Πόρτο: Εγκρίθηκε από τους 27 η διακήρυξη

Σε ένα κείμενο 13 σημείων κατέληξαν οι ηγέτες της ΕΕ μετά την άτυπη Σύνοδο του Πόρτο.  Η διακήρυξη αναφέρεται στη πρόθεση για δημιουργία θέσεων εργασίας, για περισσότερη ισότητα και δικαιοσύνη, και για αναγνώριση ότι ο σεβασμός των δικαιωμάτων αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο της ανάκαμψης στην Ένωση.

Αναλυτικά η διακήρυξη

1. Υπογραμμίζουμε τη σημασία της ευρωπαϊκής ενότητας και αλληλεγγύης στον αγώνα κατά της πανδημίας COVID-19. Αυτές οι αξίες έχουν καθορίσει την ανταπόκριση των Ευρωπαίων πολιτών σε αυτήν την κρίση και βρίσκονται επίσης στο επίκεντρο του κοινού μας σχεδίου και του χαρακτηριστικού κοινωνικού μοντέλου μας. Περισσότερο από ποτέ, η Ευρώπη πρέπει να είναι η ήπειρος της κοινωνικής συνοχής και της ευημερίας. Επαναβεβαιώνουμε τη δέσμευσή μας να εργαστούμε προς μια κοινωνική Ευρώπη.

2. Από την έναρξη της πανδημίας COVID-19, η ταχεία, κρίσιμη και ολοκληρωμένη δράση σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο προστατεύει εκατομμύρια ζωές, θέσεις εργασίας και επιχειρήσεις.

3. Το ίδιο πνεύμα ενότητας και αλληλεγγύης ενέπνευσε την ιστορική μας συμφωνία τον Ιούλιο του 2020 σχετικά με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και την ειδική προσπάθεια ανάκαμψης στο πλαίσιο του Next Generation ΕU. Καθώς επιταχύνουμε τις πράσινες και ψηφιακές μεταβάσεις, αυτή η τεράστια ευρωπαϊκή επένδυση και οι συναφείς μεταρρυθμίσεις θα θέσουν την Ένωση και τα κράτη μέλη της σταθερά στο δρόμο της μεταρρύθμισης προς μια δίκαιη, βιώσιμη και ανθεκτική ανάκαμψη. Η συλλογική, χωρίς αποκλεισμούς, έγκαιρη και συνεκτική ανάκαμψη θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα, την ανθεκτικότητα, την κοινωνική διάσταση και τον ρόλο της Ευρώπης στην παγκόσμια σκηνή.

4. Χαιρετίζουμε τη διάσκεψη υψηλού επιπέδου που διοργάνωσε η πορτογαλική Προεδρία στο πλαίσιο της Διάσκεψης Κορυφής του Πόρτο και λαμβάνουμε υπόψιν τα αποτελέσματά της. Ο ευρωπαϊκός πυλώνας των κοινωνικών δικαιωμάτων αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο της ανάκαμψης. Η εφαρμογή του θα ενισχύσει την πορεία της Ένωσης προς μια ψηφιακή, πράσινη και δίκαιη μετάβαση και θα συμβάλει στην επίτευξη ανοδικής κοινωνικής και οικονομικής σύγκλισης και στην αντιμετώπιση των δημογραφικών προκλήσεων.

Η κοινωνική διάσταση, ο κοινωνικός διάλογος και η ενεργός συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων ήταν πάντα στον πυρήνα μιας πολύ ανταγωνιστικής κοινωνικής οικονομίας της αγοράς. Η δέσμευσή μας για ενότητα και αλληλεγγύη σημαίνει επίσης τη διασφάλιση ίσων ευκαιριών για όλους και ότι κανείς δεν μένει πίσω.

5. Όπως καθορίστηκε από τη στρατηγική ατζέντα της ΕΕ 2019-2024, είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε να εμβαθύνουμε την εφαρμογή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τις αντίστοιχες αρμοδιότητες και τις αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας. Το σχέδιο δράσης που υπέβαλε η Κομισιόν στις 4 Μαρτίου 2021 παρέχει χρήσιμες οδηγίες για την εφαρμογή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των τομέων απασχόλησης, δεξιοτήτων, υγείας και κοινωνικής προστασίας.

6. Χαιρετίζουμε τους νέους πρωταρχικούς στόχους της ΕΕ για τις θέσεις εργασίας, τις δεξιότητες και τη μείωση της φτώχειας και τον αναθεωρημένο πίνακα κοινωνικών αποτελεσμάτων που προτείνεται στο σχέδιο δράσης που θα συμβάλει στην παρακολούθηση της προόδου προς την εφαρμογή των αρχών του κοινωνικού πυλώνα, λαμβάνοντας υπόψη διαφορετικές εθνικές συνθήκες, και ως μέρος του πλαισίου συντονισμού πολιτικής στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.

