A Ball for All: Μια ελληνική πρωτοβουλία σκορπίζει χαρά στα παιδιά με οπτική αναπηρία σε όλο τον κόσμο

Τρία χρόνια, πέντε ήπειροι, 194 χώρες, περισσότερες από 6.000 μπάλες.

Όσο εντυπωσιακοί και αν είναι οι αριθμοί που σχετίζονται με τη δράση του «A Ball for All», ωχριούν μπροστά στην αίσθηση που δημιουργεί ο ενθουσιασμός του κ. Ηλία Μάστορα, του εμπνευστή της πρωτοβουλίας που επιδιώκει κάθε παιδί με οπτική αναπηρία σε κάθε χώρα του κόσμου, να αποκτήσει εντελώς δωρεάν μια μπάλα ποδοσφαίρου προσαρμοσμένη στις ανάγκες του – επομένως και πρόσβαση στο παιχνίδι και τη χαρά.

Από το 1994 μέχρι και σήμερα, ο κ. Μάστορας προσφέρει εθελοντική εργασία, αρχικά ως προπονητής σκακιού στη «Σχολή Τυφλών Θεσσαλονίκης» και στη συνέχεια και ως διαιτητής ποδοσφαίρου τυφλών. Κι όμως, η σκέψη για τη δημιουργία της ειδικής μπάλας για παιδιά με οπτικές αναπηρίες, που είναι η μοναδική που υπάρχει στον κόσμο, προέκυψε μάλλον τυχαία, 20 χρόνια μετά την πρώτη του εμπλοκή με το άθλημα, όπως εξηγεί ο ίδιος στο in.gr. Ο εμπνευστής της αποφάσισε από την πρώτη στιγμή ότι η πατέντα του, μια ελαφρύτερη μπάλα ποδοσφαίρου κατάλληλη για παιδιά μικρών ηλικιών που δεν θα μπορούσαν να διαχειριστούν την συμβατική μπάλα που χρησιμοποιείται στις ποδοσφαιρικές διοργανώσεις για ενήλικες τυφλούς, δεν προοριζόταν για το εμπόριο. Στόχος του έγινε η δωρεά της σε κάθε παιδί με οπτικές αναπηρίες σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης.

Από τη σύλληψη αυτής της ιδιαιτέρως φιλόδοξης – και βαθιά ανθρώπινης – ιδέας μέχρι σήμερα έχουν μεσολαβήσει μόλις τρία χρόνια. Κι όμως, το «A Ball for All» έχει πετύχει ήδη αδιανόητα πολλά – και δεν έχει σκοπό να σταματήσει πριν καταφέρει να ζωγραφίσει το χαμόγελο στο πρόσωπο κάθε παιδιού με οπτική αναπηρία.

Ο κ. Μάστορας, ο άνθρωπος πίσω από το «A Ball for All», περιγράφει στο in.gr το μαγικό ταξίδι αυτής της μοναδικής πρωτοβουλίας.

Πώς ξεκίνησε η ιδέα για το A Ball for All;

Υπάρχει μια μικρή ιστορία πίσω από τη γέννηση της ιδέας. Ξεκίνησα ως προπονητής σκάκι στη Σχολή Τυφλών Θεσσαλονίκης το 1994, βοήθησα εθελοντικά ως τερματοφύλακας στην αρχή του αθλήματος ποδοσφαίρου τυφλών σε διεθνές επίπεδο, ενώ από το 1999 έως σήμερα είμαι διεθνής διαιτητής ποδοσφαίρου τυφλών. Στους Παραολυμπιακούς της Αθήνας το 2004 και του Πεκίνου το 2008, διαιτήτευσα τον τελικό για το χρυσό μετάλλιο, ενώ στο Ρίο το 2016 ήμουν υπεύθυνος διαιτησίας. Περίπου εκείνη την εποχή, είχα εκδώσει ένα παιδικό σκακιστικό παραμύθι, και η Σχολή Τυφλών θέλοντας να είναι προσιτό και για μικρά παιδιά με πρόβλημα όρασης, διοργάνωσε τη θεατρική αφήγηση στο studio.

Η έκπληξη ήταν μεγαλύτερη όταν ήρθε ο 3χρονος Λέανδρος για να πει ένα μικρό γρίφο από το παραμύθι και, θέλοντας να τον ευχαριστήσω, του έδωσα τη μπάλα ενηλίκων ποδοσφαίρου τυφλών. Φανταστείτε τη δυσκολία να παίξει με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας, όταν η μπάλα ζυγίζει 550 γραμμάρια! Μου πήρε 20 χρόνια για να συνειδητοποιήσω την ανάγκη δημιουργίας της ειδικής, πιο ελαφριάς μπάλας σε σχέση με την αντίστοιχη των ενηλίκων που ήδη υπήρχε.

