«Ιδιαίτερος γείτονας η Τουρκία – Δεν δεχόμαστε μονομερείς ενέργειες»

Της Μαρίας Βασιλείου

Ισπανία και Ελλάδα βρίσκονται σε στενή συνεργασία για την προώθηση διμερών, αλλά και κοινών θέσεων εντός της ΕΕ τονίζει η ισπανίδα υπουργός Εξωτερικών Αράντσα Γκονθάλεθ Λάγια στη συνέντευξή της στα «ΝΕΑ». Υπογραμμίζοντας ότι η επίσκεψη του Πέδρο Σάντσεθ στην Αθήνα έστειλε ξεκάθαρο μήνυμα προς την κατεύθυνση αυτή, η κ. Γκονθάλεθ Λάγια αναδεικνύει ως σημαντικά πεδία συνεργασίας ψηφιακό πιστοποιητικό και τουρισμό, ευρωπαϊκή αλληλεγγύη για έξοδο από την κρίση, εμβόλια, Μεταναστευτικό, ενώ για την Τουρκία δείχνει το ενδιαφέρον της Μαδρίτης να βελτιωθούν οι σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας. Ταυτόχρονα, όμως, τονίζει ότι η ΕΕ πρέπει να είναι σταθερή και ανυποχώρητη ως προς τις μονομερείς ενέργειες της Αγκυρας, ενώ θεωρεί κρίσιμης σημασίας να υπάρξει πρόοδος στον διάλογο Αγκυρας με Αθήνα και Λευκωσία.

«Η επίσκεψη του ισπανού πρωθυπουργού αποτελεί έκφραση των εξαιρετικών σχέσεων μεταξύ Ισπανίας και Ελλάδας. Η ελληνική κυβέρνηση είναι συντηρητική και η ισπανική σοσιαλδημοκρατική, αλλά δεν έχει σημασία. Εχουμε κοινά συμφέροντα που θέλουμε να προωθήσουμε, σε συνεργασία, διεθνώς, στον ΟΗΕ, στην ΕΕ, επιπροσθέτως των διμερών μας σχέσεων» δηλώνει η ισπανίδα ΥΠΕΞ, δίνοντας έμφαση σε τρία πεδία. «Προωθούμε μαζί την αποκατάσταση της ασφαλούς και ομαλής κινητικότητας στην ΕΕ, την υιοθέτηση πρωτοκόλλων, του πράσινου ψηφιακού πιστοποιητικού, που θα βοηθήσει την επανεκκίνηση του τουρισμού. Οντας δύο κράτη της Μεσογείου έχουμε συμφέρον να ενισχύσουμε  τους νότιους γείτονές μας. Συνεργαζόμαστε για να διασφαλίσουμε ότι η ΕΕ θα δημιουργήσει μια περισσότερο γεωπολιτική σχέση με τους νότιους γείτονες. Υποστηρίζουμε τη δημιουργία ενός ισχυρού σχεδίου ανάκαμψης, διότι θεωρούμε ότι η έξοδος από την οικονομική κρίση του Covid απαιτεί περισσότερη αλληλεγγύη στην ΕΕ. Η επίσκεψη του ισπανού πρωθυπουργού στην Αθήνα έστειλε ξεκάθαρο μήνυμα της στενής μας συνεργασίας».

Θα προχωρήσει έγκαιρα το ψηφιακό πιστοποιητικό; «Δουλεύουμε σε στενή συνεργασία με την Ελλάδα και άλλες χώρες στο Συμβούλιο για να διασφαλίσουμε ότι όλοι θα συμμεριστούν ότι είναι επείγουσα ανάγκη να προχωρήσει το ψηφιακό πιστοποιητικό» λέει, ενώ όσον αφορά στις διαφορές, που υπάρχουν με τη θέση του Ευρωκοινοβουλίου, η κ. Γκονθάλεθ Λάγια καλεί εμμέσως να προχωρήσει το ζήτημα. «Το Ευρωκοινοβούλιο αποφάσισε να εξετάσει το ζήτημα με κατ’ επείγουσες διαδικασίες. Βλέπουν ότι χρειάζεται γρήγορη έγκριση. Είμαι σίγουρη ότι θα έχουμε το πιστοποιητικό έγκαιρα».

Το μεταναστευτικό

Πώς βλέπει τις δυσκολίες για την εύρεση κοινού ευρωπαϊκού τόπου στο Μεταναστευτικό; «Το Μεταναστευτικό χρειάζεται αλληλεγγύη και υπευθυνότητα. Δεν αφορά μόνο τις χώρες πρώτης γραμμής, πρέπει να είναι κοινή αρμοδιότητα όλων των κρατών μελών με καλές δόσεις αλληλεγγύης» διαμηνύει προς τους «δύσκολους» της ΕΕ. Παράλληλα, θεωρεί ότι απαιτείται συνεργασία με τις χώρες προέλευσης και διέλευσης μεταναστών και ιδίως με τους νότιους γείτονες της ΕΕ. «Χρειαζόμαστε μεγαλύτερη συνεργασία, είναι ένα ζήτημα που τους αφορά, καθώς το 90% των μεταναστών στην Αφρική πηγαίνουν σε άλλο αφρικανικό κράτος. Πρέπει να συνεργαστούμε για την καταπολέμηση των εγκληματικών ομάδων μετακινητών, για τη βελτίωση της οικονομικής τους κατάστασης». Πώς, όμως, μπορεί να προχωρήσει το νέο σύμφωνο στη μετανάστευση και το άσυλο; «Ισπανία και Ελλάδα πρέπει να συγχρονίσουμε τις θέσεις μας, καθώς και οι άλλοι μεσογειακοί μας εταίροι, Ιταλία, Γαλλία, Κροατία, Μάλτα, Κύπρος. Στο ζήτημα αυτό η επίσκεψη Σάντσεθ ήταν σημαντική για την ευθυγράμμιση των θέσεων των δύο χωρών, ώστε να επιδιώξουμε συναίνεση μέσα από μια ισχυρή θέση των μεσογειακών χωρών».

