Τα 4 μέτωπα της κυβέρνησης και τα σενάρια για ανασχηματισμό

Μπορεί να μην έχει κλείσει ακόμα η παρένθεση της πανδημίας, όμως για την κυβέρνηση έχει μπει τελεία στις έκτακτες συνθήκες της οικονομίας μετά και το άνοιγμα των δραστηριοτήτων και του τουρισμού. Τα μηνύματα από το Μαξίμου δείχνουν  στροφή πλέον στις μεταρρυθμίσεις, την κοινωνική ατζέντα και φυσικά το βάρος πέφτει στην υλοποίηση του σχεδίου ανάκαμψης και της διαχείρισης των πόρων ύψους 7,5 δισ. Ευρώ για το 2021. Έως το τέλος Μαΐου θα έχουν επαναλειτουργήσει σχεδόν όλοι οι κλάδοι και ο Ιούνιος βρίσκει τη χώρα “ανοιχτή” γεγονός που τροφοδοτεί τα σενάρια ενός ανασχηματισμού “επανεκκίνησης” όπου φέρεται νέα πρόσωπα να αναλαμβάνουν να τρέξουν τα χαρτοφυλάκια της “επόμενης ημέρας”.

Αν και από κυβερνητικά χείλη διαψεύδεται ο ανασχηματισμός, πολλοί κρίνουν ότι ο πρωθυπουργός θα αναζητήσει έναν ουδέτερο πολιτικό χρόνο που θα του δώσει τη δυνατότητα να κάνει την επανεκκίνηση που επιδιώκει. Ισως με το άνοιγμα του τουρισμού, τους μαζικούς εμβολιασμούς και το τείχος ανοσίας που κτίζεται καθημερινά, αυτός ο χρόνος να ήταν ιδανικός προς το τέλος Ιουνίου. Γιατί; Ισως γιατί η επέτειος από τα 2 χρόνια της νίκης της Νέας Δημοκρατίας να έδινε και τους πολιτικούς συμβολισμούς που θα ήθελε το Μέγαρο Μαξίμου.

Η κυβέρνηση εισέρχεται τυπικά στο κρίσιμο μονοπάτι “επιβεβαίωσης των υψηλών προσδοκιών” και έρχεται αντιμέτωπη με την υλοποίηση όλων όσων έχει προαναγγείλει, αφού έχει καλλιεργήσει και συνεχίζει να καλλιεργεί προσδοκίες τόσο στο μέτωπο των εμβολιασμών, όσο και στην αισιοδοξία για την πορεία της οικονομίας και ειδικά για τον τουρισμό. Το επόμενο εξάμηνο αποτελεί τη “γέφυρα” προς την εποχή μετά την πανδημία και η κυβέρνηση περνά στη φάση “αξιολόγηση”.

Από την μία πλευρά, οι οικονομικές δραστηριότητες ανοίγουν, τα μέτρα στήριξης αρχίζουν να αποσύρονται, έρχεται εισροή ευρωπαϊκών πόρων, τα κρατικά έσοδα εκτιμάται να μπουν σε ανοδική τροχιά και ζεσταίνεται ο τουρισμός. Από την άλλη, όμως, υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα για τον χρόνο της επίτευξης ανοσίας από την εμβολιαστική διαδικασία, αν η χώρα θα μπει στις πράσινες λίστες για μετακίνηση, ενώ ακόμα δεν έχουν αποτυπωθεί πλήρως οι πληγές των κλάδων που έμειναν κλειστοί τόσους μήνες με το ιδιωτικό χρέος να καλπάζει.

Στελέχη της κυβέρνησης δίνουν το στίγμα πως η οικονομική και κοινωνική δραστηριότητα έχουν ως επί το πλείστον επανέλθει, ωστόσο, η πανδημία δεν έχει παρέλθει και η επιστροφή στην κανονικότητα θα επιτευχθεί  μέσω των εμβολιασμών, τα προληπτικά τεστ και τα μέτρα υγιεινής και προστασίας που πρέπει να τηρούμε πιστά.

Νομοσχέδια

Από το κυβερνητικό στρατόπεδο μπαίνουν σε φάση “μεταρρυθμίσεων” και επιτάχυνσης του νομοθετικού έργου, όπως το σχέδιο για τη συνεπιμέλεια, τις εργασιακές σχέσεις, αλλά και το νέο ασφαλιστικό. Το εργασιακό νομοσχέδιο αποτελεί ένα μεγάλο στοίχημα για την κυβέρνηση η οποία δέχεται σφοδρή κριτική από την αντιπολίτευση και προβλέπεται ένας  Ιούνιος “θερμός”. Από το Μέγαρο Μαξίμου βγαίνουν σε επικοινωνιακή αντεπίθεση για την υπεράσπιση των αλλαγών βάζοντας στην κορυφή τη γονική άδεια, την άδεια πατρότητας, τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας και την προστασία από τη βία και την παρενόχληση τονίζοντας πως το σχέδιο προστατεύει τους εργαζόμενους και ενισχύει τα δικαιώματά τους.

