Εσείς γιατί (δεν) ανεβάσατε την μητέρα σας στα social;

Ημέρα της Μητέρας την Κυριακή στις 9 Μάη και η αρχική μας σελίδα στα social media πλημμύρισε φωτογραφίες γυναικών με μωρά στα χέρια και όχι μόνο.

Ο ένας από τον άλλον παίρναμε γραμμή και βγάζαμε τις μάνες μας, οι μισές και βάλε από τις οποίες έχουν πια τα δικά τους προφίλ και συμμετείχαν με καρδούλες και σχόλια.

Βαρόμετρα αγάπης και συναγωνισμός αφήγησης ιστοριών. Το «σ’ αγαπώ, μάνα» ειπωμένο με χίλιους εναλλακτικούς τρόπους.

Μια φιέστα δημόσια στοργής.

Κι είδα ομορφιές πολλές εχθές: τη μάνα του δημάρχου στην πόλη όπου γεννήθηκα, τις μάνες των φίλων μου, κάτι διάσημες μάνες σε ασπρόμαυρες φωτογραφίες, αλλά είδα και απόπειρες ορισμού της μητρότητας πολύ ενδιαφέρουσες.

Και, σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, κάποια σχόλια που «μάλωναν» τους ανθρώπους οι οποίοι δημοσίευαν τις μάνες τους. Οι κλασικοί δερβέναγες των social media που ενοχλούνται με τον εορτασμό του Βαλεντίνου, της Μητέρας, του Πάσχα, αλλά αν κάνεις να διαφωνήσεις μαζί τους, μεταμορφώνονται σε μαινάδες που εξαπολύουν βαρείς χαρακτηρισμούς ή (κάνουν πως) αδιαφορούν πλήρως.

Κάποιοι, στείλαμε και λουλούδια, κάναμε και ανάρτηση.

Κάποιοι, μόνο το πρώτο. Άλλοι, μόνο το δεύτερο.

Τρίτοι, τίποτε από τα δύο. Παρά έκατσαν κι έκλαψαν μόνοι τους κρυφά όταν είδαν μάνες άλλων και συλλογίστηκαν την δική τους. Ίσως να μην είχαν πρόχειρη κάποια φωτογραφία της.

Οι Ελληνίδες μάνες

Παρατήρησα κάποιες κοινές λέξεις κλειδιά στις αναρτήσεις: την αυταπάρνηση, την θυσία, το «α, ρε μάνα». Κι είδα πρόσωπα γυναικών γεννημένων από το 1930 μέχρι το 1970 ας πούμε, που συγκέντρωναν σχόλια αγάπης και θαυμασμού για το πόσο καλές μαμάδες ήταν, από την άποψη ότι στερήθηκαν τόσα πολλά για τα παιδιά τους, την οικογένειά τους.

Και κάπως αισθάνθηκα πικραμένη κι αγχωμένη. Αυτό δηλαδή είναι η μητρότητα;

Το βράδυ, ένας φίλος μου είπε στο τηλέφωνο ότι μητρότητα μπορεί όχι απλώς να είναι πολλά, διαφορετικά πράγματα, αλλά και να συνδυαστεί με πολλά και διαφορετικά πράγματα. Οι πιο νέες μητέρες ζουν διαφορετικά τον ρόλο τους. Έβλεπα φωτογραφίες με παλιές μαμάδες ετών σαράντα και ασπρόμαυρες-φαινόντουσαν πολλά χρόνια μεγαλύτερες.

Είναι όμορφο που, πια, μπορεί μια κοπέλα να επιλέξει τον γάμο και την μητρότητα (μιλώ για τον δυτικό κόσμο και ιδίως για την Ελλάδα), χωρίς να θεωρείται η δημιουργία οικογένειας μονόδρομος.

Δεν λέω ότι όσες έκαναν παιδιά από κοινωνική ευθύνη δεν υπήρξαν υπέροχες μητέρες. Οι Ελληνίδες αυτές όμως, των οποίων τα πρόσωπα έβλεπα ένα προς ένα χθες στο χρονολόγιό μου, τι θα μπορούσαν να έχουν κάνει περισσότερο στην ζωή τους, όχι αν δεν είχαν γίνει μάνες, αλλά αν δεν είχαν επικεντρώσει την ζωή και την ύπαρξή τους αποκλειστικά σε αυτό;

Με συγκίνησαν, η αλήθεια είναι, ιδιαίτερα κάποιες φωτογραφίες και κάποια κείμενα που τις συνόδευαν.

Η Άννα Κουρουπού, ας πούμε, έγραψε για την μητέρα της:

«Κανένα χέρι, κανένα χάδι, καμία αγκαλιά, δεν είχε και ούτε ποτέ θα έχει,όλο το κόσμο μέσα τους.
Κι αν πλανηθήκαμε πως κάποια άλλα δάχτυλα,αγαπημένα,μπορούν για λίγο να σε «αφοπλίσουν», νικάς κατά κράτος.
Χρόνια γεμάτα φώς σε κάθε μητέρα του κόσμου τούτου.
Χρόνια πολλά κυρά Βάσω μου»

Με τσάκισαν αναρτήσεις ανθρώπων που έχουν χάσει, παλιότερα ή πιο πρόσφατα, τις μητέρες τους. Αισθάνθηκα ανακούφιση που όχι απλώς έχω την δική μου στην ζωή, αλλά και εκείνη έχει την δική της, την αγαπημένη μου γιαγιά.

Σπουδαίο πράγμα η αίσθηση ότι είσαι ακόμα κάποιου το παιδί.

Γι’ αυτό σας λέω:

Απέναντι στο νοιάξιμο των ανθρώπων και την επιθυμία τους να υμνήσουν, να θυμηθούν, να γιορτάσουν, δεν κατάλαβα ποτέ μου την άρνηση και την υποτίμηση. Χάνεται το νόημα, κάτι μοιάζει να σπάει.

Όπως με την Ανάσταση. Που εκείνη ακριβώς την μέρα, την αφιερωμένη στην θρησκευτική θαλπωρή και πίστη μιας μεγάλης μερίδας ανθρώπων, βρέθηκαν κάποιοι να βρίσουν το παπαδαριό, την εκκλησία και τα χίλια δύο. Όπως με αρκετές άλλες περιστάσεις που αναδεικνύουν, βέβαια, το πλούσιο και περίπλοκο μωσαϊκό των ανθρώπων, πλην όμως, σπάνε την αρμονία του «όλοι μαζί στην ομορφιά» και την αξία του σεβασμού στο «διαφωνώ μαζί σου, αλλά προστατεύω πρώτος εγώ το δικαίωμά σου να εκφραστείς και να χαρείς χωρίς δάχτυλα να κουνιούνται στο πρόσωπό σου».

Οι μάνες, πάντως, έτσι ή αλλιώς γιόρτασαν-να μην ξεχνάμε πως είναι γυναίκες και άνθρωποι πάνω και πριν από την ιδιότητά τους ως μητέρων. Γιατί είδα αγαπησιάρικα λόγια και από άτομα με κακοποιητικό, σχεδόν, δημόσιο λόγο και έλλειψη σεβασμού στις γυναίκες-κι εκεί είπα κρίμα.

Αλλά αυτό είναι ένα ολόκληρο άλλο κείμενο.

Αλήθεια, εσείς ποστάρατε φωτογραφία της μητέρας σας χθες;