«Εμβόλιο» από την Αμερική

Οι αναλύσεις έχουν ξεκινήσει σε όλα τα επιτελεία. Μπορεί ο νέος προοδευτισμός να έχει προσεχώς ως έδρα την Ουάσιγκτον και οι απανταχού προοδευτικοί – στη βάση μιας παγκόσμιας πολιτικής σύγκρουσης που ακολουθεί το δίπολο Δεξιάς και Αριστεράς – να ομνύουν στον Τζο Μπάιντεν; Με τον πόλεμο της πατέντας που φαίνεται να αποτελεί ένα νέο πεδίο δοκιμασίας για τις δύο πλευρές του Ατλαντικού, από το Μαξίμου ώς την Κουμουνδούρου και τη Χαριλάου Τρικούπη επιχειρούν πλέον να προγνώσουν εάν διαμορφώνεται μια νέα κατάσταση που θα αλλάξει και τις εγχώριες στρατηγικές. Αν η Ευρώπη του προσεχούς μέλλοντος περνάει μέσα από την Αγιούσο, τον Σαλβίνι και τη Λεπέν, ο 46ος πρόεδρος των ΗΠΑ θα μπορούσε να αποτελεί ένα φωτεινό παράδειγμα που συνεγείρει και θα συσπειρώσει όσους θέλουν έναν ανοιχτόμυαλο πλανήτη με πολιτικό οξυγόνο. Η εξέλιξη, είναι προφανές, θα οδηγούσε σε μια αλλαγή παραδείγματος ιστορικών διαστάσεων – με την Ευρώπη να παίρνει τα σκήπτρα της οπισθοδρόμησης.

Προσώρας, οι αριθμοί λένε ότι επτά στους δέκα Αμερικανούς στηρίζουν την ατζέντα Μπάιντεν που σε αρκετά σημεία της προσπερνά από τα αριστερά ακόμη και την ατζέντα του Μπέρνι Σάντερς. Αλλά εάν τα «παιδιά» του Τραμπ λιγοστεύουν στην Αριζόνα και το Oρεγκον, ο κίνδυνος να ξεμυτίσουν στη Μαδρίτη, το Μιλάνο και τη Μασσαλία είναι περισσότερο από ορατός.

Τα καστιγιάνικα μηνύματα, άλλωστε, έχουν ήδη σημάνει πανευρωπαϊκό συναγερμό. Το σήμα από τον Λευκό Οίκο, ωστόσο, για μια μετα-πανδημική εποχή με υψηλότερο φόρο στον πλούτο και μεγαλύτερη στήριξη στη μεσαία και εργατική τάξη, καθώς και για μία κοινωνία ανεκτική στο διαφορετικό, δείχνει μόνον μία εικόνα της επόμενης ημέρας στο παγκόσμιο χωριό. Το κοινωνικό κράτος μπορεί να λειτουργήσει στις ΗΠΑ – λειτούργησε με το new deal του Ρούσβελτ και σε ένα βαθμό και στην περίοδο Ομπάμα, με αποκορύφωμα το πρόγραμμα υγείας Obamacare. Η επιδίωξη του Μπάιντεν για απελευθέρωση της πατέντας των εμβολίων για τον κορωνοϊό, ωστόσο, μπορεί να αποτελέσει την αφετηρία για κάτι διαφορετικό και μεγαλύτερο. Εάν η Ευρώπη αντισταθεί, το ισοζύγιο θα έχει μετατοπισθεί.

Το θέμα θα εξεταστεί διεξοδικά στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής στο Πόρτο, με τη βεβαιότητα ότι οι επιφυλάξεις ή, ακόμη, η ευρωπαϊκή άρνηση περνούν από το Βερολίνο. Από τη στιγμή που θα είναι η ΕΕ εκείνη που θα υψώσει τείχη προστασίας στα υπερκέρδη των μεγάλων φαρμακοβιομηχανιών την ώρα της παγκόσμιας πανδημίας, το ευρωπαϊκό όραμα θα έχει θαμπώσει – μπροστά σε ένα νέο american dream.

Με την επανεκκίνηση του τουρισμού να αποτελεί το μεγάλο στοίχημα στον σχεδιασμό της Αθήνας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης γνωρίζει ότι δεν μπορεί να ξεφύγει από το ευρωπαϊκό πλαίσιο αποφάσεων σε κανένα επίπεδο. Παρασκηνιακά, ωστόσο, θα στηρίξει την αμερικάνικη πρόταση για την πατέντα των εμβολίων, όπως και τις κεϊνσιανικές συνταγές που ετοιμάζεται να προωθήσει ο νέος ένοικος του Λευκού Οίκου. Παράλληλα με τους ανοικτούς διαύλους που επιδιώκει με την Ουάσιγκτον, είναι επίσης ξεκάθαρο ότι θα μεταφέρει την εσωτερική αντιπαράθεση στο Κέντρο, αφού το κέντρο βάρους είναι εξίσου πρόδηλο ότι μετατοπίζεται από τον Μπάιντεν. Η μεσαία τάξη είναι και το δικό του κοινό. Η ανάγνωση δεν είναι διαφορετική ούτε στην Κουμουνδούρου – και ο διαγκωνισμός για τον πολιτικό χώρο που βρίσκεται πιο κοντά στον αμερικανό πρόεδρο βρίσκεται ήδη στα σκαριά.

Στο Μαξίμου περιμένουν στήριξη από την Ουάσιγκτον και για το πράσινο ψηφιακό πιστοποιητικό για το οποίο ο Κυριάκος Μητσοτάκης πρωτοστάτησε και δεν αποτελεί μόνον ένα διαβατήριο εισόδου για τους τουρίστες, αλλά  ένα «κλειδί ασφαλείας» για επιστροφή στην κανονικότητα. Ακόμη περισσότερο, ωστόσο, περιμένουν μια αμερικανική πίεση διαρκείας στην Αγκυρα, καθώς προεξοφλούν ότι χημεία μεταξύ Μπάιντεν – Ερντογάν δεν υπάρχει και αυτό το στοιχείο ενδεχομένως να αφήσει αποτύπωμα και στις διπλωματικές σχέσεις Ουάσιγκτον – Αγκυρας. Ο Τζο Μπάιντεν, συνεπώς, μπορεί να αποδειχθεί καταλύτης για κάθε ατζέντα.