Μαρία Μαγδαληνή: Όταν οι Μεσαιωνιστές την έκαναν… πόρνη – Η παραπλάνηση

Η ιστορία της Μαρίας Μαγδαληνής απασχολεί για χιλιετίες θεολόγους, ιστορικούς αλλά και πιστούς.

Δυστυχώς όμως υπάρχει μία διαμορφωμένη κοινή γνώμη για τη γυναίκα που ήταν πιο κοντά όσο καμία άλλη στον Χριστό.

Είναι λάθος πως αυτό που έρχεται πρώτο στο μυαλό μας είναι πως είναι μία γυναίκα ελευθέρων ηθών, πόρνη που μπήκε στον σωστό δρόμο με τη βοήθεια του Χριστού.

Ήταν όμως έτσι; Η απάντηση είναι απλή. ΟΧΙ.

Συγκεκριμένα η Μαρία Μαγδαληνή παρουσιάζεται ως ιερόδουλη, ως μοιχαλίδα, ακόμα και σύμφωνα με μερικές θεωρίες ως σύζυγος του Ιησού.

Ωστόσο, σε κανένα Ευαγγέλιο της Καινής Διαθήκης δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά πως η Μαρία Μαγδαληνή ήταν ιερόδουλη ή αμαρτωλή και αυτό προσθέτει ακόμα περισσότερο μυστήριο στο πρόσωπό της.

Έτσι, ο Μάικλ Χάαγκ, συγγραφέας του βιβλίου «The Quest For Mary Magdalene: History & Legend» (Η αναζήτηση για τη Μαρία Μαγδαληνή: Ιστορία και Μύθος), καθώς και η Δρ Χέτα Χόους, η οποία είναι λέκτορας μεσαιωνικής και πρώιμης σύγχρονης λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, μας βοηθούν στο να αποκαλύψουμε ως ένα σημείο, την ταυτότητα της Μαρίας Μαγδαληνής.

Η Μαρία Μαγδαληνή και η σχέση της με τον Ιησού

Η Μαρία Μαγδαληνή παρουσιάζεται στα Ευαγγέλια της Καινής Διαθήκης να πενθεί κατά τη Σταύρωση του Χριστού αλλά και ως μάρτυρας της ανάστασής Του.

Ήταν στη σταύρωση του Ιησού, ήταν στην ταφή του και πριν από αυτό ήταν με τον Ιησού καθ’ όλη τη διακονία του στη Γαλιλαία.

Ως γυναίκα και συνοδοιπόρος του Ιησού, ήταν το μόνο πρόσωπο που βρέθηκε κοντά Του στις κρίσιμες στιγμές που καθόρισαν τον σκοπό Του και τη μοίρα Του, δηλώνει ο Μάικλ Χάαγκ.

Και ήταν η ίδια η Μαρία Μαγδαληνή που πήγε στον τάφο του Ιησού την τρίτη ημέρα, διαπιστώνοντας πως ο τάφος ήταν άδειος.

Σύμφωνα με τα ευαγγέλια, η Μαρία Μαγδαληνή ήταν με τον Ιησού στη Γαλιλαία, όπου κήρυξε τη βασιλεία του Θεού σε ανθρώπους και θεράπευσε τους άρρωστους. Τον συνόδευσε καθώς ταξίδεψε στην Ιερουσαλήμ και μπήκε στην ιερή πόλη σύμφωνα με την προφητεία της Παλαιάς Διαθήκης, «ταπεινός και τοποθετημένος σε γαϊδούρι».

Η Μαρία Μαγδαληνή ήταν εκεί όταν τα πλήθη χαιρέτησαν τον Ιησού, κουνώντας κλαδιά από φοίνικες και ρίχνοντας τα ρούχα τους μπροστά του, φωνάζοντας «ορσάνα» [ένα θαυμαστικό που χρησιμοποιείται για να εκφράσει λατρεία, έπαινο ή χαρά].

Όταν οι Ρωμαίοι κάρφωναν τον Ιησού στον σταυρό, και φώναξε: «Θεέ μου, Θεέ μου, γιατί με εγκατέλειψες;» η Μαρία Μαγδαληνή ήταν εκεί. Και όταν ο Ιησούς άφησε την τελευταία Του πνοή, η Μαρία Μαγδαληνή ακολούθησε καθώς μετέφεραν το σώμα Του στον τάφο και παρακολούθησε καθώς ο τάφος σφραγιζόταν, με την πέτρα να κυλά στη θέση της.

Ενώ την τρίτη ημέρα, η Μαρία Μαγδαληνή ήταν εκείνη που πήγε στον τάφο του Ιησού και διαπίστωσε ότι ήταν άδειος. Η παλαιότερη εκδοχή του Μάρκου, το παλαιότερο Ευαγγέλιο, δεν αναφέρει κάτι περισσότερο από αυτό. Δεν λέει τίποτα για την ανάσταση, και δεν λέει τίποτα για τον Ιησού να εμφανίζεται στους μαθητές του.

Ήταν η Μαρία Μαγδαληνή πόρνη;

Όσον αφορά στην πληροφορία πως η Μαρία Μαγδαληνή ήταν πόρνη, δεν υπάρχει καμία αναφορά για αυτό, σε κανένα από τα Ευαγγέλια της Καινής Διαθήκης, δηλώνει η Χέτα Χόους.

Η εικόνα της Μαρίας Μαγδαληνής ως μιας πόρνης που είναι και η πιο γνωστή σε εμάς σήμερα -η πρώην πόρνη που πλένει τα πόδια του Ιησού με αλοιφή και κλαίει για τη Σταύρωσή του– θεμελιώθηκε κατά τον Μεσαίωνα, προσθέτει η Χόους.

