Παρενέργειες εμβολίων: Πόσο συχνές είναι και τι πρέπει να προσέξουμε

Με την αύξηση των εμβολιασμών όλο και περισσότεροι άνθρωποι ανησυχούν για τα πιθανά συμπτώματα που μπορεί να εμφανίσουν και με τί αυτά σχετίζονται. Την ίδια στιγμή αρκετοί είναι εκείνοι που διερωτώνται αν η πολυπόθητη ανοσία σχετίζεται με την εμφάνιση συμπτωμάτων.

Για τα συμπτώματα από τα εμβόλια της Pfizer, της Moderna και της AstraZeneca, μίλησε η πρόεδρος της ΕΙΝΑΠ, Ματίνα Παγώνη. Όπως ανέφερε δεν πρέπει να προκαλούν ανησυχία, καθώς τα συμπτώματα είναι ήπια και κρατούν περίπου δύο 24ωρα.

Μιλώντας στην ΕΡΤ η κ. Παγώνη εξήγησε πως σε ό,τι αφορά το σκεύασμα της Pfizer, το 85 – 90% των εμβολιασθέντων δεν παρουσίασε κανένα σύμπτωμα. Κάποιοι ανέφεραν πως είχαν πονοκέφαλο ή δέκατα -μέχρι 37,5, πυρετός ο οποίος εξαφανίστηκε ύστερα από το δεύτερο 24ωρο.

Αναφερόμενη στο σκεύασμα της AstraZeneca, είπε πως όσοι εμφάνισαν συμπτώματα, ανέβασαν πυρετό για διάστημα μίας ή δύο ημερών, που σε πολλές περιπτώσεις έφτασε την θερμοκρασία των 38,5 βαθμών.

«Μετά όμως από 3 24ωρα η πλειοψηφία δεν είχε κανένα απολύτως πρόβλημα. Είναι θέμα οργανισμού για το πώς θα αντιδράσει κάποιος, όχι θέμα ηλικίας», σημείωσε η κυρία Παγώνη, ενώ αναφέρθηκε και στον πόνο που αισθάνεται κάποιος που έχει κάνει το εμβόλιο τοπικά. Το σύμπτωμα όμως, είπε, είναι φυσιολογικό και δεν πρέπει να γεννά ανησυχία.

H σχέση συμπτωμάτων και ανοσίας

Αναφορικά με τον προβληματισμό ότι η εμφάνιση των συμπτωμάτων σχετίζεται με υψηλό επίπεδο ανοσίας, η λέκτορας ανοσολογίας στο Μητροπολιτικό Πανεπιστήμιο του Cardiff, Veenu Manoharan, διαβεβαιώνει ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Με άρθρο της στο The Conversation αναφέρει πως οι κλινικές δοκιμές του εμβολίου που δημιούργησε η εταιρεία Pfizer δείχνουν ότι το 50% των συμμετεχόντων δεν βίωσε σημαντικές παρενέργειες κατά τη διάρκεια της δοκιμής, ενώ το 90% αυτών ανέπτυξε ανοσία έναντι του ιού.

Και οι οδηγίες για το εμβόλιο της Moderna αναφέρουν ότι ένας στους 10 ανθρώπους μπορεί να βιώσει κάποιες κοινές παρενέργειες, αλλά το εμβόλιο προστατεύει κατά 95% αυτούς που το κάνουν.

Τι προκαλεί τη διαφορετική ανοσολογική απόκριση;

Όπως αναφέρει, oι επιστήμονες έχουν παρατηρήσει ότι οι άνθρωποι άνω των 65 ετών έχουν λιγότερες παρενέργειες στο εμβόλιο, πράγμα το οποίο μπορεί να οφείλεται στη σταδιακή φθορά της ανοσολογικής δραστηριότητας λόγω ηλικίας. Παρόλο που αυτό μπορεί να σχετίζεται με χαμηλότερα επίπεδα αντισωμάτων, οι άνθρωποι αυτοί εξακολουθούν να έχουν ανοσία έναντι του ιού.

Το φύλο μπορεί, επίσης, να παίζει κάποιο ρόλο. Σε μια αμερικανική μελέτη, το 79% των αναφορών για παρενέργειες προερχόταν από γυναίκες. Αυτή η διαφορά μεταξύ των δύο φύλων μπορεί να σχετίζεται με την τεστοστερόνη, η οποία τείνει να περιορίζει τη φλεγμονή και άρα τις σχετικές με αυτή παρενέργειες. Οι άνδρες έχουν περισσότερη τεστοστερόνη από τις γυναίκες, γι’ αυτό και είναι λιγότερες οι δικές τους αναφορές σε παρενέργειες.

Οι πάσχοντες από χρόνιες φλεγμονώδεις νόσους, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου και η πολλαπλή σκλήρυνση, οι οποίοι λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα για τον έλεγχο των συμπτωμάτων τους, μπορεί να βιώνουν λιγότερες παρενέργειες λόγω της περιορισμένης φλεγμονώδους απόκρισης. Παρόλο που το ανοσοποιητικό σύστημα είναι αποδυναμωμένο, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει.

Σε μελέτη του 2020 που συνέκρινε τα επίπεδα αντισωμάτων των ανθρώπων που λάμβαναν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα με εκείνων που δε λάμβαναν, προσδιορίστηκε ότι οι πρώτοι παρήγαγαν χαμηλότερα επίπεδα αντισωμάτων, αλλά κανένας από αυτούς δεν στερούταν αντιικών αντισωμάτων.

«Οι παρενέργειες των εμβολίων δεν θα πρέπει να λαμβάνονται ως μέτρο της αποτελεσματικότητάς τους. Παρά τις ποικίλες ανοσολογικές αποκρίσεις στα εμβόλια, οι περισσότεροι άνθρωποι επιτυγχάνουν την ανοσία έναντι του κορoναϊού με τον εμβολιασμό, ανεξάρτητα από την παρουσία, την απουσία ή τη σοβαρότητα των παρενεργειών», καταλήγει η Δρ. Manoharan.