Ο Μπόρις Τζόνσον, το χάος με την πανδημία και οι ευθύνες που δεν πρέπει να ξεχαστούν

Είναι το πρώτο θέμα στον βρετανικό Τύπο και μια από τις σημαντικές ειδήσεις διεθνώς.

Πρόκειται για τα όσα αποκάλυψε, μιλώντας σε μέλη της Βουλής των Κοινοτήτων ο Ντόμινικ Κάμινγκς, πρώην στενός συνεργάτης του Μπόρις Τζόνσον, για το πώς ο βρετανός πρωθυπουργός και η κυβέρνησή του αντιμετώπισαν την πανδημία.

Η αφήγησή του μετέφερε την εικόνα μιας χαοτικής κατάστασης, όπου δεν υπήρχε πραγματικό σχέδιο αντιμετώπισης μιας τέτοιας υγειονομικής έκτακτης κατάστασης, ούτε και συνεκτική γραμμή ενός πρωθυπουργού και μιας κυβέρνησης που ταλαντεύονταν ανάμεσα στο να προστατεύσουν τη δημόσια υγεία και να μην προκαλέσουν ζημιά στην οικονομία.

Γι’ αυτόν τον λόγο και χάθηκε πολύτιμος χρόνος στη Βρετανία μέχρι να πάρουν περιοριστικά μέτρα, αφού για κάποιο διάστημα εξέταζαν σοβαρά, όπως επέμεινε ο Κάμινγκς, να μην πάρουν δραστικά μέτρα και να προσπαθήσουν να οικοδομήσουν «ανοσία αγέλης».

Όλα αυτά συνδυάστηκαν με καταστροφικές πρακτικές, όπως το να μη γίνονται τα τεστ που είχαν δεσμευθεί ότι θα έκαναν στους ανθρώπους που έπαιρναν εξιτήριο από τα νοσοκομεία και μετά επέστρεφαν στα γηροκομεία, οδηγώντας σε χιλιάδες θανάτους ηλικιωμένων.

Το αποτέλεσμα το ξέρουμε: η Βρετανία είναι μια από τις χώρες που χτυπήθηκε περισσότερο από την πανδημία και πολλοί υποστηρίζουν ότι η απροθυμία να ληφθούν έγκαιρα μέτρα έπαιξε το ρόλο της.

Απροθυμία που, όπως δείχνουν οι αποκαλύψεις του Κάμινγκς, είχε να κάνει και με το πώς επί της ουσία πίστευαν ότι έπρεπε πρωτίστως να κρατήσουν ανοιχτή την οικονομία, παρά να πάρουν επείγοντα μέτρα.

Αλλά και με τον χαοτικό τρόπο που βλέπουμε και διεθνώς να λειτουργούν κυβερνήσεις που θεωρούν τις βραχυπρόθεσμες μεταβολές στην απήχηση σε δημοσκοπήσεις πιο σημαντικές από το μεσοπρόθεσμο κοινωνικό συμφέρον.

Κυρίως, όμως, αποκαλύπτεται ότι ενώ εδώ και αρκετά χρόνια οι επιστήμονες προειδοποιούσαν για τον κίνδυνο τέτοιων πανδημιών -ουσιαστικά λέγοντας ότι το ερώτημα δεν αφορά πια το «εάν» αλλά το «πότε»–, οι κυβερνήσεις ουσιαστικά ήταν απροετοίμαστες.

Τόσο απροετοίμαστες, που, όπως αποκάλυψε ο Κάμινγκς, όταν αρχικά παρήγγειλαν προστατευτικό εξοπλισμό (μάσκες κ.λπ.), κανόνισαν να μεταφερθεί με πλοία, «γιατί έτσι γινόταν πάντα» πριν συνειδητοποιήσουν ότι προφανώς χρειαζόταν επείγουσα μεταφορά με αεροπλάνα.

Ας μην βιαστούμε να πούμε ότι όλα αυτά είναι «βρετανικές ιδιαιτερότητες». Τα είδαμε στην Αμερική του Τραμπ, τα είδαμε και στην Ευρώπη.

Και ας μην βιαστούμε, επίσης, να πούμε ότι τελικά οι κυβερνήσεις επέλεξαν να κάνουν αυτά που πρέπει.

Όχι μόνο γιατί χάθηκαν ζωές μέχρι τότε – και αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε – αλλά και γιατί εξακολουθούμε να μην έχουμε καμιά εγγύηση ότι όντως πήραμε το μάθημα και την επόμενη φορά, στην επόμενη έκτακτη ανάγκη, θα υπάρξει λιγότερη απρονοησία.