Απιστία: Υπάρχει μέλλον σε μια σχέση μετά την ερωτική προδοσία;

Η απιστία είναι κάτι που σίγουρα δημιουργεί πρόβλημα σε μια σχέση, κυρίως αν γίνει γνωστή αλλά συχνά ακόμα και αν δεν γίνει, αφού είναι πολύ πιθανό να προκαλεί τύψεις και ενοχές στο μέλος εκείνο του ζευγαριού που τη διέπραξε, με αποτέλεσμα να φέρεται διαφορετικά στο/στη σύντροφό του/της. Παρ’ όλα αυτά, δεν είναι τόσο εύκολο να την αποκηρύξουμε, καθώς δεν είναι σπάνιο να τη σκεφτούμε, να φτάσουμε ένα βήμα πριν υποκύψουμε στον πειρασμό να δοκιμάσουμε τον απαγορευμένο καρπό, το φλερτ, την ερωτική συνεύρεση ή ακόμα και τη δημιουργία μιας παράλληλης σχέσης με έναν άλλον άνθρωπο. Γιατί, όμως, απιστούμε; Ποιοι υποκύπτουν συχνότερα; Και κατά πόσον μπορούμε να συνεχίσουμε κανονικά τη σχέση μας μετά από μια απιστία;

1. Πρόκειται πράγµατι για απιστία;

Το ερώτημα μπορεί να μας φαίνεται κατ’ αρχάς απλοϊκό, αλλά συχνά δυσκολευόμαστε να καταλάβουμε πότε έχουμε πράγματι να αντιμετωπίσουμε μια πιθανή απιστία. Στο μυαλό μας η απιστία είναι συνήθως συνυφασμένη με το σεξ. Αν, όμως, φτάσουμε ακριβώς πριν υποκύψουμε στον πειρασμό του σεξ και δεν το κάνουμε τελικά, τότε τι συμβαίνει;

Για να το κάνουμε πιο εύκολο, μπορούμε να ξεχωρίσουμε 3 συστατικά της απιστίας: Το πρώτο είναι να είναι η σχέση ή οι συναντήσεις μυστικές. Το δεύτερο στοιχείο είναι η συναισθηματική εμπλοκή με το άλλο πρόσωπο, όταν δηλαδή εμπιστευόμαστε στον άλλο μυστικά που δεν γνωρίζει ο σύντροφός μας. Το τρίτο στοιχείο είναι η ερωτική έλξη, ακόμα κι αν αυτή δεν έχει ακόμα εκφραστεί. Παρ’ όλα αυτά, η σεξουαλική επαφή παραμένει καταλυτική για τη διάπραξη της απιστίας, αφού είναι η μόνη χειροπιαστή απόδειξη τόσο γι’ αυτόν που απατά όσο και γι’ εκείνη που απατάται.

2. Πόσο πιθανό είναι να µας συµβεί

Συχνά, ενώ βρισκόμαστε σε μια μακροχρόνια σχέση, θα έρθει κάποια στιγμή στη ζωή μας που θα νιώσουμε κάποια συναισθήματα για έναν άλλον άνθρωπο εκτός από το σύντροφό μας. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η απιστία σχετίζεται περισσότερο με το σεξ στα μάτια των ανδρών, ενώ οι γυναίκες τείνουν να θεωρούν πως στην απιστία υπάρχει και συναισθηματική έλξη. Σε κάθε περίπτωση, μπορεί γι’ αυτή τη διαπίστωση να φταίνε και τα στερεότυπα, που θέλουν τους άνδρες πιο «σκληρούς» και τις γυναίκες πιο ευαίσθητες.

3. Ποιοι είναι πιο επιρρεπείς στην απιστία;

Οι άνθρωποι που είναι πιο κοινωνικοί λόγω του χαρακτήρα τους ή του επαγγέλματός τους. Αυτό μπορεί να συμβαίνει επειδή έχουν περισσότερες ευκαιρίες να γνωρίσουν κόσμο, να φλερτάρουν κλπ. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν και οι άνθρωποι που θεωρούν πως είναι υποχρεωμένοι να ενδώσουν σε κάθε ερωτική πρόκληση. Επίσης, εδώ πρέπει να εντάξουμε και όσους δεν καταφέρνουν να βρουν τη συναισθηματική ολοκλήρωση μέσα σε μια σχέση που σοβαρεύει και αναζητούν συνέχεια νέες συγκινήσεις. Υπάρχουν, επίσης, κάποιοι που απατούν συστηματικά εξαιτίας βαθύτερων φόβων και ανασφαλειών. Αντίθετα, όσον αφορά το ποιοι δεν απατάνε, ένας γενικός κανόνας είναι πως όσο πιο ώριμος και συνειδητοποιημένος για το τι κερδίζει από την πίστη σε μια στενή συναισθηματική σχέση αλλά και «χορτασμένος» από τη ζωή του είναι κανείς, τόσο λιγότερες είναι οι πιθανότητες να απατήσει.