«Think out of the…ball»: Τα μυαλά πρέπει να είναι ανοικτά για να λειτουργούν, σαν τα… αλεξίπτωτα. Έτσι, σαν παραμύθι, ξεκίνησε ένα νέο ταξίδι πριν τρία χρόνια…

Πώς αποφασίσατε να μην διαθέσετε τη μπάλα και στο εμπόριο, αλλά να την προσφέρετε μόνο μέσω δωρεών;

Η μπάλα που δημιούργησα είναι μια παγκόσμια πατέντα, η μοναδική ελαφριά μπάλα 250γρ., με 4 εσωτερικούς μηχανισμούς. Η ενασχόληση ως διεθνής εθελοντής στο χώρο για πάνω από 20 χρόνια με ενέπνευσε στη δημιουργία της παγκόσμιας καμπάνιας «A ball for all». Η μπάλα δεν πωλείται, αλλά μόνο δωρίζεται καθώς βασική προτεραιότητα είναι το δικαίωμα κάθε παιδιού με προβλήματα όρασης στη χαρά, ανεξάρτητα από την οικονομική ευχέρεια. Οι ανάγκες είναι παγκόσμιες και δεν υπάρχει κάποια παρόμοια μπάλα ή καμπάνια, οπότε είναι χαρά μας κάθε εβδομάδα να στέλνουμε μπάλες σε χώρες που δεν έχουμε ταξιδέψει. Όλα τα έξοδα καλύπτονται από εμάς μέσω των προγραμμάτων που τρέχουμε και είναι μεγάλη η χαρά μας όταν μας στέλνουν φωτογραφίες και videos.

Το A Ball For All έχει πετύχει εντυπωσιακά πολλά στα χρόνια της λειτουργίας του. Πώς καταφέρατε να στείλετε την μπάλα σε τόσες χώρες του κόσμου; Πιστεύατε ότι θα πετυχαίνατε τόσα πολλά όταν ξεκινήσατε;

Από την πρώτη στιγμή είχα την αίσθηση ότι αυτή η δημιουργία θα με συνοδεύει σε όλη μου τη ζωή. Η πρώτη περίοδος ήταν σημαντική για την επιλογή του κατάλληλου βάρους, του μεγέθους και της ασφάλειας. Ήμουν τυχερός καθώς από την αρχή πήρε παγκόσμιες διαστάσεις με την επίσημη πρώτη παρουσίαση στο Κατάρ, παρουσία του Xavi Hernandez. Έχω κρατήσει εκείνη τη μπάλα με την υπογραφή του, καθώς οι υπόλοιπες μοιράστηκαν στα παιδιά, με ή χωρίς οπτική αναπηρία, στην εκδήλωση για την Εθνική Ημέρα Αθλητισμού.

Η μη-κερδοσκοπική οργάνωση που έχω την τιμή να είμαι Πρόεδρος, «Όραμα Νέων Youthorama – Σκακιστικός Όμιλος Πανοράματος», ήταν ο δικαιούχος φορέας υλοποίησης της καινοτόμου ιδέας. Το σωματείο δεν έχει λειτουργικά έξοδα, καθώς εδρεύει σε χώρο του Δήμου Πυλαίας-Χορτιάτη που στηρίζει το έργο μας, ενώ δεν έχουμε υπαλλήλους, αλλά μόνο την εθελοντική μας ομάδα, κυρίως νέων. Με αυτή την προσέγγιση, είμαστε χαρούμενοι όταν εγκρίνεται κάποιο πρόγραμμα που έχουμε υποβάλλει στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, ενώ όταν λαμβάνουμε αρνητική απάντηση το μόνο που έχουμε απωλέσει είναι ο χρόνος μας. Είμαστε ένας φορέας που έχει συσταθεί από το 2003, αλλά δεν είναι ευρύτερα γνωστός. Παρόλα αυτά είμαστε ευτυχισμένοι που διεθνείς οργανισμοί έχουν κατανοήσει την ανάγκη που υπάρχει για το δικαίωμα στο παιχνίδι για όλους.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν έχουμε επιχειρηματική δράση αλλά όραμα για το κοινό καλό, αποφασίσαμε ότι η μπάλα δεν πρέπει να πωλείται αλλά μόνο να δωρίζεται. Ήρθαμε σε επαφή με εκπροσώπους χωρών όπου καλλιεργείται το παραολυμπιακό άθλημα του Ποδοσφαίρου Τυφλών, Σχολές Τυφλών και δομές όπου δραστηριοποιούνται και παιδιά και νέοι με πρόβλημα όρασης. Ανακαλύψαμε ότι η πατενταρισμένη μπάλα από τον ΟΒΙ, είχε μεγάλη απήχηση που ξεπερνούσε τα όρια της χώρας μας. Ήδη μας έχουν στηρίξει διεθνή ιδρύματα όπως το UEFA Foundation for Children, Save the Dream από το Κατάρ και το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Επίσης, έχουν εγκριθεί προγράμματα από το Erasmus+ και το Ίδρυμα Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης.

Γνωστοί διεθνείς ποδοσφαιριστές έχουν παίξει με τη μπάλα όπως ο Xavi Hernandez της Barcelona FC κατά τη διάρκεια παρουσίασης της μπάλας στο Κατάρ, ο Didier Drogba της Chelsea FC στο Μονακό όπου παρουσιάσαμε τη μπάλα στο Peace and Sport International Forum. Είμαστε στην ευχάριστη θέση να μην έχουμε αρνηθεί και να έχουμε πάντοτε διαθεσιμότητα σε μπάλες, καλύπτοντας το σύνολο των εξόδων για να φτάσουν δωρεάν στην αγκαλιά παιδιών με πρόβλημα όρασης στις πέντε ηπείρους. Αρκεί ένα email στο φορέα μας (δηλαδή, στη διεύθυνση orama2003@gmail.com), με τη διεύθυνση του σχολείου και τον αριθμό των παιδιών με οπτική αναπηρία που φοιτούν, χωρίς να απαιτούνται προσωπικά δεδομένα, για να στείλουμε την ειδική μπάλα.

Το τηλεοπτικό μας κοινωνικό μήνυμα είναι εγκεκριμένο από το Ελληνικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο και προβάλλεται από όλους τους τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς της χώρας μας. Τα στελέχη της Ακαδημίας του Ολυμπιακού είδαν το προωθητικό μήνυμα στο MEGA και επικοινώνησαν μαζί μας. Φέτος, έχουμε ξεκινήσει τη συνεργασία με το δίκτυο Σχολών Ποδοσφαίρου του Ολυμπιακού, που αριθμεί 50 ακαδημίες σε τέσσερις ηπείρους. Μας έχουν στηρίξει είτε με οικονομική στήριξη από τους γονείς των παιδιών, είτε η ΠΑΕ με την προβολή της καμπάνιας πριν την έναρξη του αγώνα πρωταθλήματος Ολυμπιακός – Άρης, είτε με ασκήσεις με τη χρήση της μπάλας από την Κ19, είτε πλέον με τους βετεράνους της ομάδας και χορηγούς που υποστηρίζουν την ομάδα. Διάσημοι ποδοσφαιριστές είναι πρεσβευτές τη καμπάνιας και είναι υπέροχο να μοιραζόμαστε τις κοινές αξίες για τη συμπερίληψη μέσω του ποδοσφαίρου. Προγραμματίζουμε πλήθος δράσεων μόλις επιτραπεί η διοργάνωση τουρνουά επίδειξης σε εξωτερικό χώρο και σας θέλουμε όλους δίπλα μας!

Πώς ενισχύει τις δεξιότητες και την ψυχολογία των παιδιών με οπτική αναπηρία το παιχνίδι με μπάλα;

Σε ένα πρώτο αρχικό επίπεδο, το τρίπτυχο παιδί – τυφλότητα – αθλητισμός συγκινεί και έχει αγκαλιαστεί από όλο τον κόσμο. Το έργο κάθε εκπαιδευτή, εκπαιδευτικού και εργαζόμενου με νέους και παιδιά είναι διαρκές, δεν είναι εφικτό να αλλάξουμε τον κόσμο, αλλά αλλάζοντας την καθημερινότητα κάποιων παιδιών, είναι σημαντικό. Κάθε χρόνο χαρτογραφούμε τα σχολεία της χώρας μας, όπου φοιτούν και παιδιά με οπτική αναπηρία, και είμαστε σε επικοινωνία με το εκπαιδευτικό προσωπικό. Θέλει προσπάθεια και χαμόγελο και να ξεπερνάς τις προκλήσεις. Άλλωστε ιδανική ομάδα δεν είναι αυτή που δεν αντιμετωπίζει προβλήματα αλλά αυτή που καταφέρνει να τα ξεπεράσει.

