Πατέντα εμβολίων: Στόχος του Μπάιντεν η μείωση των τιμών;

Μία εντελώς διαφορετική διάσταση στην πρόταση Μπάιντεν για άρση της πατέντας των εμβολίων κατά του νέου κοροναϊού δίνει ο καθηγητής Φαρμακολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, Ευάγγελος Μανωλόπουλος, ο οποίος υποστηρίζει, μιλώντας στο Euro2day.gr, πως η συζήτηση που άνοιξε με τη δήλωση Μπάιντεν δεν αφορά στο σπάσιμο της πατέντας, αλλά στην πτώση των τιμών.

Σύμφωνα με όσα αναφέρει, τα mRNA εμβόλια κατά του κοροναϊού είναι ιδιαίτερα ακριβά φαρμακευτικά προϊόντα, που μάλιστα αναμένεται να ακριβύνουν περαιτέρω τα επόμενα χρόνια. Οι ίδιες οι φαρμακευτικές εταιρίες, άλλωστε, έχουν δηλώσει πως οι τωρινές τιμές διάθεσής τους είναι ειδικές για το πρώτο διάστημα και θα αναπροσαρμοστούν.

Σύμφωνα με τον καθηγητή, σε αυτό στοχεύει στην πραγματικότητα η δήλωση του προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, υπέρ της πρότασης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την κατάργηση της πνευματικής ιδιοκτησίας στα εμβόλια κατά της COVID-19, που τάραξε τα νερά τόσο στην Ευρώπη, όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο.

«Το σπάσιμο της πατέντας είναι κάτι εξαιρετικά δύσκολο, ως αδύνατο να συμβεί στην πράξη για πολλούς λόγους, πρακτικούς, τεχνικούς και νομικούς. Θα είναι μια επανάσταση αν γίνει, ενώ θα δημιουργήσει νομικό προηγούμενο, που θα θέσει σε αμφισβήτηση όλο το οικοδόμημα της πνευματικής ιδιοκτησίας. Θα μπορεί π.χ. κάποιος άλλος να πει ότι η πατέντα ενός καινοτόμου ηλεκτρικού αυτοκινήτου πρέπει να σπάσει επίσης, γιατί είναι χρήσιμο για τους εξής δέκα λόγους», ανέφερε στο Euro2day.gr ο κ. Μανωλόπουλος και πρόσθεσε: «Ούτως ή άλλως, θεωρώ ότι δεν είναι αυτός ο στόχος της συζήτησης που άνοιξε. Ο στόχος είναι να φέρει τις φαρμακευτικές εταιρίες στο τραπέζι της συζήτησης, που θα αφορά την τιμολογιακή πολιτική των εμβολίων για την COVID».

Ο ίδιος μάλιστα θεωρεί πως δεν ήταν τυχαίο το γεγονός ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν άνοιξε τη συζήτηση μόλις μια μέρα μετά τις ανακοινώσεις της Pfizer, ότι αναμένει το 2021 έσοδα ύψους 26 δισεκατομμυρίων δολαρίων, μόνο από το εμβόλιο. Πρόκειται ιστορικά για το μεγαλύτερο τζίρο που έχει εξασφαλίσει ένα φαρμακευτικό προϊόν σε ένα μόνο χρόνο.

«Η τιμή του εμβολίου της Pfizer έχει ήδη αυξηθεί και προσεγγίζει τα 20 ευρώ. Περίπου τόσο κοστίζει και της Moderna. Τα εμβόλια αδενοϊού είναι πολύ φθηνότερα, αλλά ο κόσμος θέλει τα mRNA. Κάθε χώρα του κόσμου τα επόμενα χρόνια θα χρειάζεται να δαπανά τεράστια ποσά προκειμένου να εξασφαλίσει τον εμβολιασμό του πληθυσμού της. Για τις αναπτυσσόμενες χώρες αυτό το κόστος είναι απαγορευτικό, αλλά ακόμα και για τις ανεπτυγμένες είναι δυσβάσταχτο», τονίζει ο καθηγητής.

