Κοροναϊός: Οι μεταλλάξεις «φρενάρουν» την αποκλιμάκωση της πανδημίας – Τι δείχνουν τα νέα στοιχεία

Και ενώ μία σειρά επιδημιολογικών δεικτών παρουσιάζει βελτίωση (όπως η θετικότητα και οι εισαγωγές στα νοσοκομεία), οι ειδικοί εξακολουθούν να εκτιμούν πως η Ελλάδα απέχει από το επιθυμητό επίπεδο «ασφαλείας».

Κι αυτό γιατί την ώρα που τα μέτρα «χαλαρώνουν» και καταφθάνουν οι πρώτοι τουρίστες, η διασπορά του ιού παραμένει πολύ μεγάλη σε αρκετές περιοχές.

Κρίσιμο ρόλο στην εξίσωση που καλούνται να επιλύσουν οι επιδημιολόγοι έχει ο ρυθμός πρωτίστως του εμβολιασμού και δευτερευόντως των self test -δύο όπλα που δεν διαθέταμε το περασμένο καλοκαίρι- αλλά και «άγνωστοι» όπως οι μεταλλάξεις του ιού και το επόμενο «κύμα».

Χαρακτηριστικές ήταν οι σημερινές επισημάνσεις του καθηγητή Ιατρικής, Γιώργου Παυλάκη. «Το κύμα δεν κόβεται με ανάσες, το κύμα κόβεται αν κοπούν οι επαφές. Ως επιστήμονας δεν μπορώ να πω «ναι» σε πράγματα που είναι παράλογα. Είναι στο 3,93% η θετικότητα των κρουσμάτων στις μετρήσεις. Αυτό σημαίνει για εμένα ότι η Ελλάδα δεν μετράει αρκετά. Αυτό το ποσοστό θα έπρεπε να είναι λιγότερο από 2, ή λιγότερο από 1%» είπε και πρόσθεσε:

«Αν η Ελλάδα αυτή τη στιγμή τετραπλασίαζε τις μετρήσεις, ο δείκτης θα μπορούσε να κατέβει κάτω από το 2% αύριο το πρωί. Αλλά αν γίνουν περισσότερες μετρήσεις, θα ανέβουν και τα κρούσματα».

Όπως είπε «την “ανάσα” να την πάρει ο κόσμος όταν γίνουμε Πορτογαλία, όταν νικήσουμε το τρίτο κύμα. Το τρίτο κύμα στην Ελλάδα ανέβηκε αργά και έχει κρατήσει πολύ καιρό, και τώρα κατεβαίνει ακόμα πιο αργά και βασανιστικά. Έχουμε κάθε μέρα 50 με 80 θανάτους. Κάθε μέρα θυσιάζεται ένα πούλμαν ανθρώπων».

Τι δείχνουν τα στοιχεία του ΕΟΔΥ

Κυρίαρχη εξακολουθεί να είναι σε όλη την Ελλάδα, η βρετανική μετάλλαξη από την οποία εντοπίστηκαν από τις 14 Απριλίου έως τις 16 Μαΐου 2021, 454 νέα δείγματα σε όλη τη χώρα. Ανησυχία υπάρχει, ωστόσο, για τον ιό Β318, ο οποίος εντοπίζεται σε 10 περιοχές σε όλη τη χώρα, ενώ ραγδαία εξάπλωση καταγράφεται στην Στερεά Ελλάδα.

Αναλυτικότερα, από το Eθνικό Δίκτυο Γονιδιωματικής Επιτήρησης του ιού SARS-CoV-2 και τον ΕΟΔΥ ανακοινώθηκε σήμερα ο εντοπισμός 611 νέων μεταλλαγμένων κρουσμάτων, τα 454 εκ των οποίων ανήκουν στη βρετανική μετάλλαξη και τα 154 στον ιό Β318, που αποτελεί συνδυασμό των μεταλλάξεων Βραζιλίας / Νότιας Αφρικής και διαφεύγει με τα έως τώρα δεδομένα από την ανοσία των εμβολίων.

Εκτός από την Αττική, το στέλεχος Β318 εντοπίζεται πλέον στη Στερεά Ελλάδα, τη Δυτική Ελλάδα, την Ήπειρο, την Πελοπόννησο, τη Θεσσαλία και την Κρήτη. Στις περιοχές αυτές, πλέον προστίθεται το Βόρειο Αιγαίο, η Ανατολική Μακεδονία – Θράκη, τα Ιόνια Νησιά και το Νότιο Αιγαίο, όπου επίσης εντοπίστηκαν νέα περιστατικά.

Στη Στερεά Ελλάδα το Β318 εντοπίζεται στο 20% των μεταλλαγμένων κρουσμάτων.

