Αι γενεαί πάσαι

Οφίλος, από τους λίγους που συναντάμε όσο ακόμη κρατούν τα μέτρα, το είπε αυθόρμητα καθώς βλέπαμε στην τηλεόραση τα ρεπορτάζ από την Εθνική για τις αναστροφές των αυτοκινήτων με τη σούβλα στο καπό και τα κάρβουνα στο πορτ μπαγκάζ. «Τι ωραία που ήταν πέρυσι το Πάσχα». Ομορφα ήταν. Ημασταν άλλωστε ακόμη, ως προς την πανδημία, στην εποχή της αθωότητας. Απαλλαγμένοι από εορταστικούς, κοινωνικούς και οικογενειακούς ψυχαναγκασμούς και από το άγχος να τα προλάβουμε όλα, ψάλαμε το Χριστός Ανέστη με τις ρόμπες και τις παντόφλες στα μπαλκόνια μας, κρατώντας το κερί του κηροπήγιου αντί για λαμπάδα. Κι εκείνο το «θανάτω θάνατον πατήσας» το λέγαμε – έτσι θυμάμαι τουλάχιστον – με ένα άχτι, μα τι άχτι. Σαν ποδοσφαιρικό σύνθημα. Κι αυτό το άχτι για να νικήσει η ζωή τον θάνατο, να τον πατήσει με τον ίδιο τον θάνατο, που δεν το είχα σε καμία Ανάσταση τα περασμένα χρόνια, έκαναν το περσινό Πάσχα ίσως το καλύτερο της ζωής μου. Ή, έστω, μοναδικό.

Πέρυσι, ευχόμασταν το επόμενο Πάσχα, δηλαδή το φετινό, να είναι κανονικό, back to the roots. Τι ευχόμασταν; Σίγουροι ήμασταν. Και κάναμε σχέδια για ταξίδια, εκδρομές και γλεντοκόπια, ανυπομονούσαμε να ανταμωθούμε «σε παραλίες σκουπιδοτόπων». Και ανταμωθήκαμε στα γρήγορα το καλοκαίρι και ξαναχωρίσαμε και ξανακλειστήκαμε και διπλώσαμε τον χρόνο.

Και ξαναήρθε το Πάσχα. Που πάλι δεν είναι κανονικό. Ποιο είναι όμως το κανονικό Πάσχα; Μήπως το Πάσχα στο χωριό; Εκείνο που έψαχναν οι ήρωες του Αντώνη Σουρούνη στο ομώνυμο μυθιστόρημα; Για να διαπιστώσουν ότι η ανάσταση μπορεί να σιωπηλή. Και σιωπηρή. Πώς το λέει ο συγγραφέας; «Ο καθένας μπορεί να αναστηθεί όπου θέλει και όποτε θέλει. Θα το καταλάβει όταν ασπαστεί τον εαυτό του. Και επειδή μόνοι μας ερχόμαστε στον κόσμο και μόνοι μας φεύγουμε, ε, πρέπει, αν θέλουμε να αναστηθούμε, να είμαστε κι εκεί μόνοι, ολομόναχοι. Για να μην υπάρχουν μάρτυρες και να μην το πιστεύει κανείς. Ετσι να είμαστε συνεχώς αναγκασμένοι να πράττουμε για να μας πιστέψουν οι άλλοι και όχι συνέχεια να μιλάμε».

Γιατί όμως εμένα το φετινό Πάσχα μού φαίνεται απολύτως κανονικό; Εννοώ ως προς τον συμβολισμό της υπαρξιακής του διάστασης. (Η οποία υπάρχει πολύ έντονα και είναι αυτή που έκανε δημιουργούς άθεους και «αφορισμένους», όπως ο Παζολίνι ή ο Καζαντζάκης, να καταπιαστούν με το θείο δράμα.) Αυτό το οποίο ξεκίνησε από πέρυσι, αυτό το «θανάτω θάνατον πατήσας», φέτος ολοκληρώνεται. Η Μεγάλη Εβδομάδα ξεκίνησε και συνεχίστηκε με την είσοδο στην Επιχείρηση «Ελευθερία» όλων των ηλικιών άνω των 30. Το «Πότε εμβολιάζεσαι;» αντικατέστησε αυτές τις μέρες το «Καλή Ανάσταση». Μήπως αυτό δεν υπάρχει πίσω από τις ψυχρές ημερομηνίες των εμβολιασμών μας; Ετσι, το «Αρατε πύλας» μού φάνηκε ότι ακούστηκε πρωθύστερα εφέτος. Και σε αυτό τον αναστάσιμο ύμνο μπορούν να συμμετέχουν πλέον «αι γενεαί πάσαι». Για να συνεχίσουμε, όχι για να ξεστοκάρουμε. Χρόνια μας πολλά.