Από την αξιωματική αντιπολίτευση προαναγγέλλουν  υψηλούς τόνους της αντιπαράθεσης, με τον ΣΥΡΙΖΑ να κάνει λόγο για απλήρωτα 10ωρα, μείωση μισθών και φθηνές υπερωρίες και επιπλέον εφαρμόζει καθολικά εφεξής τις ατομικές συμβάσεις εργασίας, ενώ υποστηρίζει ότι καταργείται το 8ωρο και καθιερώνονται απλήρωτες υπερωρίες, μάλιστα πάνω σε διαλυμένους ελεγκτικούς μηχανισμούς.

Στελέχη της κυβέρνησης διαψεύδουν πως το νομοσχέδιο, έχει κρυφές διατάξεις και πως στο πλαίσιο της διαβούλευσης η κυβέρνηση είναι ανοιχτή σε προτάσεις για βελτίωση των διατάξεων, οι οποίες όμως θα πρέπει να στηρίζονται σε πραγματικά δεδομένα και όχι σε fake news. Κάνουν λόγο πως όσο πιο αντιληπτό γίνεται ότι το νομοσχέδιο για την προστασία της εργασίας προασπίζει πρωτίστως τα δικαιώματα του εργαζομένου, τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ θα καταφεύγει σε αποκυήματα φαντασίας.

Οικονομία

Το μεγάλο στοίχημα της κυβέρνησης είναι στο μέτωπο της οικονομίας και των επενδύσεων με τους πόρους του Ταμείου να δίνουν το στίγμα των επόμενων έξι μηνών καθώς αποτελεί  από τους βασικούς παράγοντες της πορείας του ΑΕΠ, της δημοσιονομικής πορείας και των επικείμενων αναβαθμίσεων από τους οίκους αξιολόγησης. Από το δημοσιονομικό χώρο θα εξαρτηθούν και κυβερνητικές προθέσεις για τις νέες μόνιμες μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών που αποτελούν βασικά στοιχεία της ατζέντας του πρωθυπουργού. Με τη σταδιακή άρση των έκτακτων οικονομικών μέτρων αρχίζει θα αποκρυσταλλώνεται η αποτελεσματικότητα των νέων μέτρων στήριξης σε κλάδους που έχουν πληγή, με τη πιο σημαντική πρόκληση να αποτελεί η διατήρηση των θέσεων εργασίας και φυσικά η αποφυγή λουκέτων.

Η έκθεση της Κομισιόν την περασμένη εβδομάδα- στο πλαίσιο των εαρινών προβλέψεων- ανεβάζει την ταχύτητα της ελληνικής ανάκαμψης όπου μάλιστα η Επιτροπή αναφέρει ως σημαντική την κίνηση της Αθήνας για τη μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης και της προσωρινής κατάργησης του φόρου κοινωνικής αλληλεγγύης για τον ιδιωτικό τομέα.  Σύμφωνα με τις προβλέψεις της έκθεσης, από ρυθμό 3,5% το 2021 και 5% 2022 που εκτιμούσε τον Φεβρουάριο οι υπολογισμοί της Επιτροπής δείχνουν ανάπτυξη 4,1% το 2021 και 6% το 2022 – που κινούνται υψηλότερα των εκτιμήσεων του εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών στο 3,6%. Οι θετικές προοπτικές  τροφοδοτούνται κυρίως από την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, την ιδιωτική κατανάλωση και τις επενδύσεις.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του υπουργείου Οικονομικών, η ομαλή απορρόφηση των κεφαλαίων του Ταμείου από το β΄ εξάμηνο θα προσθέσει 1,3% στο πραγματικό ΑΕΠ το 2021,ενώ για φέτος εκτιμάται αύξηση επενδύσεων κατά 7%, το 2022 αυξάνεται κατά 30,3% και 12,3% το 2023 και 10,8% το 2024. Οι εξαγωγές αναμένεται να αυξηθούν κατά 10,4% φέτος, στο 13,7% το 2022 και 7,5% και 6,2% για το 2023 και 2024.Στόχος  είναι η αύξηση του ελληνικού ΑΕΠ κατά 7% και δημιουργία 180.000-200.000 νέων θέσεων εργασίας έως το 2026.  Η S&P πραγματοποίησε μια προσομοίωση που προέβλεψε άνοδο του ΑΕΠ μεταξύ 8-18% μέσα στα επόμενα έξι χρόνια και ο οίκος αξιολογήσεων πιστεύει ότι οι προοπτικές θετικών αποτελεσμάτων από τα χρήματα που θα λάβει η Ελλάδα μπορούν να πολλαπλασιαστούν αν προχωρήσουν ταχύτερα οι διαρθρωτικές αλλαγές.

