H Διεθνής Επιτροπή Ενέργειας γυρίζει την πλάτη στα ορυκτά καύσιμα

Τη μεγαλύτερη μέχρι σήμερα ψήφο εμπιστοσύνης στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας από θεσμό έδωσε η Διεθνής Επιτροπή Ενέργειας (ΙΕΑ), σε μια ακόμη προσπάθεια για πιο πράσινο πλανήτη και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Η ΙΕΑ σε μια κίνηση χωρίς προηγούμενο κάλεσε σε άμεση αναστολή των επενδύσεων σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο και ζήτησε μεγάλη επιτάχυνση της δημιουργίας νέων ηλιακών και αιολικών πάρκων. Πρότεινε ακόμη να σταματήσουν έως το 2035 να πωλούνται αυτοκίνητα με συμβατικούς κινητήρες εσωτερικής καύσης.

Το μήνυμα από τη διακυβερνητική οργάνωση με έδρα το Παρίσι που δημιουργήθηκε υπό την αιγίδα του ΟΟΣΑ μετά την πετρελαϊκή κρίση του 1973, είναι σαφές: Εάν ο πλανήτης επιθυμεί να μειώσει στο μηδέν τις καθαρές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έως το 2050 και να επιτευχθούν οι στόχοι της Συμφωνίας του Παρισιού, θα πρέπει να σταματήσουν οι νέες επενδύσεις σε ορυκτά καύσιμα. Μόνον έτσι θα μπορέσει να σταματήσει ο κόσμος την άνοδο της θερμοκρασίας πάνω από τους 1,5C παγκοσμίως, υποστηρίζει η ΙΕΑ με τις ριζοσπαστικές της προτάσεις.

Η ΙΕΑ κάνει επίσης ουσιαστικά λόγο για την ανάγκη νέων, χωρίς προηγούμενο, επενδύσεων σε τεχνολογίες με χαμηλές εκπομπές άνθρακα -όπως τις ονομάζει. Οι αναγκαίες αυτές επενδύσεις θα πρέπει να φτάσουν το ιλιγγιώδες ποσό των 5 τρισ. δολ για κάθε χρονιά μέχρι και το 2030. Σήμερα οι αντίστοιχες ετήσιες επενδύσεις διαμορφώνονται στα επίπεδα των 2 τρισ. δολ περίπου.

«Χρειαζόμαστε μια ιστορική αύξηση στις επενδύσεις (…) Οι περισσότερες θα πρέπει να είναι στην καθαρή ενέργεια», ήταν τα λόγια του επικεφαλής της ΙΕΑ Φατίχ Μπιρόλ. Ο ίδιος εκτιμά ότι τέτοιες μαζικές επενδύσεις θα αυξήσουν ετησίως το παγκόσμιο ΑΕΠ κατά 0,4%.

Οι προτάσεις για να μπει φρένο στις νέες επενδύσεις για ορυκτά καύσιμα προκάλεσαν μεγάλη έκπληξη στον κλάδο καθώς παραδοσιακά η ΙΕΑ ήταν φιλική σε τέτοιες μορφές ενέργειας. Μπορεί πολλές από τις μεγαλύτερες εταιρείες ενέργειας στον κόσμο όπως οι BP, Royal Dutch Shell και Total να έχουν δώσει σήμα ότι σκοπεύουν να μειώσουν σημαντικά την εξάρτησή τους από τα ορυκτά καύσιμα και να επενδύσουν περισσότερα σε ανανεώσιμες μορφές, αλλά η ΙΕΑ προτείνει πολλά περισσότερα από αυτά για τα οποία έχουν δεσμευτεί οι εταιρείες του κλάδου.

Για παράδειγμα, οι τρεις αυτές πετρελαϊκές έχουν μεν θέσει στόχους για μηδενικές καθαρές εκπομπές άνθρακα έως το 2050 αλλά έχουν εκφράσει ταυτόχρονα και την πρόθεση να συνεχίσουν να αναπτύσσουν για αρκετά ακόμη χρόνια νέα κοιτάσματα φυσικού αερίου και πετρελαίου. Όλες σχεδόν οι πετρελαϊκές του πλανήτη εξακολουθούν να εξαρτώνται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τα έσοδα που προέρχονται από μαύρο χρυσό και φυσικό αέριο. Την πλήρη κατάργηση των νέων επενδύσεων σε ορυκτά καύσιμα δεν είχαν ζητήσει μέχρι τώρα ούτε μεγάλες κυβερνήσεις.

Η παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου θα συγκεντρώνεται ολοένα και περισσότερο σε μικρό αριθμό χωρών-παραγωγών χαμηλού κόστους – κυρίως στα μέλη του ΟΠΕΚ στην πολιτικά ασταθή περιοχή της Μέσης Ανατολής, όπως προβλέπει η IEA.

Η υποχώρηση των τιμών της ενέργειας αυτής θα σήμαινε όμως ότι οι προϋπολογισμοί και η δημοσιονομική θέση αυτών των πετρελαιοπαραγωγών θα εξακολουθούν να υπόκεινται σε επιπλέον πιέσεις. Επίσης οι καταναλωτές θα παραμείνουν εκτεθειμένοι σε κινδύνους διακοπής του εφοδιασμού παρά τη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα σε άλλες μορφές ενέργειας, ανέφερε ακόμη ο οργανισμός.