4. Γιατί απατάµε;

Σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι πιθανό να αναζητήσουμε καινούργιες ερωτικές εμπειρίες εκτός της σχέσης ή του γάμου σε διάφορες στιγμές της ζωής μας. Για παράδειγμα, αν φτάσει κάποια στιγμή που νιώθουμε πως δεν ζήσαμε και δεν δοκιμάσαμε όσα «θα έπρεπε», μπορεί να αναζητήσουμε τις εμπειρίες που θεωρούμε ότι μας λείπουν σε παράλληλες σχέσεις. Επίσης, το ίδιο μπορεί να κάνουμε και όταν βρισκόμαστε σε μια φάση ή στιγμή της ζωής μας κατά την οποία νιώθουμε πως μειώνεται η γοητεία μας, μεγαλώνουμε ή έχουμε γενικά πρόβλημα αυτοπεποίθησης. Αντίστοιχα, αν έχουμε προβλήματα στη σχέση μας, είναι αρκετά πιθανό να στραφούμε προς την αναζήτηση ενός άλλου συντρόφου, που θα μας κάνει να ξεχάσουμε και να ανανεωθούμε. Ας μην ξεχνάμε ότι ένας άνθρωπος που παραμελείται από το σύντροφό του -λόγω της αδιαφορίας, της πολλής δουλειάς ή των προβλημάτων του τελευταίου-, μπορεί επίσης να καταφύγει στην απιστία για να επιβεβαιωθεί και να νιώσει καλύτερα. Επιπλέον, συχνά αιτία της απιστίας είναι βαθύτερες ανασφάλειες, ο φόβος κάποιου να αφεθεί και να εμπιστευτεί, αλλά και η προσπάθεια να «προλάβει» τον άλλον, να απιστήσει δηλαδή πριν προδοθεί. Αυτό, όμως, που πρέπει να έχουμε κατά νου είναι πως δεν υπάρχει ασφαλής «συνταγή» για την απιστία· μια γυναίκα που παραμελείται από τον άνδρα της δεν είναι απαραίτητο πως θα τον απατήσει, όπως αντίστοιχα δεν μπορούμε να πούμε κάτι τέτοιο για έναν άνδρα που νιώθει ότι μεγαλώνει και χάνει τη γοητεία του. Όλα εξαρτώνται από την προσωπικότητα των συντρόφων, τις εμπειρίες, τα βιώματά τους, τα αποθέματά τους για την αντιμετώπιση των δυσκολιών, τις αξίες τους και, βέβαια, τις συνθήκες στις οποίες θα βρεθούν σε μία ανάλογη περίπτωση.

5. Μπορεί να φταίει το DNA µας;

Σύμφωνα με έρευνα του σουηδικού Ινστιτούτου Καρολίνσκα της Στοκχόλμης, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ, η τάση ενός άνδρα να είναι άπιστος στη σύντροφό του επηρεάζεται από τα γονίδιά του. Οι άνδρες (αλλά όχι οι γυναίκες!) που έχουν κληρονομήσει μια γενετική παραλλαγή η οποία επηρεάζει μια συγκεκριμένη ορμόνη, τη βασοπρεσίνη, είναι πιο πιθανό να δημιουργήσουν ασθενέστερες σχέσεις και προβληματικούς γάμους. Φυσικά, οι επιστήμονες τονίζουν ότι το αν θα είναι ένας άνδρας μονογαμικός ή όχι δεν μπορεί να καθορίζεται μόνο από τα γονίδιά του, αλλά και από τον τρόπο που έχει μεγαλώσει, τις αρχές του, το χαρακτήρα του κλπ.

6. Η προδοσία χειρότερη από την απιστία

Όταν ο ένας από τους δύο συντρόφους μαθαίνει πως απατήθηκε, αυτό που σίγουρα νιώθει είναι προδοσία, και αυτό πληγώνει περισσότερο από το γεγονός ότι ο σύντροφός του είχε σεξουαλικές σχέσεις με κάποιον άλλον. Ο απατημένος σύντροφος νιώθει πως διαλύονται όλα γύρω του, αφού διαψεύδεται με τον πιο οδυνηρό τρόπο η εμπιστοσύνη που είχε στο σύντροφό του, αλλά παράλληλα συχνά νιώθει να πλήττεται και η ίδια η προσωπικότητα και η αξιοπρέπειά του. Δεν είναι, μάλιστα, απίθανο να νιώθει ότι η απιστία σημαίνει πως η σχέση καταστράφηκε και μαζί με αυτήν και ολόκληρη η ζωή του. Από την άλλη πλευρά, όταν η απιστία δεν γίνεται γνωστή, όλα εξαρτώνται από τις τύψεις και τις ενοχές που αισθάνεται αυτός ή αυτή που διαπράττει την απιστία. Τότε, το μέλος του ζευγαριού που απίστησε φέρεται στο σύντροφό του μάλλον διαφορετικά και πολλές φορές περίεργα, με το να απομακρύνεται, να βυθίζεται σε σκέψεις ή αντίθετα να γίνεται ακόμα πιο ρομαντικός/ή και τρυφερός/ή. Συνήθως, πάντως, μετά την απιστία η σχέση θα περάσει μια μικρή ή μεγαλύτερη κρίση. Αν βέβαια, ο σύντροφος που απατήθηκε δεν μάθει το συμβάν και αυτό δεν επαναληφθεί ή δεν αποκτήσει ιδιαίτερη σημασία για το άλλο μέλος του ζευγαριού, τότε μάλλον η κρίση ξεπερνιέται πιο εύκολα. Αν το γεγονός μαθευτεί, τότε έχει μεγάλη σημασία το πώς θα αντιδράσει τόσο ο σύντροφος που απάτησε όσο και ο απατημένος. Σε κάθε περίπτωση, οι αντιδράσεις των δύο συντρόφων, τόσο αυτού που απίστησε όσο και αυτού που απατήθηκε, έχουν να κάνουν, εκτός των άλλων, και με την προσωπικότητα, τις αξίες, τα βιώματα, τις αντιλήψεις που έχουν ο καθένας για τη ζωή και τις σχέσεις.

