις σε ορισμένα άνθη, αλλά το σημαντικότερο πρόβλημα είναι ότι ο μύκητας μεταφέρεται από τα άνθη στους καρπούς όπου παραμένει σε λανθάνουσα κατάσταση μέχρι την ωρίμανση. Τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκαν ζημιές οι οποίες δεν περιορίστηκαν μόνο στους ώριμους καρπούς αλλά και σε άγουρους, πράσινους καρπούς καθώς και σε φύλλα και κλαδίσκους.

Καταπολέμηση: Παλιότερα οι ψεκασμοί για το γλοιοσπόριο ξεκινούσαν το Φθινόπωρο από την έναρξη της ωρίμανσης των καρπών και μετά. Μετά τα νεότερα όμως δεδομένα που αποδεικνύουν ότι οι προσβολές αρχίζουν από τα στάδιο της ανθοφορίας, οι ψεκασμοί σε όσες περιοχές υπήρχε έντονο πρόβλημα τα περασμένα έτη συστήνεται να ξεκινήσουν λίγο πριν την άνθηση. Η ταυτόχρονη χρήση στρομπιλουρινών (πυρακλοστρόμπιν, κ.α.) και χαλκούχων(οξυχλωριούχος χαλκός, υποξείδιο του χαλκού, κ.α.) φαίνεται να δρα ευεργετικά, αλλά απαιτούνται ακόμη περαιτέρω έρευνες και αξιολόγηση όλων των εγκεκριμένων φυτοπροστατευτικών προϊόντων για την πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση της ασθένειας.

Συνιστώμενα καλλιεργητικά μέτρα:

Στις περιοχές όπου ενδημεί η ασθένεια και όπου έχουμε πολλές βροχοπτώσεις και υψηλή σχετική υγρασία, συνίσταται η εφαρμογή των παρακάτω μέτρων:

-Αφαίρεση και κάψιμο μολυσμένων κλαδίσκων, νεκρωμένων φύλλων και μουμιοποιημένων καρπών.

-Βαθύ παράχωμα των πεσμένων στο έδαφοςμουμιοποιημένων καρπών και νεκρών φύλλων.

-Καλό κλάδεμα και ζιζανιοκτονία συμβάλουν σημαντικά στη μείωση της υγρασίας στο εσωτερικό της κόμης των δέντρων και στη βελτίωση του αερισμού.