ΗΠΑ: Η ακροδεξιά κατηγορεί τους… μετανάστες για την κλιματική αλλαγή

Με τα σημάδια της κλιματικής αλλαγής να γίνονται όλο και πιο ορατά, και την αμερικανική κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν να έχει θέσει ως στόχο τη διεύρυνση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στη χώρα, η ακροδεξιά αναγκάζεται να γίνει όλο και πιο εφευρετική. Και τα κατάφερε… καλύτερα από κάθε φαντασία, διατυπώνοντας έναν αρκετά σουρρεαλιστικό ισχυρισμό: Για την υποβάθμιση του περιβάλλοντος – όπως μάλλον και για όλα τα υπόλοιπα, κατά τη γνώμη τους – φταίνε οι… μετανάστες.

Μια ασυνήθιστη μήνυση κατατέθηκε τον περασμένο μήνα από τον Μαρκ Μπρνόβιτς, τον γενικό εισαγγελέα της Αριζόνα, η οποία σύμφωνα με ακαδημαϊκούς, δείχνει την αυξανόμενη τάση για ρατσιστική πλαισίωση της περιβαλλοντικής κρίσης.

Στη μήνυση, ο Μπρνόβιτς, ο οποίος ανήκει στο κόμμα των Ρεπουμπλικάνων, απαιτεί την επαναφορά των μεταναστευτικών πολιτικών του Ντόναλντ Τραμπ, προκειμένου να αποκατασταθεί άμεσα η «μόλυνση και οι πιέσεις στους φυσικούς πόρους», που προκαλούν οι… μετανάστες που εγκαθίστανται στις ΗΠΑ.

«Οι μετανάστες (όπως και όλοι οι υπόλοιποι) έχουν ανάγκη από στέγη, υποδομές, νοσοκομεία και σχολεία», αναφέρει η μήνυση. «Οδηγούν αυτοκίνητα, αγοράζουν αγαθά και χρησιμοποιούν δημόσια πάρκα και εγκαταστάσεις. Οι πράξεις τους έχουν ως αποτέλεσμα την απελευθέρωση ρύπων, διοξειδίου του άνθρακα και άλλων αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα, που επηρεάζουν άμεσα την ποιότητα της ατμόσφαιρας».

Ομάδες που αντιτίθενται στη μετανάστευση και τον «υπερπληθυσμό» έχουν επίσης πιαστεί από αυτή τη νέα δικαιολογία μετά την εκλογή του Μπάιντεν. Μια οργάνωση, που ονομάζεται NumbersUSA, διαμαρτυρήθηκε πρόσφατα ότι μεγάλες εκτάσεις της Αριζόνα έχουν πλακοστρωθεί εξαιτίας των μεταναστευτικών πολιτικών που μεταφράζονται σε «αναγκαστικό πρόγραμμα αύξησης του αμερικανικού πληθυσμού».

Μια άλλη οργάνωση, η Negative Population Growth, ξεκίνησε πρόσφατα νέα εκστρατεία με στόχο να πείσει τον αμερικανό πρόεδρο να προβεί στην «πλήρη εξάλειψη της παράνομης και ημι-νόμιμης μετανάστευσης και τη μείωση της τρέχουσας νόμιμης μετανάστευσης κατά 80%» προκειμένου να περιορίσει τις εκπομπές του θερμοκηπίου.

Ο Κρεγκ Λιούις, εκτελεστικός αντιπρόεδρος της οργάνωσης, παροτρύνει τα μέλη και τους υποστηρικτές του οργανισμού του να «βομβαρδίσουν» τον Λευκό Οίκο με εκκλήσεις για τον περιορισμό του πληθυσμού των ΗΠΑ. «Αν στόχος μας είναι να περιορίσουμε τις εκπομπές μας, το λογικό είναι να λάβουμε υπόψη μας στον οποιονδήποτε υπολογισμό και τον αριθμό των ανθρώπων που εκπέμπουν», υποστήριξε ο Λιούις, προφανώς μη λαμβάνοντας ο ίδιος υπόψη του το γεγονός ότι όπου και αν βρίσκονται όλοι αυτοί οι άνθρωποι που «ρυπαίνουν», θα συνεχίσουν να «επιβαρύνουν» με τις εκπομπές τους τον πλανήτη, αλλά και το ότι το οικολογικό αποτύπωμα των μεμονωμένων ατόμων σε καμία περίπτωση δεν επηρεάζει την κλιματική κρίση τόσο όσο εκείνο των βιομηχανιών.

