Η κυβέρνηση δεν μπορεί να υποκαθιστά τις εισαγγελικές Αρχές

Πριν από λίγες ημέρες (δηλαδή στις 24 Απριλίου) ψηφίστηκε από την κυβέρνηση μια ρύθμιση που το λιγότερο προκαλεί κατάπληξη και απορία και κατά την άποψή μου είναι αντισυνταγματική. Τι εννοώ; Με το άρθρο 269 του σχετικού νόμου για τον «Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων» προσδιορίστηκε ειδικότερα το εξής: Δηλαδή, ότι «τα μέλη της Εθνικής Επιτροπής της Δημόσιας Υγείας έναντι του κορωνοϊού Covid-19, της Επιτροπής Αντιμετώπισης Εκτακτων Συμβάντων Δημόσιας Υγείας από Λοιμογόνους Παράγοντες…, ΔΕΝ ΕΥΘΥΝΟΝΤΑΙ, ΔΕΝ ΔΙΩΚΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΞΕΤΑΖΟΝΤΑΙ… για γνώμη ή ψήφο που έδωσαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους στο πλαίσιο λειτουργίας των ως άνω επιτροπών. Δίωξη επιτρέπεται μόνο για συκοφαντική δυσφήμηση ή εξύβριση».

Και το ερώτημα το οποίο τίθεται είναι το εξής: Για ποιον λόγο η κυβέρνηση πέρασε μια τέτοια κακή ρύθμιση από τη στιγμή που υπάρχει το άρθρο 367 του Ποινικού Κώδικα;

Υπενθυμίζω – για όσους δεν το γνωρίζουν – ότι σύμφωνα με το παραπάνω άρθρο δεν αποτελούν άδικη πράξη οι αξιολογικές κρίσεις (ακόμη και οι πιο δυσμενείς) οι οποίες υποστηρίζονται στο πλαίσιο επιστημονικών, καλλιτεχνικών ή επαγγελματικών εργασιών. Και επίσης δεν αποτελούν άδικη πράξη και οι «εκδηλώσεις» οι οποίες γίνονται για την εκτέλεση «νομίμων καθηκόντων» (όπως οι ενέργειες ενός δικηγόρου, όταν αναλαμβάνει να εκπροσωπήσει έναν κατηγορούμενο).

Υπό την έννοια αυτή οι καθηγητές της Ιατρικής ή οι ειδικοί λοιμωξιολόγοι των επίμαχων επιτροπών που εξέφραζαν ΑΠΛΩΣ την επιστημονική τους γνώμη για το εάν έπρεπε να επιβληθεί lockdown ή για να κλείσει η εστίαση κ.λπ., ήταν ήδη προστατευμένοι από την ανωτέρω κεντρική ρύθμιση του ΠΚ.

Επιπλέον, οι αποφάσεις σε τελευταία ανάλυση για το κλείσιμο των μαγαζιών, των εμπορικών κέντρων κ.λπ. λαμβάνονταν από την κυβέρνηση και ήταν «πολιτικές αποφάσεις».

Κατά συνέπεια η κυβέρνηση είναι απαραίτητο να πει δημοσίως για ποιον λόγο ψήφισε τη συζητούμενη κακή ρύθμιση (και μήπως ενδεχομένως υποκρύπτεται και κάτι άλλο που δεν το γνωρίζουμε)!

Αφού οι καθηγητές της Ιατρικής και οι ειδικοί λοιμωξιολόγοι των σχετικών επιτροπών ήταν ήδη ποινικά προστατευμένοι! Και εάν ένας αρνητής του ιού ή άλλος «παράφρων» υπέβαλλε κάποια μήνυση εναντίον τους, η τελευταία θα έπρεπε να αντιμετωπιστεί με βάση το άρθρο 367 του ΠΚ (και να αρχειοθετηθεί ως νόμω αβάσιμη). Επιπλέον, ενοχλεί η «φιλοσοφία» της συγκεκριμένης ρύθμισης: Δηλαδή είναι αδικαιολόγητο η εκάστοτε κυβέρνηση – παραβιάζοντας τη θεμελιώδη αρχή της διάκρισης των εξουσιών – να παρεμβαίνει άκομψα στο έργο των εισαγγελικών Αρχών και να καθορίζει εκ των προτέρων ότι δεν έχουν διαπραχθεί κάποια εγκλήματα.

Και επαναλαμβάνω: Αν η κυβέρνηση πίστευε πράγματι ότι δεν είχαν διαπραχθεί κάποια αδικήματα, τότε δεν ήταν αναγκαία η ρύθμιση τούτη. Περαιτέρω, θα ήθελα να θυμίσω ότι αντίστοιχες προβλέψεις (με παρόμοια κακή «φιλοσοφία») είχε ψηφίσει και η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με τον ν. 4411/2016 (και είχαν οδηγήσει στην απαλλαγή γνωστού στελέχους της τότε κυβέρνησης).

Και το εκρηκτικό ερώτημα το οποίο τίθεται είναι το εξής: Θέλουμε να ακολουθούμε τη δυτική συνταγματική παράδοση, όπου η λαϊκή κυριαρχία οργανώνεται δυναμικά μέσα από τον αμοιβαίο έλεγχο μεταξύ της νομοθετικής, της εκτελεστικής και της δικαστικής εξουσίας; Ή θέλουμε να αποτελούμε μια γραφική παραλλαγή του παραδοσιακού σοβιετικού μοντέλου, όπου τα πάντα υποτάσσονταν στην τυραννική βούληση του κυβερνώντος κόμματος (όπως αυτό το φαινόμενο το είχε περιγράψει καταπληκτικά ο Χέρμπερτ Μαρκούζε στην κριτική του για τον σοβιετικό μαρξισμό); Το συμπέρασμα; Η κυβέρνηση οφείλει να δώσει μια απάντηση.

Ο Γρηγόρης Καλφέλης είναι καθηγητής της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