Ειδικά για τη χώρα μας, εξηγεί: «Για την Ελλάδα, για παράδειγμα, ο εμβολιασμός του 70% – 75% του πληθυσμού με δύο δόσεις σημαίνει 15 εκατομμύρια δόσεις, δηλαδή 300 εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο. Οι χώρες έχουν δύο επιλογές: ή θα αρχίσουν να χρεώνουν το εμβόλιο στους πολίτες από το 2022 και μετά – κάτι που θα επιφέρει σημαντική μείωση των εμβολιασμών – ή θα αναζητήσει τρόπους μείωσης αυτού του κόστους».

Σύμφωνα με τον κ. Μανωλόπουλο, η πρωτοβουλία Μπάιντεν αποτελεί μια πρώτη θετική κίνηση για μια διαπραγμάτευση με τις εταιρίες, που θα έχει ως διπλό στόχο τον έλεγχο της τιμής των εμβολίων για όλο τον κόσμο και την υιοθέτηση ειδικής τιμολογιακής πολιτικής για τις χώρες του τρίτου κόσμου. «Αν δεν το κάνει τώρα, μπορεί να βγουν οι εταιρίες και να πουν, αυξάνουμε το κόστος στα 30 ή στα 40 ευρώ. Το έχουν δηλώσει πως οι τωρινές τιμές διάθεσης είναι χαμηλές και θα αυξηθούν», κατέληξε.

Μισέλ: «Συγκεκριμένες προτάσεις» αναμένει η ΕΕ

Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να συζητήσει για μια άρση των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας για τα εμβόλια κατά της Covid-19, εφόσον γίνουν «συγκεκριμένες προτάσεις», δήλωσε με νόημα ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ.

Έχει φανεί, εξάλλου, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δηλώνει ότι «άκουσε» θετικά την πρόταση Μπάιντεν, αλλά και ότι δεν τη θεωρεί «χρήσιμη».

«Στο ζήτημα της πνευματικής ιδιοκτησίας, δεν πιστεύουμε πως αυτό μπορεί να είναι βραχυπρόθεσμα μια μαγική λύση, όμως, πιστεύουμε ότι οφείλουμε να είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε για το θέμα αυτό, μόλις μπουν στο τραπέζι συγκεκριμένες προτάσεις», δήλωσε ο πρόεδρος του Συμβουλίου, πριν από την έναρξη της άτυπης ευρωπαϊκής Συνόδου Κορυφής στο Πόρτο.

Φον ντερ Λάιεν: Η άρση δεν θα επιλύσει βραχυπρόθεσμα το πρόβλημα

Υπενθυμίζεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάλεσε το βράδυ της Παρασκευής τις ΗΠΑ και άλλες χώρες που παρασκευάζουν εμβόλια για την Covid-19 να εξάγουν την παραγωγή τους, όπως κάνει και η Ευρωπαϊκή Ένωση, αντί να συζητούν για την άρση των πνευματικών δικαιωμάτων για τα σκευάσματα αυτά.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στο περιθώριο της άτυπης Συνόδου Κορυφής των ηγετών της ΕΕ, είπε ότι οι συζητήσεις για την άρση δεν θα οδηγήσουν στην παραγωγή ούτε μιας δόσης εμβολίου για την Covid-19, βραχυπρόθεσμα ή μεσοπρόθεσμα.

Μόνο η αύξηση της παραγωγής, η άρση των εξαγωγικών φραγμών και το μοίρασμα των εμβολίων που έχουν ήδη παραγγελθεί θα βοηθούσε αμέσως την κατάσταση, πρόσθεσε. Τόνισε, ωστόσο, ότι «θα πρέπει να παραμείνουμε ανοιχτοί σε αυτή τη συζήτηση».