Κοροναϊός: Με πόσα κρούσματα θα μας βρει το καλοκαίρι – «Πιθανή η έλευση νέου κύματος το φθινόπωρο» προειδοποιούν επιστήμονες

Μπορεί να διανύουμε τη δεύτερη εβδομάδα της μετα-lockdown εποχής και ήδη να έχει πέσει στο τραπέζι η πρόταση για περαιτέρω χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων, τη στιγμή που οι πρώτοι τουρίστες έχουν ήδη αρχίσει να έρχονται στη χώρα μας και όσο περνάει ο καιρός αναμένεται να αυξηθούν αρκετά, ωστόσο όποιος θεωρήσει ότι τελειώσαμε τον κοροναϊό κάνει λάθος.

Αυτό είναι το μήνυμα που θέλουν να εκπέμψουν οι επιστήμονες της χώρας μας οι οποίοι τονίζουν ότι παρά τη βελτίωσή της, η επιδημιολογική εικόνα της χώρας μας παραμένει εξαιρετικά εύθραυστη, αφού μια εικόνα «ψευδούς» ελευθερίας μπορεί να αποφέρει καταστροφικά αποτελέσματα. Την ίδια στιγμή, οι ίδιοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, αφού αν και η επιχείρηση «Ελευθερία» κινείται ικανοποιητικά, ακόμη οι εμβολιασμοί δεν έχουν συμβάλει στο «χτίσιμο» ενός ισχυρού τείχους ανοσίας που θα προστατεύει επαρκώς την κοινότητα.

Οι ειδικοί θεωρούν πως η «μεγάλη» αποκλιμάκωση στους σκληρούς δείκτες ακόμη δεν έχει έρθει και αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός πως σήμερα ανακοινώθηκαν 2.433 νέα κρούσματα, ενώ οι διασωληνωμένοι είναι 556. Ωστόσο με βασικό «όπλο» τα self test, τα οποία έχουν μπει για τα καλά στη ζωή μας αλλά και την πορεία των εμβολιασμών, τον Ιούνιο η εικόνα θα είναι καλύτερη και ενδεχομένως να πέσουμε κάτω και από τα 1.000 κρούσματα.

Σε αυτό αναφέρθηκε ο καθηγητής Πνευμονολογίας στο πανεπιστήμιο Κρήτης, Νίκος Τζανάκης, ο οποίος μεταξύ άλλων προέβλεψε ότι στα 1.000 κρούσματα την ημέρα θα πέσουμε: 

• είτε γύρω στις 15 Ιουνίου, που όπως όμως εκτιμά ότι ίσως δεν υλοποιηθεί λόγω του ότι δεν πειθαρχούμε στους κανόνες της πολιτείας,
• είτε γύρω στις 25 Ιουνίου

Ωστόσο, το ζήτημα δεν είναι μόνο να πέσουν τα κρούσματα στα 1.000 ημερησίως, αλλά να καταφέρουν να κρατηθούν σε αυτούς τους αριθμούς, καθώς και στη συνέχεια να μειωθούν ακόμα περισσότερο.

Τι προβλέπουν οι ειδικοί για την πανδημία το προσεχές φθινόπωρο και χειμώνα

Το μεγαλύτερο ερώτημα είναι τι θα συμβεί το προσεχές φθινόπωρο και χειμώνα, όταν οι τουρίστες θα έχουν αποχωρήσει και αν… το μέλλον μας επιφυλάσσει ένα ακόμα lockdown, τη λέξη που όλος ο πλανήτης προσπαθεί να αφήσει πίσω του μια και καλή…

Με αυτό το θέμα ασχολούνται οι καθηγητές της Ιατρικής του ΕΚΠΑ, Δημήτριος Παρασκευής (Αναπληρωτής Καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής) και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ), οι οποίοι δημοσιεύουν άρθρο με τίτλο «Τι προβλέπουν οι ειδικοί για την πανδημία τον προσεχές φθινόπωρο και χειμώνα». Σε αυτό παρουσιάζεται, μεταξύ άλλων, η γνώμη των ειδικών για το σχετικό θέμα.

«Πιθανή η έλευση ενός νέου κύματος»

Καθώς η Αμερική προσπαθεί να επιστρέψει στην κανονικότητα, οι επιστήμονες διατυπώνουν τις απόψεις τους ότι η έλευση ενός πανδημικού κύματος είναι  πιθανή τον επόμενο χειμώνα, διαφωνώντας όμως σχετικά με το πόσο πιθανή είναι καθώς και τι θα μπορούσε να  προκαλέσει.

Ο Ali Mokdad, Καθηγητής επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, δήλωσε ότι θεωρεί πιθανή την έλευση ενός νέου πανδημικού κύματος, παρά την ταχεία αύξηση των εμβολιασμών στις ΗΠΑ. Ενώ τα κρούσματα και οι θάνατοι θα συνεχίσουν να μειώνονται στις ΗΠΑ το καλοκαίρι, είπε, οι μολύνσεις θα αυξηθούν ξανά το φθινόπωρο και πιθανόν ακόμα περισσότερο το χειμώνα. Ο αριθμός των θανάτων θα εξαρτηθεί κυρίως από το επίπεδο των εμβολιασμών μέχρι τότε καθώς και την παρουσία των μεταλλαγμένων στελεχών που θα υπάρχουν στην κοινότητα. Για να αποτραπεί ένα επερχόμενο νέο κύμα COVID-19, είπε ο Mokdad, θεωρεί ότι θα πρέπει να εμβολιαστεί το 80% -85% του πληθυσμού μέχρι το τέλος του έτους.

Λόγω της εξασθένησης της ανοσίας από τα εμβόλια, θεωρεί ότι τα άτομα που εμβολιάστηκαν μεταξύ Δεκεμβρίου 2020 και Φεβρουαρίου 2021 θα χρειαστούν πιθανώς μια αναμνηστική δόση πριν από το χειμώνα. Ο Mokdad επίσης δεν συμφωνεί με τη νέα σύσταση του CDC αναφορικά με τη κατάργηση της προστατευτικής μάσκας θεωρώντας ότι λόγω της μειωμένης χρήσης μάσκας αναμένεται αύξηση των περιστατικών COVID-19 ήδη από τον επερχόμενο Αύγουστο.

Ο Peter Katonah, Καθηγητής ιατρικής και δημόσιας υγείας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Λος Άντζελες (UCLA), δήλωσε ότι είναι παρακινδυνευμένο να κάνουμε προβλέψεις αλλά θεωρεί πιθανό ένα νέο κύμα. Προς το παρόν τα εμβόλια φαίνεται να προστατεύουν από το COVID-19, συμπεριλαμβανομένων και των ΗΠΑ, όπου τα κρούσματα έχουν μειωθεί σημαντικά. Αναφορικά με την οδηγία του CDC, τόνισε, ότι η χρήση μάσκας και η κοινωνική αποστασιοποίηση από τους μη εμβολιασμένους είναι απαραίτητες για τον περιορισμό της διασποράς του ιού. Ο Katonah θεωρεί ότι δεν μπορούμε να προσθέσουμε όσους έχουν ήδη μολυνθεί με COVID-19 στα εμβολιασμένα άτομα για να φτάσουμε το ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης σε 70% -80% που απαιτείται για την ανοσία αγέλης.

Η Preeti Malani, Καθηγήτρια Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, δήλωσε ότι δεν είναι γνωστή η διάρκεια της φυσικής ανοσίας. Σε κάθε περίπτωση, είπε, δεν πρόκειται να ζήσουμε σε έναν κόσμο χωρίς COVID-19. Ας ελπίσουμε ότι κρούσματα θα μειωθούν, και θα συνεχίσουν να παραμένουν χαμηλά, και ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι θα εμβολιαστούν, οπότε θα διατηρείται το ποσοστό ανοσίας στα επίπεδα του 70%. Είτε έχουμε χειμώνα είτε όχι, είπε, η πορεία της πανδημίας εξαρτάται από τι ποσοστό της κοινότητας έχει ανοσία στον ιό. Κάτι άλλο που παραμένει άγνωστο είναι το πόσο διαρκεί η προστασία από τα εμβόλια.

Τρομάζουν οι μεταλλάξεις;

Επί του παρόντος, το Βρετανικό στέλεχος (B.117) κυριαρχεί στις ΗΠΑ και επειδή έχει κυριαρχήσει έναντι άλλων στελεχών για τα οποία τα εμβόλια είναι λιγότερο αποτελεσματικά, δεν έχει παρατηρηθεί αύξηση στους θανάτους όπως σε άλλες χώρες, δήλωσε ο Mokdad. Αλλά η εικόνα θα μπορούσε να αλλάξει εάν τα στελέχη της Νότιας Αφρικής ή της Βραζιλίας κυριαρχήσουν, λόγω του ότι τα εμβόλια είναι λιγότερο αποτελεσματικά έναντι αυτών και λόγω ότι μπορούν να μολύνουν ξανά άτομα που είχαν μολυνθεί στο παρελθόν με άλλα στελέχη.

Ο Katonah δηλώνει ότι δεν ανησυχεί για τα μεταλλαγμένα στελέχη όπως πριν από λίγους μήνες. Εάν τα στελέχη αρχίσουν να δημιουργούν προβλήματα, τα εμβόλια μπορούν να προσαρμοστούν ανάλογα.

Ο David Hardy, κλινικός Καθηγητής ιατρικής στην Ιατρική Σχολή Keck, University of Southern California, δήλωσε ότι δεν είναι σαφές πόσο αποτελεσματικά είναι τα τρέχοντα εμβόλια έναντι των στελεχών της Νοτίου Αφρικής και της Βραζιλίας. Ο ίδιος διαφωνεί αναφορικά με την εποχικότητα του SARS-CoV-2. Η αύξηση του περασμένου χειμώνα, σημείωσε, συνέβη σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό στη Δυτική Ακτή από ό,τι στα Βορειοανατολικά, όπου μια εποχική τάση θα ήταν αναμενόμενη λόγω της χαμηλής εξωτερικής θερμοκρασίας. Οι αυξήσεις στα κρούσματα που σημειώθηκαν τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο δεν συνέβησαν λόγω αλλαγών στις κλιματολογικές συνθήκες αλλά λόγω αλλαγών στην ανθρώπινη συμπεριφορά.

Ενώ οι υπόλοιποι ειδικοί εξέφρασαν ανησυχία σχετικά με την ανοσία από τα εμβόλια που θα μπορούσε να εξασθενήσει στο τέλος του έτους, ο Hardy θεωρεί ελπιδοφόρα την εμπειρία μας με την ανοσία που επάγεται από τα εμβόλια έναντι της γρίπης.

Η ανοσία αναπτύσσεται με την πάροδο του χρόνου και στους δύο τύπους γρίπης Α και Β, είτε κάποιος έχει εμβολιαστεί τακτικά ή αν έχει εμβολιαστεί μόνο τα τελευταία χρόνια, σημείωσε. Ο Mokdad προέβλεψε επίσης ότι, ακόμη και αν έχουμε σημαντική αύξηση στα κρούσματα τον χειμώνα, δεν θα έχουμε μεγάλη αύξηση στις μολύνσεις ή τους θανάτους όσο είδαμε τον Δεκέμβριο και Ιανουάριο.