Η ενημέρωση στη Μέση Ανατολή

Είναι δεδομένο πως τα ΜΜΕ βλέπουν με ευνοϊκότερο βλέμμα τους Παλαιστίνιους στις συγκρούσεις τους με τους Ισραηλινούς. Η έννοια του αδύνατου, που ευρύτερα κυριαρχεί γι’ αυτούς, τους δίνει πλεονέκτημα για το πώς τους βλέπουν οι εκπρόσωποι της ενημέρωσης. Το αντικρύζει κανείς εύκολα στις αναφορές των ΜΜΕ για τα συμβαίνοντα στη Γάζα. Τα θύματα των ισραηλινών βομβαρδισμών ανακοινώνονται δίχως αναφορά σε πηγές πληροφόρησης. Δηλαδή σαν δεδομένοι. Οσοι σκοτώνονται από ρουκέτες της Χαμάς στο Ισραήλ είναι «σύμφωνα με τις αρχές του Ισραήλ». Τους πρώτους, προφανώς τους έχουν μετρήσει οι δημοσιογράφοι και είναι τόσο σίγουροι για τους αριθμούς!

Οσο για την αναμέτρηση του Δαυίδ (οι Παλαιστίνιοι) με τον Γολιάθ (Ισραήλ) χρειάζεται μία ανάλυση. Οι Ισραηλινοί παλεύουν για την ύπαρξή τους απέναντι σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο. Ανεξάρτητα αν τα τελευταία χρόνια οι Παλαιστίνιοι έχουν χάσει την πραγματική στήριξη των Αράβων Σουνιτών αυτοί, στα χαρτιά τουλάχιστον, είναι δεσμευμένοι στη στήριξή τους και στην εξαφάνιση του κράτους του Ισραήλ. Σαν συνέπεια κάθε αντιπαράθεση που ξεσπάει για το Ισραήλ σηματοδοτεί έναν αγώνα ζωής ή θανάτου. Που η όποια ήττα μπορεί να σημάνει το τέλος.

Γι’ αυτό και πριν από λίγα χρόνια όταν η Χεζμπολάx κατόρθωσε να ανακόψει μια ισραηλινή προέλαση στον νότιο Λίβανο, υπήρξε η μόνη αντιπαράθεση μουσουλμάνων και Ισραηλινών που δεν έληξε με συντριπτική νίκη του Ισραήλ. Και η επιτυχία ήταν των Σιιτών. Της Χεζμπολάχ δηλαδή με στήριξη του Ιράν. Γι’ αυτό και στη Γάζα η Χαμάς διαφοροποιήθηκε από την παραδοσιακά σουνιτική Φατάχ, που εκφράζει την Παλαιστινιακή Αρχή στη Δυτική Οχθη του Ιορδάνη και στην Αν. Ιερουσαλήμ. Με στήριξη από το Ιράν και με οπλική ενίσχυση απο εκεί, η Χαμάς – παρά τον σουνιτικό της προσανατολισμό – εξαρτάται από την Τεχεράνη και τη συστρατευμένη μαζί της λιβανική Χεζμπολάχ. Το παράδοξο αυτό έχει διώξει μακριά της άλλες παραδοσιακές αραβικές χώρες (Ιορδανία, Αίγυπτο, Εμιράτα, Σαουδική Αραβία) προσελκύοντας την Τουρκία. Που είναι ήδη ψυχρά διακείμενη απέναντι σ’ αυτές.

Αυτή όμως η στάση του Ερντογάν του έχει στοιχίσει αρκετά ακριβά. Και στις σχέσεις του με τη Δύση και το Ισραήλ, αλλά και απέναντι στον Γκιουλέν (ενάντιος σε κάθε κίνηση προς τον αραβικό κόσμο) και στους σουνίτες Αραβες που τον βλέπουν να πασχίζει για την ηγεσία του σουνιτικού Ισλάμ. Παρά τις προσπάθειες του Ερντογάν η Χαμάς, όπως και το Κατάρ, είναι κάτω από την ισχυρή επιρροή του Ιράν και του σιιτισμού.

Μέσα στο θολό αυτό μωσαϊκό σχέσεων και επιρροών είναι φανερό πως το Ισραήλ δεν αποτελεί τον Γολιάθ. Και πως η Χαμάς έχει μπει σε ένα παιχνίδι ισχύος ανάμεσα σε σιίτες και σουνίτες που, μέσω κυρίως της Χεζμπολάχ, ελπίζει να της προσδώσει ισχύ και διαπραγματευτικά ατού.

Ολα αυτά όμως τα διεθνή μέσα ενημέρωσης δείχνουν να τα παραβλέπουν, εμμένοντας σε παρωχημένες ιδέες περί αδύνατων και ισχυρών. Σήμερα τα πράγματα στη Μέση Ανατολή έχουν εμπλακεί στην αέναη δίνη των συγκρούσεων σιιτών και σουνιτών. Μια ήττα ή υποχώρηση του Ισραήλ στη σύγκρουση με τη Χαμάς, σηματοδοτεί ριζικές εξελίξεις πολύ μακρύτερα του άμεσου πεδίου ρήξης γύρω του. Πρακτικά θα σημάνει κυριαρχία κι επικράτηση του σιιτικού τόξου από Ιράν, Ιράκ σε Συρία, Λίβανο μέχρι και τα σύνορα με Αίγυπτο. Κι αποσταθεροποίηση στην Ιορδανία, τα Εμιράτα, τη Σαουδική Αραβια, μέχρι και την Υεμένη. Κάτι τέτοιο επίσης θα ισχυροποιήσει το χαρτί της Ρωσίας στην περιοχή αλλά θα επιφέρει και αναταράξεις σε Σουδάν, Λιβύη, Τυνησία και ίσως σε Αλγερία και Μαρόκο.

Ο καθένας λοιπόν καταλαβαίνει πως το παιχνίδι είναι περίπλοκο και πολύ μακρύτερα από την απλή αντιπαράθεση Ισραηλινών και ακραίων της Χαμάς. Είναι λοιπόν κάτι που δεν εξαντλείται μόνο γύρω από τα θύματα που σημειώνονται στην περιοχή. Αλλά που έχει πολύ ευρύτερη σημασία και βαρύτητα.