Τουρισμός

Στο κρίσιμο μέτωπο του τουρισμού, η κυβέρνηση και η αγορά κρέμεται από το παράγοντα του εμβολιασμού  και προσδοκά έσοδα κοντά στα 7-8 δισ. Ευρώ, στα 40-50% των εσόδων του 2019.  Προς το παρόν πάντως οι κρατήσεις για Μάιο δεν έχουν “ζεσταθεί”, αν και καταγράφεται ζήτηση για τους επόμενους μήνες που φτάνει μέχρι και τον Οκτώβριο σε ορισμένες περιοχές. Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του ΣΕΤΕ Γιάννη Ρέτσο ( ΣΚΑΪ) η επέκταση της τουριστικής περιόδου πρέπει να θεωρείται δεδομένη, αλλιώς δεν θα φτάσουμε τους στόχους . Προσέθεσε ότι στο τέλος Ιουνίου αναμένονται οι μαζικές αφίξεις τουριστών και διευκρίνισε ότι «τα νούμερα ακόμα παραμένουν υψηλά. Επομένως, σύμφωνα με τον κ. Ρέτσο, το μεγάλο στοίχημα είναι, με την πορεία των εμβολιασμών και την προσεκτική συμπεριφορά όλων , να βελτιωθούν τα στοιχεία της πανδημίας. Να μπορεί η Ελλάδα, όπως εξήγησε, να βγει από τις πορτοκαλί και κόκκινες ζώνες, που είναι αυτή τη στιγμή, όπως και οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης, ώστε τέλη Ιουνίου – αρχές Ιουλίου να μπορούμε πλέον να δεχτούμε σημαντικό αριθμό τουριστών.

Σύμφωνα με τις αποφάσεις της κυβέρνησης για την είσοδο στη χώρα από το εξωτερικό, οι ταξιδιώτες οφείλουν να συμπληρώνουν την ηλεκτρονική φόρμα PLF μέχρι και μία μέρα πριν από το ταξίδι και να προσκομίζουν είτε πιστοποιητικό εμβολιασμού (14 ημέρες μετά τη χορήγηση της δεύτερης δόσης), είτε αρνητικό τεστ PCR 72 ωρών, είτε βεβαίωση νόσησης ή θετικής διάγνωσης, ισχύος 2 έως 9 μηνών από την αναγραφόμενη σε αυτή ημερομηνία νόσησης. Παράλληλα, οι ταξιδιώτες υπόκεινται σε δειγματοληπτικό έλεγχο κατά την είσοδό τους στη χώρα. Τα μέτρα ισχύουν για τους εισερχόμενους μέσω όλων των διεθνών αεροδρομίων, των λιμανιών της Πάτρας, της Ηγουμενίτσας και της Κέρκυρας, στους συνοριακούς σταθμούς Προμαχώνα και Ορμενίου σε 24ώρη βάση, και στον σταθμό των Ευζώνων από τις 7:00 το πρωί έως τις 23:00 το βράδυ.

Μεταρρυθμίσεις

Η κυβέρνηση δείχνει να δίνει έμφαση στις μεταρρυθμίσεις ενώ ήδη τρέχουν αλλαγές όπως το νομοσχέδιο για τη συνεπιμέλεια των παιδιών, τα εργασιακά και τα ζώα συντροφιάς. Την περασμένη εβδομάδα, ο επικεφαλής του μεγαλύτερου πιστωτή της χώρας Κλάους Ρέγκλινγκ ήρθε στην Αθήνα με ένα βασικό μήνυμα στις βαλίτσες του: μεταρρυθμίσεις. Ο διευθυντής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης  κατά τις συναντήσεις του με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα ανέδειξε την πρόκληση της υλοποίησης των δράσεων του σχεδίου ανάπτυξης, των μεταρρυθμίσεων, αλλά και της αξιοποίησης των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης.   Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι συνεχίστηκαν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, παρά την πανδημία και ότι “μειώσαμε τη φορολογία” και “προωθήσαμε τον ψηφιακό μετασχηματισμό”.