Η ανησυχία για την αύξηση του πληθυσμού δεν είναι μια νέα εξέλιξη, όμως αυτή η πρόσφατη ρητορική δείχνει μια μετατόπιση της αντίδρασης της δεξιάς από την πλήρη άρνηση της κλιματικής αλλαγής, στην επίρριψη ευθυνών σε άλλες χώρες και τους μετανάστες που προέρχονται από αυτές, καθώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι πλέον υπερβολικά ορατές ώστε να διαψευσθούν, υποστηρίζουν ερευνητές.

«Αυτού του είδους η γλώσσα επανέρχεται ξανά και αυτό δεν θα πρέπει να μας εκπλήσσει», τονίζει στον Guardian η Μπέτσι Χάρτμαν, ακαδημαϊκός στο Κολέγιο του Χάμσαϊρ που ειδικεύεται στο περιβάλλον και τη μετανάστευση. «Η στάση του Τραμπ, που κατηγορούσε ανοιχτά τους μετανάστες για την εγκληματικότητα και αποκαλούσε με αγενείς χαρακτηρισμούς τους Μεξικανούς, αποτελεί την πηγή αυτών των αφηγήσεων. Και τώρα που έχουμε μια φιλελεύθερη κυβέρνηση, οι αφηγήσεις προσαρμόζονται στην εποχή τους».

Η Χάρτμαν δήλωσε επίσης ότι «ανησυχώ πολύ ότι αυτό το επιχείρημα θα χρησιμοποιηθεί από ακροδεξιές οργανώσεις για να πυροδοτήσει το μίσος. Έχει μετατραπεί σε ένα είδος επικρατούσας άποψης πλέον, πράγμα που αποτελεί πραγματικό κίνδυνο».

Εδώ και δεκαετίες διατυπώνονται προειδοποιήσεις περί μη βιώσιμης αύξησης πληθυσμού, από ετερόκλητες ομάδες, όπως είναι οι υποστηρικτές της μαλθουσιανής θεωρίας, αλλά και περιβαλλοντικές οργανώσεις που έχουν καλέσει σε μικρότερες οικογένειες με στόχο τη μείωση των πιέσεων που ασκεί η ανθρωπότητα στον πλανήτη. Το ζήτημα εξακολουθεί να έρχεται στην επικαιρότητα κατά καιρούς, συχνά από στόματα προοδευτικών ή περιβαλλοντολόγων, όπως η Τζέιν Γκούνταλ, η διάσημη ερευνήτρια πρωτευόντων θηλαστικών, που δήλωσε πέρσι ότι πολλά περιβαλλοντικά ζητήματα «δεν θα αποτελούσαν πρόβλημα» αν ο πληθυσμός ήταν μικρότερος.

Όμως το τελευταίο διάστημα, το επιχείρημα αυτό προβάλλεται σταθερά από τη δεξιά, στο πλαίσιο των προσπαθειών της για μεγαλύτερο έλεγχο των συνόρων. Το ακροδεξιό γαλλικό κόμμα, Λαϊκή Συσπείρωση, έχει δηλώσει ότι «τα σύνορα είναι ο μεγαλύτερος σύμμαχος του περιβάλλοντος. Μέσα από αυτά θα σώσουμε τον πλανήτη», ενώ στη Γερμανία, το αντιμεταναστευτικό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία έχει προειδοποιήσει ότι το περιβάλλον της χώρας θα αντιμετωπίσει «τεράστιο κίνδυνο» αν η Γερμανία δεχτεί κι άλλους μετανάστες.

Στις ΗΠΑ, οι πιο επιφανείς φωνές που συνδέουν το περιβάλλον με μια αντιμεταναστευτική πολιτική, ανήκουν σε ένα δίκτυο οργανώσεων που ονομάζεται Δίκτυο Τάντον, από το όνομα του Τζον Τάντον, ενός οφθαλμιάτρου από το Μίσιγκαν που κάποτε συμμετείχε στην περιβαλλοντική οργάνωση Sierra Club και ο οποίος έχασε τη ζωή του το 2019. Το Κέντρο Μεταναστευτικών Σπουδών, μια από αυτές τις οργανώσεις, έχει υποστηρίξει ανοιχτά τη μήνυση του Μπρνόβιτς.

«Η Αριζόνα είναι η πρώτη πολιτεία που υποβάλλει μήνυση, όμως μπορούμε να ελπίζουμε ότι δεν θα είναι και η τελευταία, δήλωσε η Τζούλι Άξελροντ, διευθύντρια δικαστικών υποθέσεων της οργάνωσης και πρώην σύμβουλος της Υπηρεσίας Προστασίας του Περιβάλλοντος επί προεδρίας Τραμπ. «Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις της μετανάστευσης ποτέ δεν ήταν τόσο ξεκάθαρες όσο σήμερα».

Οι πιο ακραίες μορφές αυτού του τρόπου σκέψης, που είναι γνωστές ως οικο-φασισμός, εμφανίζονται στα μανιφέστα ανθρώπων που κατηγορούνται για μαζικές δολοφονίες. Λίγο πριν ο Πάτρικ Κρούσιους μπει σε ένα κατάστημα της Walmart, στο Ελ Πάσο των ΗΠΑ, τον Αύγουστο του 2019, εκτελέσει εν ψυχρώ 23 άτομα και τραυματίσει δεκάδες ακόμη, η αστυνομία αναφέρει ότι είχε αναρτήσει ένα μανιφέστο-παραλήρημα στην ιστοσελίδα 8chan, γνωστή φωλιά συνωμοσιολόγων και φασιστών, στο οποίο διαμαρτυρόταν για την «εισβολή των Ισπανόφωνων στο Τέξας» και για την «επιδείνωση του περιβάλλοντος κάθε χρόνο».

Σύμφωνα με ορισμένους επιστήμονες, η επίρριψη ευθυνών για την επιδεινούμενη κλιματική αλλαγή και την κρίση της βιοποικιλότητας δεν προκαλεί μόνο το μίσος, αλλά και αποκρύπτει τα πραγματικά προβλήματα, όπως η υπερκατανάλωση εκ μέρους της πλουσιότερης μειοψηφίας του πλανήτη, στη δραστηριότητα της οποίας οφείλονται περίπου οι μισές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, ενώ το φτωχότερο 50% του παγκόσμιου πληθυσμού ευθύνεται μόλις για το 10% του συνόλου των εκπομπών. Και φυσικά, τραβά την προσοχή μακριά από την τεράστια ισχύ των εταιρειών ορυκτών καυσίμων και των πολιτικών τους συμμαχιών.

Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, πλέον έχουν σταματήσει σε μεγάλο βαθμό να μιλούν περί υπερπληθυσμού, και εστιάζουν σε άλλα ζητήματα. «Στην περιβαλλοντική κοινότητα, το ζήτημα πλέον δεν θεωρείται σημαντικό. Είναι πολύ δύσκολο να μιλήσεις για αυτό», εξηγεί ο Ντέιλ Τζέιμσον, καθηγητής περιβαλλοντικών σπουδών και φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης μιλώντας στον Guardian.

Επιπλέον προσθέτει: «Όμως η προσπάθεια να ντύσεις την αντιμεταναστευτική ατζέντα με περιβαλλοντικές ανησυχίες, το ψέμα είναι απολύτως ορατό, απλώς ξέρουμε ότι δεν είναι ειλικρινές».

«Όταν συζητάμε για προβλήματα όπως η κλιματική αλλαγή, ο εθνικισμός είναι το πρόβλημα και όχι η λύση. Τα οικολογικά σύνορα δεν ενδιαφέρονται για τα σύνορα των κρατών μας, επομένως το να προσπαθούμε να λύσουμε την κλιματική αλλαγή στο εσωτερικό ενός έθνους-κράτους απλώς δεν έχει νόημα».