7. Υπάρχει σχέση µετά την απιστία;

Ας πάρουμε το παράδειγμα ενός άνδρα που απάτησε τη γυναίκα του. Ο μόνος που μπορεί να αποφασίσει αν πρέπει να της το πει ή όχι είναι αυτός ο ίδιος, κρίνοντας ίσως το πόση σημασία είχε αυτό που συνέβη, το πόσο ειλικρινής θέλει να είναι μαζί της, το πόσο θα την πληγώσει κλπ. Όλα αυτά, βέβαια, θα τα αποφασίσει βασιζόμενος στο σύστημα αξιών του, σε προηγούμενες εμπειρίες του, ίσως και στα στερεότυπα που έχει στο μυαλό του σχετικά με τις γυναίκες, τους άνδρες και την απιστία. Ο άνδρας αυτός είναι πιθανό να νιώσει τύψεις, ενοχές ή να ξεπεράσει πολύ εύκολα το συμβάν. Αυτό, όμως, που είναι βέβαιο, είναι πως θα πρέπει σίγουρα να προβληματιστεί, κυρίως αν τα συναισθήματά του για την άλλη γυναίκα είναι πολύ έντονα και η απιστία είναι κάτι που συνεχίζεται ή επαναλαμβάνεται. Από την άλλη πλευρά, αν η «απατημένη» σύζυγος του παραδείγματος μάθει για την απιστία του άνδρα της, σίγουρα θα νιώσει πληγωμένη και προδομένη. Σημαντικό ρόλο για το πώς θα αντιδράσει και για το πώς θα δεχτεί το συμβάν αυτό παίζουν πολλά πράγματα, όπως για παράδειγμα ποιες ήταν οι συνθήκες της απιστίας, ποια ήταν η άλλη γυναίκα, το αν η ίδια έχει απιστήσει, πόσο ασφαλής νιώθει η ίδια για τον εαυτό της κλπ. Σίγουρα η μεταμελημένη και ειλικρινής συμπεριφορά του συζύγου της θα παίξει σημαντικό ρόλο στο να την ανακουφίσει και να της δημιουργήσει ξανά το αίσθημα της εμπιστοσύνης. Το αν αυτή η γυναίκα θα μπορέσει τελικά να συγχωρέσει τον άνδρα της και να ξεχάσει είναι κάτι που δεν μπορεί να προβλεφθεί. Αυτό που είναι βέβαιο, είναι ότι, στην αρχή τουλάχιστον, οι αντιδράσεις της μπορεί να είναι περίεργες και απότομες και ο άνδρας της θα πρέπει να δείξει κατανόηση και υπομονή.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, πάντως, η καλύτερη λύση για την αντιμετώπιση της απιστίας είναι η καλή επικοινωνία. Το ζευγάρι πρέπει, δηλαδή, να συζητήσει, να μιλήσει, αλλά και να ακούσει σχετικά με τους λόγους για τους οποίους συνέβη η απιστία. Για να μπορέσει να συνεχιστεί η κοινή ζωή του ζευγαριού με ισότιμους όρους, θα πρέπει το ζήτημα της απιστίας, εφόσον έχει γίνει γνωστό, να επιλυθεί. Διαφορετικά, θα είναι πολύ δύσκολο να μπορέσει να συνεχιστεί η σχέση. Τόσο ο άνδρας όσο και η γυναίκα θα πρέπει να σκεφτούν και να βρουν τους λόγους για τους οποίους συνέβη αυτό. Αν μπορέσουν αυτοί να εξαλειφθούν, τότε η σχέση θα βελτιωθεί και η απιστία ίσως συγχωρεθεί και δεν επαναληφθεί.
Σημαντικό βήμα σε αυτή τη διαδικασία είναι να μπορέσει ο απατημένος σύντροφος, με τη βοήθεια του άλλου, να επεξεργαστεί το γεγονός, να συνειδητοποιήσει τις δικές του ευθύνες, αλλά και του άλλου, και έτσι να συγχωρέσει και να ξεπεράσει την προδοσία και να ξαναβρεί την εμπιστοσύνη, που είναι θεμελιώδης σε μια σχέση.