7. Καθώς η Ευρώπη ανακάμπτει σταδιακά από την πανδημία COVID-19, προτεραιότητα θα είναι η μετάβαση από την προστασία στη δημιουργία θέσεων εργασίας και τη βελτίωση της ποιότητας της εργασίας, όπου οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών επιχειρήσεων) διαδραματίζουν βασικό ρόλο. Η εφαρμογή των αρχών στον Ευρωπαϊκό Πυλώνα των Κοινωνικών Δικαιωμάτων θα είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση της δημιουργίας περισσότερων και καλύτερων θέσεων εργασίας για όλους στο πλαίσιο μιας χωρίς αποκλεισμούς ανάκαμψης. Από την άποψη αυτή, πρέπει να προωθηθεί σχετικό νομοθετικό και μη νομοθετικό έργο σε επίπεδο ΕΕ και κρατών μελών.

8. Θα θέσουμε την εκπαίδευση και τις δεξιότητες στο επίκεντρο της πολιτικής μας δράσης. Οι πράσινες και ψηφιακές μεταβάσεις θα φέρουν τεράστιες ευκαιρίες για τους Ευρωπαίους πολίτες αλλά και πολλές προκλήσεις, οι οποίες θα απαιτήσουν περισσότερες επενδύσεις στην εκπαίδευση, την επαγγελματική κατάρτιση, τη διά βίου μάθηση, την αναβάθμιση και τον επαναπροσδιορισμό, έτσι ώστε να ενθαρρυνθούν οι μεταβάσεις απασχόλησης προς τομείς όπου υπάρχει αυξανόμενη ζήτηση για εργασία.

Ταυτόχρονα, οι αλλαγές που συνδέονται με την ψηφιοποίηση, την τεχνητή νοημοσύνη, την τηλεργασία και την οικονομία της πλατφόρμας θα απαιτήσουν ιδιαίτερη προσοχή με σκοπό την ενίσχυση των δικαιωμάτων των εργαζομένων, των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης και της υγείας και ασφάλειας στην εργασία.

9. Έχουμε δεσμευτεί να μειώσουμε τις ανισότητες, να υπερασπιστούμε τους δίκαιους μισθούς, να καταπολεμήσουμε τον κοινωνικό αποκλεισμό και να αντιμετωπίσουμε τη φτώχεια, να αναλάβουμε τον στόχο της καταπολέμησης της παιδικής φτώχειας και να αντιμετωπίσουμε τους κινδύνους αποκλεισμού για ιδιαίτερα ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, όπως οι μακροχρόνια άνεργοι, οι ηλικιωμένοι, άτομα με αναπηρίες και άστεγους.

10. Θα εντείνουμε τις προσπάθειες για την καταπολέμηση των διακρίσεων και θα εργαστούμε ενεργά για να καλύψουμε τα κενά των φύλων στην απασχόληση, τις αμοιβές και τις συντάξεις, και να προωθήσουμε την ισότητα και τη δικαιοσύνη για κάθε άτομο στην κοινωνία μας, σύμφωνα με τις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τον Ευρωπαϊκό Πυλώνα των Κοινωνικών Δικαιωμάτων.

11. Θα δώσουμε προτεραιότητα στη δράση για τη στήριξη των νέων, που έχουν επηρεαστεί πολύ αρνητικά από την κρίση COVID-19, η οποία έχει διαταράξει βαθιά τη συμμετοχή τους στην αγορά εργασίας καθώς και τα σχέδια εκπαίδευσης και κατάρτισης. Οι νέοι αντιπροσωπεύουν μια απαραίτητη πηγή δυναμισμού, ταλέντων και δημιουργικότητας για την Ευρώπη. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι θα γίνουν η κινητήρια δύναμη της χωρίς αποκλεισμούς πράσινης και ψηφιακής ανάκαμψης για να βοηθήσει στην οικοδόμηση της Ευρώπης του μέλλοντος, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης του πλήρους δυναμικού του Erasmus + για την προώθηση της κινητικότητας σε όλη την Ευρώπη για όλους τους μαθητές και μαθητευόμενους

12. Τονίζουμε τη σημασία της στενής παρακολούθησης, συμπεριλαμβανομένου του υψηλότερου επιπέδου, της προόδου που επιτεύχθηκε στην εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων και των πρωταρχικών στόχων της ΕΕ για το 2030.

13. Χαιρετίζουμε, ως μια άλλη επιτυχία του ευρωπαϊκού κοινωνικού διαλόγου, ότι οι Ευρωπαίοι Κοινωνικοί Εταίροι έχουν υποβάλει μια κοινή πρόταση για μια εναλλακτική σειρά δεικτών για τη μέτρηση της οικονομικής, κοινωνικής και περιβαλλοντικής προόδου, συμπληρώνοντας το ΑΕγχΠ ως μέτρο πρόνοιας για μια χωρίς αποκλεισμούς και βιώσιμη ανάπτυξη.