13.289 μεταλλαγμένα σε όλη την Ελλάδα

Από την έναρξη λειτουργίας του Εθνικού Δικτύου Γονιδιωματικής Επιτήρησης του ιού SARS-CoV-2 μέχρι σήμερα έχουν ελεγχθεί στην επικράτεια συνολικά 13.289 δείγματα από εγχώρια κρούσματα.

Τα τρία πιο συχνά στελέχη ειδικού ενδιαφέροντος ή υπό διερεύνηση που έχουν απομονωθεί είναι:

• το στέλεχος της Μεγάλης Βρετανίας Β.1.1.7/UK lineage (Variant VOC 202012/01), με ποσοστό 68,82%
• το στέλεχος που ξεκίνησε από την Αττική και εξαπλώνεται στην Ελλάδα, και αποτελεί συνδυασμό των στελεχών Βραζιλίας και Νότιας Αφρικής B.1.1.318 (Variant E484K) με ποσοστό 9,16%
• το στέλεχος της Νότιας Αφρικής B.1.351/501Y.V2/South Africa (Variant VOC 202012/02), που πλέον έχει περιοριστεί και εντοπίζεται σε ποσοστό μόλις 0,59% (Πίνακας 4).

Τι γνωρίζουμε μέχρι τώρα για τις μεταλλάξεις και τα εμβόλια

Τα νεότερα στοιχεία σε σχέση με τις δυνατότητες των εμβολίων απέναντι στις μεταλλάξεις του κοροναϊού παρουσίασε σε νέα ανάρτησή του ο καθηγητής του LSE, Ηλίας Μόσιαλος, επισημαίνοντας πως η ανοσία θα είναι σταθερή και θα μας προστατεύει έναντι της επαναλοίμωξης, συμβουλεύοντας ταυτόχρονα «να μείνουμε ήρεμοι και ας εμβολιαστούμε».

Ο καθηγητής σημειώνει ακόμα ότι πολλές ερευνητικές ομάδες δημοσιεύουν παραδείγματα όπου εξετάζοντας το αίμα ασθενών σε τακτά χρονικά διαστήματα, διαπιστώνουν πως πολλές νέες μεταλλάξεις εξουδετερώνονται από τα κύτταρα των πρώην ασθενών ή των εμβολιασμένων.

Αναλυτικά στην ανάρτησή του αναφέρει:

«Πολλοί ανησυχούν για τις παραλλαγές του ιού που θα προκύψουν αφού έχουμε εμβολιαστεί και για το αν τα εμβόλια θα συνεχίζουν να μας προστατεύουν. Δεν είναι απλά μια λογική ανησυχία, αλλά αποτελεί και αντικείμενο πολλών ερευνητικών ομάδων.

Τι γνωρίζουμε λοιπόν ως τώρα;

Το ανοσοποιητικό μας σύστημα φαίνεται να εξακολουθεί να αναγνωρίζει τον κοροναϊό, παρά τις μικρές αλλαγές. Και αυτό όχι στο επίπεδο των αντισωμάτων που κυκλοφορούν στο αίμα μας αλλά στο επίπεδο της κυτταρικής ανοσίας.

Κάποια από τα αντισώματα που έχουμε μετά τον εμβολιασμό έναντι της ακίδας του ιού, όπως αυτή είχε χαρακτηριστεί στο αρχικό στέλεχος, μπορεί να μην αναγνωρίζουν ακριβώς την ακίδα του ιού μετά την παραλλαγή. Όσο λοιπόν αποκλίνει η παραλλαγή που προσπαθεί να ‘επιτεθεί’ στα κύτταρά μας, τόσο μικρότερη θα είναι η ανοσοπροστασία από τα υπάρχοντα αντισώματα. Αυτό φαίνεται και στο γράφημα. Και μια νέα μελέτη έδειξε πως ναι μεν τα αντισώματα φθίνουν αλλά η κυτταρική προστασία μετά από 6 μήνες φαίνεται αμετάβλητη.

Πολλές ερευνητικές ομάδες επίσης σε όλο τον κόσμο, δημοσιεύουν παραδείγματα όπου εξετάζοντας το αίμα ασθενών σε τακτά χρονικά διαστήματα, διαπιστώνουν πως πολλές νέες μεταλλάξεις εξουδετερώνονται από τα κύτταρα των πρώην ασθενών ή των εμβολιασμένων. Άρα μάλλον η κυτταρική μας ανοσία θα είναι σταθερή και θα μας προστατεύει έναντι της επαναλοίμωξης.

Ας μείνουμε ήρεμοι και ας εμβολιαστούμε».