Ο κ. Πατέλης θα έπρεπε να έχει παραιτηθεί

Ο επικεφαλής του οικονομικού γραφείου του Πρωθυπουργού κ. Πατέλης θα έπρεπε κατά τη γνώμη μου να έχει ήδη οδηγηθεί εσπευσμένα σε παραίτηση από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό!

Γιατί; Γιατί πριν από μια εβδομάδα περίπου έκανε την ακόλουθη απίστευτη και ακατανόητη δήλωση: «Για τις πολλές δουλειές που μπορεί να κάνει κάποιος, όχι απλώς δεν είναι απαραίτητο το διδακτορικό, ΑΛΛΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΑΡΝΗΤΙΚΟ». Και συνεχίζει ακάθεκτος ο επικεφαλής του οικονομικού γραφείου του Πρωθυπουργού:

«Δεν θα προσλάμβανα κάποιον με διδακτορικό, αν μου έκανε αίτηση, γιατί πιθανώς να είναι κάποιος άνθρωπος που δεν έχει απαραιτήτως όρεξη για δουλειά»!

Την επόμενη ημέρα – υπό πίεση προφανώς – ο κ. Πατέλης ζήτησε συγγνώμη, αλλά αυτό δεν είχε καμία σημασία, γιατί κανείς δεν μπορεί να αλλάζει τόσο βασικές απόψεις σε μια μέρα.

Υπό την έννοια αυτή η παραπάνω δήλωση είναι πλήρως αδικαιολόγητη. Γιατί;

1. Γιατί προσβάλλει υπαρξιακά όλους όσοι έκλεισαν τη ζωή τους (και έχασαν τα ωραιότερα χρόνια τους) για να κάνουν τη διδακτορική τους μελέτη ή για να γράψουν άλλα βιβλία (ώστε να αποκτήσουν μια καλύτερη επιστημονική και τεχνοκρατική εξειδίκευση). Και αυτό αφορά κυρίως τα νέα παιδιά!

2. Γιατί η δήλωση αυτή έχει υπόψη της μια υποτυπώδη και ατελή «αγορά εργασίας» ανειδίκευτων στελεχών (με μια στοιχειώδη γυμνασιακή και πανεπιστημιακή εκπαίδευση).

Ομως στις σύγχρονες κοινωνίες, όπως λέει και ο παλιός καθηγητής του ΜΙΤ της Αμερικής Lester Thurow, «οι δεξιότητες και οι γνώσεις είναι οι μόνες πηγές βιώσιμου στρατηγικού πλεονεκτήματος των ανθρώπων»  (Technology is making skills and Knowledge the only sources of sustainable strategic advantage).

Και αναρωτιέμαι το εξής πράγμα: Αν ένας απόφοιτος της Νομικής κάνει ένα μεταπτυχιακό ή ένα διδακτορικό στο Ναυτιλιακό Δίκαιο στο Λονδίνο, δεν αυξάνει τις πιθανότητές του για να προσληφθεί σε ένα δικηγορικό γραφείο του Πειραιά;

Η απάντηση κατά τη γνώμη μου είναι ναι (έστω και αν λόγω της οικονομικής κρίσης και της πανδημίας η δικηγορία βρίσκεται σε πολύ άσχημη κατάσταση)!

3. Γιατί η δήλωση αυτή είναι κατ’ ουσία μια δήλωση «εναντίον της γνώσης». Με άλλα λόγια ο επικεφαλής του οικονομικού γραφείου του Πρωθυπουργού θεωρεί ότι η ανιδιοτελής πνευματικότητα – όπως την αντιλαμβάνονταν ο Καντ και Βέμπερ – έχει γίνει μια αχρείαστη πολυτέλεια.

Επομένως, η σύσταση ενός σημαντικού στελέχους της κυβέρνησης είναι η εξής: Οι άνθρωποι δεν χρειάζονται ιδιαίτερη μόρφωση για να πιάσουν δουλειά!

Είναι δυνατό όμως να διατυπώνονται τέτοιες σκέψεις στη δημόσια σφαίρα (και να διαπαιδαγωγείται η νεολαία μας με έναν τόσο αρνητικό τρόπο);

Το συμπέρασμα; Κατά τη γνώμη μου ο Πρωθυπουργός θα έπρεπε να ζητήσει την παραίτηση του επικεφαλής του οικονομικού του γραφείου.

Σε κάθε περίπτωση θα πρότεινα στον ίδιο τον κ. Πατέλη να διαβάσει το βιβλίο του μεγάλου άγγλου φιλοσόφου Τζορτζ Στάινερτ «Τα μαθήματα των δασκάλων» για να αξιολογήσει καλύτερα όλα αυτά τα ζητήματα!

ΥΓ. Ολες οι παραπάνω απόψεις είναι δικές μου αξιολογικές κρίσεις κατά την έννοια του άρθρου 367 του ΠΚ. Και το λέω αυτό, γιατί κάποιοι πολιτικοί που δεν συμφωνούν με ορισμένες απόψεις ασκούν αγωγές και ζητούν εκατομμύρια ευρώ εναντίον όσων τολμούν να διατυπώνουν τη γνώμη τους!

Ο Γρηγόρης Καλφέλης είναι  καθηγητής  της Νομικής  Σχολής του ΑΠΘ Kalfelis@law.auth.gr