Ποιες στιγμές ξεχωρίζετε από τα χρόνια της λειτουργίας του A Ball For All;

Στην Ελλάδα, οι περσινές επιτόπιες παρεμβάσεις στο γενικό σχολείο του Λέανδρου, ο οποίος ήταν η πηγή έμπνευσης αλλά και ο πρωταγωνιστής των προωθητικών video της παγκόσμιας καμπάνιας. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Μία μπάλα για όλους» είναι εγκεκριμένο από το Υπουργείο Παιδείας για όλα τα σχολεία της χώρας μας και είχαμε τη δυνατότητα με τη στήριξη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος να στείλουμε 700 πακέτα σε 170 σχολεία όπου φοιτούν και παιδιά με πρόβλημα όρασης. Στην πιλοτική του φάση, είχαμε τη δυνατότητα να επισκεφτούμε ορισμένα σχολεία και επιλέξαμε το σχολείο του Λέανδρου. Δε μπορούσαμε να αρνηθούμε στην επίσκεψή μας να πάμε δεύτερη και τελικά και τρίτη φορά καθώς τα αποτελέσματα ήταν διθυραμβικά στη συμπερίληψη, είτε σε επίπεδο κιναισθητικής και κοινωνικοποίησης είτε σε ό,τι αφορά στην ενσυναίσθηση. Στόχος μας να περάσουμε στην πλήρη ανάπτυξη του προγράμματος και να επισκεφτούμε την επόμενη σχολική χρονιά επιτόπια όλα τα σχολεία της χώρας, όπου φοιτούν και παιδιά με οπτική αναπηρία.

Στο εξωτερικό, καταφέραμε να στείλουμε μπάλες σε όλα τα τυφλά παιδιά και νέους με μειωμένη όραση στη Σιέρρα Λεόνε. Ήταν συγκινητικές οι πρώτες φωτογραφίες όταν έλαβαν τις πρώτες μπάλες. Αποφασίστηκε, με τη βοήθεια της θεατρικής εθελοντικής ομάδας «Σύνπραξις», να διοργανώσουν μία θεατρική παράσταση όπου με τα έσοδα θα εξασφαλίζαμε την αποστολή για το σύνολο των παιδιών με οπτική αναπηρία. Χάρη και στους θεατές που κατέκλυσαν το θέατρο, κατέστη δυνατό και για να μας ευχαριστήσουν οργάνωσαν παρελάσεις σε όλες τις πόλεις όπου μοιράστηκαν οι μπάλες. Τα τυφλά παιδιά και νέοι κουδούνιζαν τις ειδικές μπάλες και λυπάμαι που δε μπόρεσα να ήμουν παρών σε αυτές τις δράσεις ευγνωμοσύνης.

Ποια είναι τα επόμενα βήματα του A Ball For All;

Μόλις κλείσαμε τον τρίτο χρόνο υλοποίησης της καμπάνιας και πάνω από 6.000 μπάλες έχουν φτάσεις σε 194 χώρες στις πέντε ηπείρους. Κάνοντας κλικ πάνω στην κάθε χώρα του διαδραστικού χάρτη (που βρίσκεται εδώ), μπορείτε να ταξιδέψετε μέσα από φωτογραφίες της δωρεάν διανομής στην κάθε χώρα .

Σήμερα (26/4), ξεκινήσαμε την πρώτη ημέρα γυρισμάτων του ντοκιμαντέρ «Μία μπάλα για όλους». Το trailer του ντοκιμαντέρ θα προβάλλεται στις γιγαντοοθόνες των γηπέδων και football fan zones στις 11 πόλεις του EURO 2020ne, καθώς είμαστε προσκεκλημένοι της UEFA Foundation for children για να υλοποιήσουμε ανοικτές βιωματικές δράσεις πριν τον αγώνα Γαλλία – Πορτογαλία στη Βουδαπέστη στο διάστημα 21 έως 23 Ιουνίου του 2021.

Το ντοκιμαντέρ θα συνεχιστεί μετά τη Βουδαπέστη, όπου θα μοιραστούν 750 μπάλες σε όλα τα παιδιά με οπτική αναπηρία της χώρας, στην Κύπρο όπου θα ανέβει για πρώτη φορά η παιδική θεατρική παράσταση «Μία μπάλα για όλους».

Θα ολοκληρωθεί στις 3 Ιανουαρίου του 2022 στην Κένυα, όπου θα μοιραστούν άλλες 750 μπάλες σε 2 σχολεία Τυφλών κοντά στην πρωτεύουσα, όπου φοιτούν 700 τυφλοί μαθητές.

Ελπίζουμε να γίνει ακόμη πιο γνωστή η καμπάνια για να δωρίσουμε περισσότερα εκπαιδευτικά πακέτα, ώστε η ειδική μπάλα να κουδουνίσει σε κάθε σπίτι και σε κάθε σχολείο όπου φοιτά παιδί με οπτική αναπηρία!

Μάθετε πώς μπορείτε να βοηθήσετε τη δράση του «A Ball for All» με μια επίσκεψη σε αυτή τη διεύθυνση.