Γιώργος Μανέττας

Αλλαγές και ανακατατάξεις στον «χάρτη» της εγχώριας αγοράς ακινήτων προκάλεσε η πανδημία του κοροναϊού, δημιουργώντας νέα δεδομένα στις τιμές πώλησης και ενοικίασης κατοικιών και επαγγελματικών χώρων, αλλά και φέρνοντας στο προσκήνιο τους κλάδους των logistics και του τουρισμού.

Η διείσδυση της τηλεργασίας σε συνδυασμό με την κατακόρυφη άνοδο του ηλεκτρονικού εμπορίου οδηγούν σε μια νέα κανονικότητα, η οποία αναμένεται να σχηματοποιηθεί μετά την οριστική λήξη της υγειονομικής κρίσης και την ομαλοποίηση της κατάστασης, διαμορφώνοντας ένα καινούργιο τοπίο στην ελληνική κτηματαγορά. Σε γενικές γραμμές, πάντως, η θέση του ακινήτου και η σωστή ποιότητα κατασκευής αποτελούν διαχρονικές αξίες που αντέχουν περισσότερο στους κλυδωνισμούς.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι αλλαγές που επήλθαν στις τιμές πώλησης και ενοικίασης των κατοικιών στα μεγάλα αστικά κέντρα τον τελευταίο χρόνο της πανδημίας. Περιοχές όπως τα νότια προάστια της Αττικής διατήρησαν και ενίσχυσαν τη δυναμική τους, σε αντίθεση με το κέντρο της πρωτεύουσας που παρουσίασε ελαφρά στασιμότητα. Ειδικότερα, σύμφωνα με έρευνα της ιστοσελίδας αγγελιών ακινήτων Spitogatos, για τη μεταβολή των ζητούμενων τιμών σε Αττική και Θεσσαλονίκη η ελληνική αγορά ακινήτων εμφανίζεται ιδιαίτερη ανθεκτική στο σαρωτικό πέρασμα της πανδημίας, καθώς κράτησε τη δυναμική και την ανταγωνιστικότητά της.

Βάσει του δείκτη τιμών του Spitogatos, από τον Μάρτιο του 2020 έως και τον Μάρτιο του 2021 στην ελληνική επικράτεια διαφαίνεται μείωση της τάξης του 0,8% στις ζητούμενες τιμές ενοικίασης, ενώ στις ζητούμενες τιμές πώλησης κατοικιών παρατηρείται αύξηση 3,7%.

Επί του παρόντος, η μέση ζητούμενη τιμή ενοικίασης στην επικράτεια έχει διαμορφωθεί στα €6,8/τ.μ. ενώ η μέση ζητούμενη τιμή πώλησης κλειδώνει στα €1.244,2/τ.μ. Βάσει του SPI, η μεγαλύτερη ετήσια αύξηση στις ζητούμενες τιμές ενοικίασης σημειώνεται στη Λέσβο (25%), ενώ η μεγαλύτερη αύξηση στις ζητούμενες τιμές πώλησης παρατηρείται στα Γρεβενά (24%). Στον αντίποδα, μεγάλη μείωση στις ζητούμενες τιμές ενοικιάσεων κατοικιών εντοπίζεται στην Ηλεία (-18,2%) ενώ η μεγαλύτερη μείωση στις ζητούμενες τιμές κατοικιών προς πώληση παρατηρείται στις Σποράδες (-10,3%).

Πιο συγκεκριμένα, στην Αττική:

•      Μικρή μείωση σημειώθηκε στις ζητούμενες τιμές πώλησης κατοικιών στο κέντρο της Αθήνας της τάξης του 0,7%, ενώ στις ζητούμενες τιμές ενοικίασης παρατηρήθηκε μείωση -7%.

•      Οι ζητούμενες τιμές ενοικίασης στα δυτικά προάστια της Αθήνας σημείωσαν αύξηση κατά 12,7%, ενώ οι ζητούμενες τιμές πώλησης κατά 6,3%.

•      Τα βόρεια προάστια της Αθήνας σημείωσαν παρόμοια αύξηση στις ζητούμενες τιμές ενοικίασης και πώλησης της τάξης του 6,1% και 6,4% αντίστοιχα.

•      Στα νότια προάστια της Αθήνας παρατηρήθηκε αύξηση 5,1% στις ζητούμενες τιμές πώλησης κατοικιών, ενώ υπήρξε μείωση κατά -5,7% στις ζητούμενες τιμές ενοικίασης.

•      Αύξηση λίγο πάνω από το 4% σημείωσαν οι ζητούμενες τιμές πώλησης (4,2%) και ενοικίασης (4,1%) στα ανατολικά προάστια της Αθήνας.

Παράλληλα:

•      Στα νησιά του Αργοσαρωνικού έχουμε σημαντική αύξηση 24,4% στις ζητούμενες τιμές ενοικίασης και -9,1% μείωση στις ζητούμενες τιμές πώλησης.

•      Αύξηση στις ζητούμενες τιμές ενοικίασης (6,8%) και πώλησης (2,3%) κατοικιών καταγράφηκε στις υπόλοιπες περιοχές της Αττικής.

•      Στον Πειραιά, οι ζητούμενες τιμές πώλησης αυξήθηκαν κατά 3,7% ενώ οι ζητούμενες τιμές ενοικίασης κατοικιών μειώθηκαν κατά -3,5%. Στα προάστια του Πειραιά παρατηρήθηκε αύξηση 10,2% στις ζητούμενες τιμές ενοικίασης και 9,7% στις ζητούμενες τιμές πώλησης κατοικιών.

Στη Θεσσαλονίκη:

•      Στον Δήμο Θεσσαλονίκης οι ζητούμενες τιμές πώλησης αυξήθηκαν κατά 4,4% ενώ οι τιμές ενοικίασης μειώθηκαν κατά 2,9%.

•      Παρόμοια αύξηση καταγράφηκε στις ζητούμενες τιμές πώλησης (5%) και ενοικίασης (5,6%) στους περιφερειακούς δήμους Θεσσαλονίκης.

•      Στις υπόλοιπες περιοχές του νομού σημειώθηκε μικρή μείωση στις ζητούμενες τιμές πώλησης κατά 1,2%.

Logistics & ξενοδοχεία

Στο μεταξύ, νέα δεδομένα διαμορφώνονται και στις υπόλοιπες κατηγορίες ακινήτων, τα οποία συγκεντρώνουν διαφορετική δυναμική ανάλογα με την κατηγορία που ανήκουν. Τα logistics θεωρούνται από τις πιο ανερχόμενες κατηγορίες, με τη ζήτηση για κέντρα αποθήκευσης με σύγχρονες προδιαγραφές και σε επίκαιρες θέσεις εγγύς των μεγάλων πόλεων της χώρας να είναι ιδιαίτερα αυξημένη χάρη στην αλματώδη ανάπτυξη του e-commerce. Ζήτηση υπάρχει ακόμη για μικρότερα κτίρια logistics που θα είναι στις παρυφές των πόλεων ή και μέσα σε αυτές και θα εξυπηρετούν τις ανάγκες της ημέρας ή δύο ημερών. Ο τουρισμός εκτιμάται πως θα επανέλθει δυναμικά όταν ομαλοποιηθούν τα πράγματα και επιστρέψει η κανονικότητα. Δεν είναι τυχαίο πως μια σειρά από νέα ξενοδοχεία ετοιμάζονται να λειτουργήσουν τόσο στην Αθήνα όσο και σε διάφορα μέρη της χώρας.

Η επέκταση της τηλεργασίας έρχεται να βάλει νέους κανόνες στη λειτουργία των γραφειακών χώρων καθώς οι επιχειρήσεις εκτιμάται πως θα έχουν ανάγκη λιγότερων επιφανειών. Γεγονός που συνεπάγεται κάποια μείωση τιμών καθότι θα αυξηθεί το ποσοστό κενών, αδιάθετων χώρων. Τα γραφεία παλαιού τύπου θα πρέπει να ανακαινιστούν ριζικά ώστε να εκσυγχρονιστούν, προκειμένου να προσελκύσουν το ενδιαφέρον, αφού στο επίκεντρο βρίσκονται τα πολύ υψηλών προδιαγραφών σύγχρονα γραφεία, τα «πράσινα» κτίρια. Σε αυτή την κατηγορία υπάρχει σταθερότητα τιμών και ενοικίων σε υψηλά επίπεδα, αλλά δεν υπάρχει επαρκές προϊόν ή συνήθως αυτή την περίοδο έχουμε και ανάπτυξη νέων κτιρίων που γίνεται κατόπιν παραγγελίας από τους ενδιαφερόμενους. Στον αντίποδα, ο τομέας των εμπορικών καταστημάτων με εξαίρεση τα σουπερμάρκετ και τα φαρμακεία έχει υποστεί καίριο πλήγμα από την πανδημία αλλά και από την άνοδο του ηλεκτρονικού εμπορίου.

Εξοχικά

Η εξοχική κατοικία, εξάλλου, κινείται και αυτή με χαμηλούς έως και μηδενικούς ρυθμούς από πλευράς ζήτησης, τόσο εκ μέρους των ξένων όσο και από Ελληνες, και αυτό είναι αποτέλεσμα της πανδημίας.

Καταστήματα

Ο τομέας των καταστημάτων – ιδίως εκείνων που σχετίζονται με χρήση υγειονομικού ενδιαφέροντος καθώς και με ένδυση, υπόδηση αλλά και άλλων κλάδων, όπως και τα καταστήματα που βρίσκονται στα εμπορικά κέντρα – έχει πληγεί σοβαρά.

Υπάρχουν βέβαια και καταστήματα όπως π.χ. τα σουπερμάρκετ και τα φαρμακεία που είδαν τους τζίρους τους να μεγαλώνουν και επομένως είναι οι τυχεροί.

Πηγή: ΟΤ