Δείτε τι ξεφύτρωσε από πείραμα που συνεχίζεται εδώ και 142 χρόνια

Ήταν το έτος 1879 όταν ο βοτανικός Ουίλιαμ Τζέιμς Μπιλ έβαλε χιλιάδες διαφορετικούς σπόρους σε μπουκάλια και τα έθαψε σε μυστική τοποθεσία του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν.

Περισσότερο από έναν αιώνα μετά, οι σπόροι συνεχίζουν να φυτρώνουν.

Κάθε 20 χρόνια, οι συνεχιστές του πειράματος επιστρέφουν στη μυστική τοποθεσία της πανεπιστημιούπολης, ξεθάβουν ένα μπουκάλι και ελέγχουν πόσοι από τους σπόρους μπορούν να φυτρώσουν.

Έτσι έγινε και φέτος, για πρώτη φορά από το 2000. Συνολικά 11 σπόροι είχαν βλαστήσει μέχρι την περασμένη Τρίτη, αν και κανείς δεν γνωρίζει ακόμα με βεβαιότητα σε ποιο είδος ανήκουν –περιέργως ο Μπιλ δεν είχε φροντίσει να βάλει ετικέτες στα μπουκάλια.

Ο δρ Ντέιβιντ Λόρι με το μπουκάλι που ξεθάφτηκε φέτος (Derrick L. Turner/Michigan State University)

Σύμφωνα πάντως με τον δρ Ντέιβιντ Λόρι, επικεφαλής της ομάδας που συνεχίζει το πείραμα, τα περισσότερα από τα βλαστάρια ανήκουν στο είδος Verbascum blattaria, ένα είδος βερμπάσκου της Ευρασίας που εισήχθη στην Αμερική τον 19^ο αιώνα και θεωρείται πλέον επεκτατικό ζιζάνιο.

To V.blattaria αποδεικνύεται άκρως ανθεκτικό και υπομονετικό είδος: το 61% των σπόρων φύτρωσε έπειτα από 50 χρόνια στο υπέδαφος, ποσοστό που έπεσε περίπου στο 50% την τελευταία φορά που εξετάστηκαν οι σπόροι το 2000.

Το Verbascum blattaria είναι στενός συγγενής του φλόμου (Matt Lavin / CC BY-SA 2.0)

Η ειρωνεία είναι ότι το συγκεκριμένο είδος δεν θα έπρεπε καν να περιλαμβάνεται στο πείραμα. Σύμφωνα με τον Λόρι και τους συνεργάτες του, ο Ουίλιαμ Τζέημς Μπιλ είχε αρχικά συγκεντρώσει σπόρους του συγγενικού είδους Verbascum thapsus, γνωστού στην Ελλάδα ως φλόμος, το οποίο είχε βρεθεί στα πρώτα οκτώ μπουκάλια που ξεθάφτηκαν τον περασμένο αιώνα. Από το ένατο μπουκάλι και μετά είχε αντικατασταθεί από το V.blattaria, πιθανότατα λόγω λάθους.

Η ακριβής θέση όπου είχαν θαφτεί στα μπουκάλια παραμένει μυστική (Derrick L. Turner/Michigan State University)

Οι ερευνητές θα χρειαστούν αρκετές ακόμα εβδομάδες για να ταυτοποιήσουν τα είδη που φύτρωσαν και να δοκιμάσουν τεχνικές που θα μπορούσαν να ξυπνήσουν κι άλλους κοιμισμένους σπόρους: κάποιοι ίσως πειστούν να βλαστήσουν αν μείνουν για λίγο καιρό στην κατάψυξη, άλλοι ίσως χρειαστούν εκδορές για να μπορεί το νερό να περάσει στο εσωτερικό τους. Άλλοι, πάλι, ίσως πρέπει να εκτεθούν σε καπνό, όπως συμβαίνει με τους σπόρους πολλών φυτών που έχουν προσαρμοστεί να αντιστέκονται στις πυρκαγιές. Και όταν όλες οι διαθέσιμες λύσεις αποτύχουν, οι ερευνητές θα δοκιμάσουν μια φυτική ορμόνη που ίσως ενθαρρύνει τη βλάστηση.

Ακόμα και τότε, όμως, θα μένει ακόμα πολλή δουλειά να γίνει: ο δρ Λόρι και οι συνεργάτες του όχι μόνο θα συνεχίσουν το αρχικό πείραμα, αλλά επιπλέον θα ξεκινήσουν και ένα καινούργιο, θάβοντας μπουκάλια με σπόρους σε διαφορετική τοποθεσία.

Αυτή τη φορά, θα φροντίσουν τουλάχιστον να βάλουν ετικέτες.