Με αμείωτη ένταση συνεχίζονται από τις τράπεζες οι περικοπές στα επιτόκια καταθέσεων, στο πλαίσιο της στρατηγικής τους για μείωση του κόστους άντλησης ρευστότητας από τους πελάτες τους.

Πρόκειται για μία στρατηγική που πέραν της επιδιωκόμενης αύξησης των καθαρών εσόδων από τόκους, συνδέεται άμεσα και με την ασύμφορη διατήρηση υπερβάλλουσας ρευστότητας, στο σημερινό περιβάλλον αρνητικών επιτοκίων στην Ευρωζώνη.

Η διαδικασία αποκλιμάκωσης των σχετικών εξόδων επιταχύνθηκε ραγδαία μετά την εφαρμογή των capital controls το 2015, καθώς έδωσε τη δυνατότητα στους ελληνικούς ομίλους να κουρέψουν τις αποδόσεις που προσφέρουν χωρίς τον κίνδυνο εκροών.

Έκτοτε έχει κυλήσει αρκετό νερό στα αυλάκι και η αγορά των καταθέσεων, που μέχρι πριν λίγα χρόνια αποτελούσαν ένα αξιόπιστο εργαλείο δημιουργίας εισοδήματος, έχει αλλάξει ριζικά.

Σταδιακά οι τράπεζες κατάφεραν να μειώσουν τις αποδόσεις πολύ κοντά στο 0%, ενώ σε προϊόντα ειδικών κατηγοριών, όπως πχ. σε όσα απευθύνονται σε επιχειρήσεις, όχι μόνο δεν καταβάλλονται τόκοι, αλλά εφαρμόζονται προμήθειες για την τήρησή τους και την παροχή βασικών υπηρεσιών, όπως πχ. χρεωστική κάρτα ή μπλοκ επιταγών.

Το 2021 εισήλθαμε κατά τα φαινόμενα στον τελευταίο κύκλο περικοπών. Τελικός στόχος είναι σε όλους τους λογαριασμούς πρώτης ζήτησης, τρεχούμενους και Ταμιευτηρίου, τα επιτόκια να πέσουν στο 0%, έως ότου αντιστραφούν οι τάσεις στην ευρωπαϊκή νομισματική πολιτική.

Από την αρχή του έτους και οι τέσσερις συστημικοί όμιλοι έχουν προχωρήσει σε μειώσεις στα επιτόκια των προθεσμιακών λογαριασμών, με την οροφή τους πλέον να μην ξεπερνά το 0,07%. Δηλαδή σε 12 μήνες μία κατάθεση 100.000 ευρώ αποφέρει στην καλύτερη περίπτωση τόκους ύψους 60 ευρώ!

Χειρότερη είναι η κατάσταση σε Ταμιευτήριο και τρεχούμενους λογαριασμούς, όπου τα επιτόκια βρίσκονται στις περισσότερες περιπτώσεις λίγο πάνω από το 0% (0,01%), ενώ σταδιακά τα προϊόντα αυτά γίνονται άτοκα.

Οι επόμενες κινήσεις

Πριν λίγες ημέρες η Alpha Bank έκανε γνωστό ότι από την 1η Ιουλίου 2021 για ποσά έως 30.000 ευρώ στα προγράμματα ανοιχτής ζήτησης το επιτόκιο θα διαμορφωθεί στο 0%.

Περικοπές που θα εφαρμοστούν στις 8 Ιουλίου έχει προαναγγείλει και η Τράπεζα Πειραιώς. Θα επηρεάσουν τους λογαριασμούς μισθοδοσίας και τα απλά προγράμματα αποταμίευσης. Οι σχετικές μειώσεις φτάνουν σε ορισμένα προϊόντα ακόμη και τις 20 μονάδες βάσεις.

Ανάλογες κινήσεις ετοιμάζουν και οι λοιποί μεγάλοι όμιλοι, εκμηδενίζοντας ουσιαστικά τα καταθετικά επιτόκια.

Σημειώνεται πάντως παρά τις μειώσεις, τα υπόλοιπα των καταθέσεων συνεχίζουν να αυξάνονται συνολικά, καθώς η εμπιστοσύνη έχει αποκατασταθεί και οι τραπεζικοί λογαριασμοί χρησιμοποιούνται πλέον για «παρκάρισμα» αποταμιεύσεων.

Στροφή σε επενδυτικά προϊόντα

Στην κατηγορία των προθεσμιακών καταθέσεων πάντως καταγράφεται συνεχής μείωση των υπολοίπων, τα οποία από το υψηλό τους τον Αύγουστο του 2019 έχουν υποχωρήσει κατά 10 δισ. ευρώ περίπου ή 20%.

Με την εφαρμογή αυτής της πολιτικής, οι τράπεζες στρέφουν τους πελάτες τους σε εναλλακτικές μορφές επένδυσης / αποταμίευσης, με κίνητρο την επίτευξη μίας ικανοποιητικής απόδοσης.

Στο πλαίσιο αυτό, οι τραπεζικοί σύμβουλοι κάνουν συνεχείς επαφές με τους καταθέτες για να τους παρουσιάσουν τρίτες λύσεις, προσαρμοσμένες στο επενδυτικό τους προφίλ, για την ανάληψη ενός ανεκτού ρίσκου που θα οδηγήσει σε μεγαλύτερο όφελος.

Οι 4 βασικές επιλογές που έχουν οι αποταμιευτές είναι οι εξής:

1. Μακροχρόνια αποταμιευτικά/συνταξιοδοτικά προγράμματα εφάπαξ ή τακτικών καταβολών, που μπορεί να είναι συνδυασμένα και με ασφάλιση ζωής (unit linked).

2. Επενδυτικά καλάθια αμοιβαίων κεφαλαίων, τα οποία λειτουργούν με τακτικές καταβολές, χαμηλότερες ακόμη και από τα 50 ευρώ.

3. Αμοιβαία κεφάλαια ή fund of funds.

4. Προγράμματα προθεσμιακών καταθέσεων με υψηλότερα επιτόκια από αυτά της αγοράς, συνδυασμένα με αμοιβαία κεφάλαια.

Πηγή: ΟΤ

Headlines