Η Τουρκία

Πώς εκτιμά να κινηθεί το ζήτημα Τουρκία στο ευρωπαϊκό συμβούλιο του Ιουνίου; «Η Τουρκία δεν είναι απλά ένας γείτονας. Είναι ιδιαίτερος γείτονας, με τον οποίο η ΕΕ έχει τελωνειακή  ένωση, ενώ μέλη της είναι εταίροι με την Τουρκία στο ΝΑΤΟ. Το ζήτημα είναι πώς αντιμετωπίζουμε έναν γείτονα ο οποίος μοιράζεται με εμάς κοινές θέσεις σε ζητήματα όπως την κλιματική αλλαγή, την προστασία της βιοποικιλότητας, όπου μπορούμε να βρούμε πεδίο διαλόγου για να συνεργαστούμε, αλλά υπάρχουν επίσης και πεδία όπου δεν συμφωνούμε. Δεν συμφωνούμε όταν πρόκειται για μονομερείς ενέργειες εναντίον άλλων κρατών μελών της ΕΕ, ενάντια της Κύπρου ή της Ελλάδας. Εδώ πρέπει να είμαστε σταθεροί, ανυποχώρητοι. Δεν δεχόμαστε μονομερείς ενέργειες».

Γιατί είναι η Ισπανία αντίθετη στις κυρώσεις προς την Τουρκία; «Πιστεύουμε ότι οι σχέσεις βασίζονται σε διάλογο, διαπραγματεύσεις και συμφωνίες. Οταν, και έχει γίνει πολλές φορές τελευταίως, δεν γίνονται σεβαστές οι κόκκινες γραμμές, η ΕΕ επιβάλει κυρώσεις, και έχει επιβάλει κυρώσεις και στην Τουρκία. Αλλά οι κυρώσεις πρέπει να είναι το έσχατο μέτρο, όταν παραβιάζονται οι κόκκινες γραμμές. Πρέπει να βρίσκουμε πεδία, όπου οι διαφορές επιλύονται μέσω διαλόγου και εδώ δεν νομίζω ότι η Ισπανία έχει διαφορετική άποψη από άλλα μέλη της ΕΕ. Σε αυτό το ζήτημα η ΕΕ έχει επιδείξει ξεκάθαρη αλληλεγγύη προς την Ελλάδα και την Κύπρο, οι οποίες έχουν καταφέρει να βρουν πεδία όπου οι διαφορές μπορούν να συζητηθούν μέσω διαλόγου, όπως και συμβαίνει, και ελπίζω να είναι γόνιμος ο διάλογος μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας». Τι προσμένει από το Σύνοδο του Ιουνίου; «Εξαρτάται από το τι θα γίνει μέχρι τον Ιούνιο. Ελπίζουμε ο διάλογος Τουρκίας – Ελλάδας και Τουρκίας – Κύπρου στο πλαίσιο της συνάντησης 5+1 αποτελούν οδούς, όπου θα αρχίσει να σημειώνεται επιτυχία, διότι θα σημάνει ότι βρίσκεται ένας τρόπος για επίλυση των διαφορών μέσω διαλόγου και όχι με συγκρουσιακό τρόπο. Είναι προτιμότερο για όλους μας».

Τα εμβόλια

Για το ζήτημα της άρσης των πνευματικών δικαιωμάτων των εμβολίων η κ. Γκονθάλεθ Λάγια επεξηγεί τη θέση της Ισπανίας. «Ισότιμη πρόσβαση σε όλους, όπου τα πνευματικά δικαιώματα είναι ένα σημαντικό στοιχείο, αλλά όχι επαρκές. Χρειαζόμαστε ευελιξία στα πνευματικά δικαιώματα, αλλά επίσης να εντοπίσουμε όπου υπάρχει αδρανής ικανότητα και να διασφαλίσουμε εκεί τη μεταφορά τεχνογνωσίας, καθώς και να άρουμε εμπόδια στη διακίνηση εμβολίων και πρώτων υλών. Θα πρέπει επίσης να επιταχύνουμε την διανομή των εμβολίων, αξιοποιώντας τον Covax».

Πώς βλέπει τη νίκη της συντηρητικής Ισαμπέλ Ντίαθ Αγιούσο στις εκλογές της Μαδρίτης; «Οι εκλογές αφορούσαν μόνο τη Μαδρίτη. Ηταν τοπικές, σε μια περιφέρεια, που προσελκύει το ενδιαφέρον. Αλλά στην Καταλωνία, για παράδειγμα, επικράτησαν οι σοσιαλδημοκράτες. Δεν είναι ξεκάθαρο τι σημαίνει. Η Ισαμπέλ Ντίαθ Αγιούσο δεν έχει εδώ και δύο χρόνια σε αξίωμα επιδείξει αποτελέσματα. Ταυτόχρονα η ισπανική κυβέρνηση θέτει σε πλήρη εφαρμογή εμβολιασμούς, ανάκαμψη, άνοιγμα του τουρισμού, ώστε να δημιουργήσουμε ανάπτυξη και απασχόληση».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΝΕΑ