Ποια είναι η «εξίσωση» της ευτυχίας;

Πώς ορίζεται τελικά η ευτυχία, και δη εν μέσω πανδημίας;

Φέτος, για τέταρτη συνεχή χρονιά, στην πρώτη θέση της Παγκόσμιας Έκθεσης Ευτυχίας του ΟΗΕ  βρίσκεται η Φινλανδία, ακολουθούμενη από την Ισλανδία και τη Δανία.

«Δεν είναι το hygge» -ο όρος για τον σκανδιναβικό τρόπο ζωής- «το κράτος πρόνοιας ή η κατανάλωση αλκοόλ», γράφει στο Slate, προσπαθώντας να εξηγήσει το φαινόμενο, η Αμερικανο-φινλανδή καθηγήτρια Κοινωνιολογίας Γιούκα Σαβολάινεν.

«Είναι οι λογικές προσδοκίες»…

Την ίδια ακριβώς απάντηση δίνει ομάδα νευροεπιστημόνων στο Πανεπιστημιακό Κολέγιο Λονδίνου (UCL), που διεξάγει μία νέα μελέτη, μέσω μιας εφαρμογής… για κινητά.

«Παίζοντας» με την ευτυχία

Ο Δρ. Ρομπ Ράτλετζ και η ομάδα του στο UCL αναζητούν εδώ και χρόνια την απάντηση στο ερώτημα «τι είναι ευτυχία».

Κατά καιρούς, παρατηρεί ο ίδιος σε άρθρο του στο The Converstation «έχουν υποδειχθεί διάφοροι τρόποι. Κοιμήσου αρκετά. Ασκήσου. Κάνε διαλογισμό. Βοήθα τους άλλους. Περάστε χρόνο με φίλους και συγγενείς».

«Κατά μέσο όρο, όλα αυτά συνδέονται με την ευτυχία», παρατηρεί ο Δρ. Ράτλετζ. «Όμως, δεν λειτουργούν για όλους».

Μέσα στην τελευταία επταετία, η ομάδα του αναπτύσσει και εξελίσσει την «εξίσωση της ευτυχίας».

Η τελευταία εκδοχή της είναι η: (t)=w0 +w1∑j=1tγt −jCRj +w2∑j=1tγt −jEVj +w3∑j=1tγt −jRPEj

Και εξετάζεται επί του πρακταίου, μέσω της δωρεάν εφαρμογής για κινητά The Happiness Project, που αποτελεί προϊόν ερευνητικής συνεργασίας του UCL και του πανεπιστημίου Γέιλ.

Οι χρήστες της εφαρμογής καλούνται να πάρουν μία σειρά αποφάσεων και ρίσκων, μέσα από τέσσερα παιχνίδια.

Καθένα, εστιάζει σε παράγοντες που θεωρούνται από τους επιστήμονες κομβικοί για την ευτυχία: αβεβαιότητα, σχέδια για το μέλλον, εκμάθηση, προσπάθεια.

Μέσα από τη διαδικασία, συλλέγονται στοιχεία για την επίδραση αυτών των παραγόντων και στη συνέχεια αντιπαραβάλλονται με μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου.

Το επιστημονικό συμπέρασμα; Μέτρον άριστον και στις προσδοκίες…

Ρυθμίζοντας σωστά την πήχη

Η έρευνα, υπογραμμίζει ο Δρ. Ράτλετζ, καταδεικνύει ότι η ευτυχία εξαρτάται εν κατακλείδι από το πού έχουμε ορίσει κάθε φορά τον πήχη των προσδοκιών μας.

Η χρυσή τομή, επισημαίνει, είναι η σωστή ισορροπία, στην εκάστοτε συγκυρία, που επηρεάζει την επίτευξη στόχων, βραχυπρόθεσμων και μη.

Οι πολύ υψηλές προσδοκίες μπορεί να οδηγήσουν σε απογοήτευση. Το ίδιο, όμως, ισχύει και με τις χαμηλές.

Κοντολογίς, επισημαίνει, «οι ρεαλιστικές προσδοκίες είναι εν γένει οι καλύτερες. Για την ακρίβεια, διαπιστώσαμε ότι η ευτυχία συνδέεται στενά με τη εκμάθηση του περιβάλλοντός μας».

Έτερη παρατήρηση από τη συγκεκριμένη έρευνα είναι ότι η επίδραση των περισσότερων γεγονότων δεν είναι μακροπρόθεσμη, ως προς το συναίσθημα της ευτυχίας.

«Η περιορισμένη χρονικά ισχύς της βοηθά τον εγκέφαλό σας να προσαρμοστεί στις περιστάσεις, ώστε να είστε έτοιμοι να κάνετε την επόμενη κίνηση σας», αναφέρει ο Δρ. Ράτλετζ.

Η ευτυχία είναι ένα εργαλείο, όχι αυτοσκοπός, τονίζει.

Μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε καλύτερα όσα έχουν ειδικός βάρος και αξία για εμάς.

Να μας παρακινήσει είτε να συνεχίσουμε με τις επιλογές μας, εάν τα πράγματα πάνε πολύ καλά ή, στην αντίθετη περίπτωση, να προσπαθήσουμε κάτι άλλο.

Σε κάθε περίπτωση, η ευτυχία είναι πολύ περίπλοκη, παρατηρεί ο Βρετανός νευροεπιστήμονας και επικεφαλής της έρευνας.

«Είναι ευμετάβλητη και διαφορετική για τον καθένα, με τρόπους που οι επιστήμονες δεν μπορούν να κατανοήσουν».

Κι αν και «ποτέ δεν θα υπάρξει κάποια φόρμουλα ευτυχίας», παραδέχεται, «η επιστήμη μπορεί να βοηθήσει στην επεξήγηση των παραγόντων, που την επηρεάζουν».