Βασίλης Αυλωνίτης: Η απόπειρα δολοφονίας του πάνω στη σκηνή του θεάτρου

Από τα μέσα της δεκαετίας του ’20, μέχρι το τέλος της ζωής του, υπηρέτησε την τέχνη της υποκριτικής. Το πηγαίο ταλέντο του και η πληθωρική του προσωπικότητα τον ανέδειξαν ως έναν από τους σημαντικότερους ηθοποιούς του 20ου αιώνα. Φεύγοντας από τη ζωή, τον Μάρτιο του 1970, άφησε πίσω του σπουδαία παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές. Η παρουσία του σε 75 κινηματογραφικές ταινίες και σε τριψήφιες θεατρικές παραστάσεις μνημονεύεται μέχρι σήμερα.

Η λαμπρότερη περίοδος της πορείας του, σημειώθηκε, κατά γενική ομολογία, την περίοδο που βγήκε στις αίθουσες η ταινία «Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο». Η συμμετοχή του στην ταινία «κλείδωσε» τη θέση του στο πάνθεον των αστέρων του ελληνικού κινηματογράφου. Πάντως, σε μια πορεία που κράτησε σχεδόν μισό αιώνα, υπήρξαν και οι «σκοτεινές» στιγμές. Στιγμές, που ο ίδιος ο Αυλωνίτης δεν κατάφερε να ξεχάσει μέχρι τη στιγμή που έκλεισε για τελευταία φορά τα μάτια του. Όπως εκείνη που έλαβε χώρα τον Αύγουστο του 1931.

Η απόπειρα δολοφονίας που τον «σημάδεψε»

Το καλοκαίρι του 1931, το νεότευκτο θέατρο «Περοκέ» γνώριζε τις πρώτες του δόξες. Το αθηναϊκό κοινό συνέρρεε στις παραστάσεις που ανέβαιναν, προσπαθώντας να αφήσει πίσω του τα προβλήματα της καθημερινότητας. Σε μια περίοδο όπου ο κόσμος και -φυσικά η Ελλάδα- μαστιζόταν από τις συνέπειες του κραχ του 1929, διέξοδοι όπως το θέατρο, αποτελούσαν κάποιου είδους «παυσίπονο» για όσους είχαν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν παραστάσεις.

Εκείνη την περίοδο, ο Αυλωνίτης συμμετείχε στην παράσταση «Κατεργάρα». Σε ηλικία 27 ετών, ο ηθοποιός είχε αρχίσει ήδη να κάνει «αίσθηση», με το κοινό να ανταποκρίνεται στο έπακρο από την υποκριτική του ικανότητα. Τουλάχιστον, αυτό ίσχυε για την πλειοψηφία.

Στην εν λόγω παράσταση, ο Αυλωνίτης έπαιζε, μεταξύ άλλων, στο σκετς «Οι υπουργοί βγήκαν από τα κολοκύθια». Τότε, όπως και σήμερα, ένα από τα αγαπημένα θέματα των επιθεωρήσεων, ήταν η σάτιρα προς τα πρόσωπα της πολιτικής επικαιρότητας.

Στο σκετς, ο Αυλωνίτης σατίριζε τον τότε πρωθυπουργό, Ελευθέριο Βενιζέλο. Ένα βράδυ του Αυγούστου, την ώρα που βρισκόταν σε εξέλιξη η θεατρική πράξη, τέσσερα άτομα κατευθύνθηκαν πάνω στη σκηνή κρατώντας πιστόλια. Ενστικτωδώς, ο Αυλωνίτης έκανε κίνηση για να αποφύγει τους πυροβολισμούς, κάτι που συνέβη. Ο ίδιος σώθηκε, αλλά μια σφαίρα χτύπησε και σκότωσε τον φροντιστή, Παναγιώτη Μωραΐτη.

Οι θεατές, που στην αρχή πίστεψαν ότι ο πυροβολισμός ήταν μέρος του έργου, κατάλαβαν τι συνέβη και τράπηκαν σε φυγή. Ο Αυλωνίτης σώθηκε, αλλά ο φροντιστής δεν κατάφερε να παραμείνει ζωντανός.,

Η δολοφονική επίθεση έγινε από θερμόαιμους οπαδούς του Ελευθερίου Βενιζέλου. Άτομα φανατισμένα, τα οποία δεν μπορούσαν να αντιπαρατεθούν με το χιούμορ…Τι ακολούθησε μετά την απόπειρα δολοφονίας

Ο Αυλωνίτης ήταν ξεκάθαρος στόχος των δραστών, αλλά κατάφερε να σώσει τη ζωή του. Ο Μωραΐτης όμως άφησε την τελευταία του πνοή, άδοξα, πάνω στη σκηνή. Το γεγονός αυτό, όπως ήταν φυσικό, συντάραξε την επικαιρότητα και αποτέλεσε θέμα συζήτησης και στον πολιτικό κόσμο.

Ο αντίκτυπος αυτής της ενέργειας, οδήγησε την κυβέρνηση στο να επιβάλλει νόμο για τη λογοκρισία σε όλα τα θεάματα. Ένας σκληρός νόμου, που μαζί με το περίφημο «Ιδιώνυμο» του 1929, οδηγούσε στην περαιτέρω συντηρητικοποίηση της ελληνικής κοινωνίας.

Όσο για τον Βασίλη Αυλωνίτη; Για κάποιο διάστημα θεώρησε σωστό να απέχει από το θέατρο, ενώ μέχρι το τέλος της ζωής του κουβαλούσε τύψεις για το περιστατικό που έλαβε χώρα τον Αύγουστο του 1931. Οι τύψεις του είχαν να κάνουν με το γεγονός πως ένας αθώος άνθρωπος, την ώρα του δικού του σκετς, έχασε τη ζωή του λόγω της σάτιρας…