Επικίνδυνοι Ηγεμόνες

Κάποτε, ήταν αυτονόητο ότι τα κράτη -με την έννοια των εξουσιαστικών δομών- ήσαν των ηγεμόνων: προσανατολισμένα στον πόλεμο, είχαν στόχο να διαφυλάξουν ή να επεκτείνουν την εξουσία βασιλιάδων, αυτοκρατόρων και πριγκήπων πάνω σε ανθρώπους, εδάφη και θάλασσες.

Τα πράγματα ήσαν διαφορετικά στις δημοκρατίες, αρχαίες, μεσαιωνικές και νεώτερες: θεωρητικά, εδώ τα κράτη είναι στην υπηρεσία της κοινότητας που συναπαρτίζουν οι πολίτες. Τα διοικούν εκλεγμένοι πολιτικοί οι οποίοι «υπηρετούν το κράτος» στο όνομα των πολιτών-  θεωρητικά, στις δημοκρατίες ο εκλεγμένος πολιτικός εργάζεται για λογαριασμό των πολιτών και κάνει μόνο αμυντικούς πολέμους.

Και εμφανίζονται «ξαφνικά» φαινόμενα σαν του Μπενιαμίν Νετανιάχου – το Ισραήλ είναι αναμφίβολα δημοκρατικό, σε βαθμό που η διασπορά των ψήφων οδηγεί σε απανωτές εκλογές τα τελευταία δύο χρόνια μήπως και αναδειχθεί πλειοψηφία.  Τελικά, μετά τέσσερις εκλογικές αναμετρήσεις, αντί να προκύψει κοινοβουλευτική πλειοψηφία, προέκυψε πόλεμος – για τον οποίο όλοι συμφωνούν πως εξυπηρετεί τον νυν, υπηρεσιακό, πρωθυπουργό Νετανιάχου. Όχι μόνο να διατηρήσει την εξουσία αλλά και να αποφύγει τη λογοδοσία για κατηγορίες που επισύρουν βαρύτατες ποινές.

Η υπόθεση λοιπόν ότι ο τωρινός πόλεμος γίνεται για χάρη της εξουσίας του «Μπίμπι» Νετανιάχου έχει πολλούς υποστηρικτές και δείχνει ότι το σχήμα «το κράτος υπηρετεί τον ηγεμόνα» δεν είναι τόσο μακρινό και παρωχημένο όσο νομίζουμε: παραμένει αυτονόητο σε απολυταρχίες όπως η Κίνα, η Βόρεια Κορέα, η Κούβα, η Ρωσία αλλά ακόμα και σε δημοκρατίες. Δεν αποκλείεται το ίδιο να συμβεί και στην Τουρκία του Ταγίπ Ερντογάν.

Και η μεν Τουρκία δεν διακρίνεται για δημοκρατικές παραδόσεις – μόλις πριν πέντε χρόνια έγινε αποτυχημένο πραξικόπημα- που θα της εξασφάλιζαν και δημοκρατικό μέλλον. Όμως το ιδρυμένο από σιωνιστές σοσιαλιστές Ισραήλ αποτελούσε δημοκρατικό φάρο στη Μέση Ανατολή, περιστοιχιζόμενο από ορκισμένους εχθρούς που μόνο δημοκρατίες δεν είναι – κυρίως οι Παλαιστίνιοι, που οι ηγεσίες τους λειτουργούν σαν πράκτορες ισχυρών ηγεμόνων της περιοχής.  Μιλιταριστικό εδώ και δεκαετίες, τείνει να μετεξελιχθεί σε καθαρά θρησκευτικό κράτος – έργο του Νετανιάχου και αυτό, για να εξασφαλίσει την πολιτική υποστήριξη των ακραίων ορθόδοξων εβραίων που θέλουν να αρπάξουν τη γη των Αράβων συμπολιτών τους.

Το κουβάρι στην περιοχή μας μπερδεύεται ακόμα περισσότερο – και όσο δεν μπορεί να έχει κανείς εμπιστοσύνη στον Ερντογάν, άλλο τόσο δεν μπορεί να έχει στον Νετανιάχου: και οι δύο αποφασίζουν με απολύτως προσωπικά, άρα κατά τεκμήριο ανορθολογικά, κριτήρια και είναι επικίνδυνοι.