Ο μεσαίωνας την έκανε… πόρνη

Οι μεσαιωνικοί συγγραφείς παρουσίασαν τη Μαρία ως μια μετανοημένη αμαρτωλή που δέχτηκε να αλλάξει τη ζωή της.

Όπως εξηγεί ο Μάικλ Χάαγκ: «Όλο το χριστιανικό μυστήριο ξεκινά με την πρώτη στιγμή που η Μαρία Μαγδαληνή στάθηκε μόνη στον άδειο τάφο. Αυτό το μυστήριο, με την πρόταση της οικειότητας, συνδέεται με τη φύση του οράματος της Μαρίας Μαγδαληνής. Το όραμα της βασιλείας του Θεού που μοιράστηκε με τον Ιησού. Το ερώτημα από τότε, ήταν πόσο μεγάλο μέρος αυτού του οράματος παραμορφώθηκε ή καταστράφηκε ή χάθηκε στις αντιπαραθέσεις που διαμόρφωσαν τη νέα θρησκεία».

Όπως συμπληρώνει ο Χάαγκ «Αυτοί οι αγώνες είδαν την Εκκλησία να προσπαθεί να ελέγξει την οραματιστική φύση της εμπειρίας της Μαρίας Μαγδαληνής μετατρέποντάς την σε πόρνη. Ούτε ήταν ατύχημα που η Μαρία, η μητέρα του Ιησού, η οποία εκτός από τις αφηγήσεις γεννήσεως του Ματθαίου και του Λουκά δεν παίζει σχεδόν κανένα ρόλο στα Ευαγγέλια και στη ζωή του Ιησού (και η οποία θεωρήθηκε από πρώιμους σκεπτικιστές και κριτικούς του Χριστιανισμού ως ανεπιθύμητη, μια μοιχαλίδα, με μπάσταρδο γιο) αλλά μετατράπηκε από την Εκκλησία (χωρίς αποδείξεις στα Ευαγγέλια) σε μια ανέγγιχτη παρθένα και Μητέρα του Υιού του Θεού».

Οι παρεμβάσεις της Εκκλησίας στην ιστορία της Μαρίας Μαγδαληνής

Ο Χάαγκ εξηγεί ότι μόνο το 1969, κατά τη θητεία του Παύλου του 6ου, το Βατικανό έκανε κάποιες διακριτικές αλλαγές στη λατινική λειτουργία.

Μέχρι τότε η ανάγνωση για την ημέρα της γιορτής της Μαρίας Μαγδαληνής στις 22 Ιουλίου ήταν από το κεφάλαιο 7 του ευαγγελίου του Λουκά, στο οποίο μια ανώνυμη γυναίκα μπαίνει σε ένα σπίτι όπου ο Ιησούς είναι καλεσμένος για δείπνο και, πλένοντας τα πόδια Του, της είπε «οι αμαρτίες Σου συγχωρούνται».

Αυτή η ιστορία αντικαταστάθηκε το 1969 από μια πολύ διαφορετική ανάγνωση, αυτή τη φορά από το κεφάλαιο 20 του ευαγγελίου του Ιωάννη, στο οποίο ο Ιησούς αποκαλύπτεται πρώτος στη Μαρία Μαγδαληνή κατά την Ανάσταση. Τη φώναξε λέγοντας «Γυναίκα, γιατί κλαις;» και στη συνέχεια την κάλεσε με το όνομά της, λέγοντας «Μαρία» και εκείνη, αναγνωρίζοντάς τον του λέει «Ραμπόνι. Δηλαδή, Δάσκαλε» εξηγεί ο Χάαγκ.

Οι θεωρίες για τη Μαρία Μαγδαληνή ως σύζυγο του Ιησού

Το ενδιαφέρον του κόσμου για την «πόρνη» Μαρία Μαγδαληνή, μπορεί να συγκριθεί μόνο με εκείνη της Μαρίας Μαγδαληνής, που σε μερικές θεωρίες εμφανίζεται ως σύζυγος του Ιησού.

Όπως αναφέρει ο Χάαγκ: «Απόδειξη σε αυτό, είναι η τεράστια προσοχή που έδειξαν τα μέσα ενημέρωσης στην ανακοίνωση της καθηγήτριας του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, Κάρεν Κινγκ το 2012, σχετικά με την ανακάλυψη ενός αρχαίου θραύσματος από πάπυρο, που φέρει τις λέξεις «ο Ιησούς τους είπε: η γυναίκα μου»».

Σίγουρα στον Μεσαίωνα, ορισμένοι στη Γαλλία είδαν τη Μαρία Μαγδαληνή ως σύζυγο του Ιησού στον θεϊκό κόσμο και ως παλλακίδα του στον κόσμο της ψευδαίσθησης, τον κόσμο που πίστευαν ότι κατοικούμε στην καθημερινή μας ζωή. Ενώ στους πρώτους αιώνες της χριστιανικής εποχής, τα γνωστικά ευαγγέλια απεικονίζουν τη Μαρία Μαγδαληνή ως «σύντροφο», ακόμη και «σύζυγο» του Ιησού, ως τη γυναίκα που αγαπούσε περισσότερο από όλους τους άλλους μαθητές. Η σχέση τους συχνά περιγράφεται με ερωτικούς όρους.

Για αυτό το θέμα υπάρχουν περιστατικά ακόμη και στα κανονικά Ευαγγέλια της Καινής Διαθήκης, που έχουν δείξει στους μελετητές ότι η Μαρία Μαγδαληνή ήταν πράγματι σύζυγος του Ιησού. Για ορισμένους, το ζήτημα δεν είναι αν ήταν αλήθεια, αλλά γιατί η αλήθεια κρύφτηκε.