Μία παράτυπη παρασημοφόρηση

Την αφορμή για την περιέργειά μου σχετικά με τις παρασημοφορήσεις βρήκα σε «ενημερωτική» ιστοσελίδα, που λατρεύει τον Προκόπιο (Πάκη) Παυλόπουλο και δοξολογεί το έργο του. (Οχι όλο το έργο του, σημειωτέον· παραλείπουν το σημαντικότερο: την πυρπόληση της Αθήνας από τους αναρχικούς το 2008…) Εν πάση περιπτώσει, εκεί διαβάζω ότι η σημαία του ιστορικού θωρηκτού «Αβέρωφ» παρασημοφορήθηκε από τον τέως πρόεδρο της Δημοκρατίας, καθώς επίσης την παραίνεση να επαναληφθεί η τελετή της παρασημοφόρησης, επειδή η επέτειος των 110 χρόνων από τη ναυμαχία της Ελλης συμπίπτει με την επέτειο των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση.

Ωραία όλα αυτά, υπάρχουν όμως ορισμένα, θα έλεγα, τεχνικής φύσεως προβλήματα. Κατ’ αρχάς με την ίδια την πράξη της παρασημοφόρησης της σημαίας. Πράγματι, με προεδρικό διάταγμα της 13ης Οκτωβρίου 2017, έπειτα από πρόταση του τότε υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά, απονεμήθηκε (στη σημαία) ο Ανώτερος Ταξιάρχης του Τάγματος του Σωτήρος. Οπως μάλιστα διαβάζουμε στο φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως όπου δημοσιεύθηκε η απόφαση, η παρασημοφόρηση έγινε σύμφωνα με τον νόμο 106/1975, περί ταγμάτων Αριστείας.

Αν όμως ανατρέξουμε στον συγκεκριμένο νόμο (που αποτελείται από 6 άρθρα όλα κι όλα, μαζί με τις κατά καιρούς τροποποιήσεις), διαπιστώνουμε ότι πουθενά δεν προβλέπεται παρασημοφόρηση σημαίας, παρά μόνον προσώπων. «Τάγματα Αριστείας είναι τα απαρτιζόμενα εκ προσώπων τιμηθέντων ή τιμωμένων υπό της Πολιτείας», διαβάζουμε στο άρθρο 1 του νόμου. Μόνον πρόσωπα, πουθενά δεν αναφέρονται πράγματα.

Ενδεχομένως, εκείνοι που το αποφάσισαν (Πάκης και Κοτζιάς) να είχαν μια προσωπική σχέση με τη σημαία του «Αβέρωφ», να πήγαιναν νύχτα στο θωρηκτό (για να μην τους πάρουν είδηση και τους παρεξηγήσουν για παλαβούς) να της μιλούσαν, να ζητούσαν τη γνώμη της για θέματα που τους απασχολούσαν, να μοιράζονταν μαζί της τις χαρές και τις λύπες τους, αυτό όμως σε καμία περίπτωση δεν την κάνει πρόσωπο. Παραμένει ένα άψυχο αντικείμενο, ανεξαρτήτως της αναμφισβήτητης ιστορικής αξίας της.

Εν ολίγοις, η παρασημοφόρηση ήταν παράτυπη – όπως υποθέτω ότι ήταν η απονομή του βαθμού της Υποστρατήγου ΠΖ στην Παναγία, από την ίδια κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Η παρασημοφόρηση ήταν κάτι που συμφωνήθηκε τότε μεταξύ προέδρου και υπουργού Εξωτερικών, με τη βεβαιότητα ότι κανείς δεν πρόκειται να τους ελέγξει. Με άλλα λόγια, ο νόμος είμαι εγώ και κάνω ό,τι θέλω…

Επειτα, το αίτημα για επανάληψη της παρασημοφόρησης με αφορμή τη σύμπτωση των επετείων, είναι ηλίθιο στα όρια του κωμικού, εκτός από αβάσιμο. Αβάσιμο, κατ’ αρχάς, διότι οι επέτειοι δεν συμπίπτουν. Οι εορτασμοί της διακοσιοστής επετείου αφορούν το τρέχον έτος, 2021, ενώ η μεν ναυμαχία της Ελλης έγινε τον Δεκέμβριο του 1912, η δε ναυμαχία της Λήμνου ακολούθησε λίγο αργότερα, τον Ιανουάριο του 1913.

Επίσης είναι ηλίθιο, επειδή τυχόν επανάληψη της (παράτυπης έστω) τελετής μειώνει το κύρος της απονεμόμενης τιμής. Μια φορά γίνεται η τελετή, ειδάλλως η τιμή καταλήγει να είναι σόου. Εκτός βέβαια αν μέσα στις σκέψεις εκείνων που το προτείνουν περιλαμβάνεται και η αναβάθμιση της τιμής, από το επίπεδο του Ανώτερου Ταξιάρχη σε εκείνο του Μεγαλόσταυρου. Κάτι τέτοιο, ωστόσο, θα συνιστούσε αναβάθμιση της παρατυπίας.

Επιπλέον, τυχόν επανάληψη της τελετής θα δημιουργούσε ένα προηγούμενο το οποίο πολλοί θα έσπευδαν να εκμεταλλευθούν. Δεδομένου ότι στην Ελλάδα παράγουμε (ή νομίζουμε ότι παράγουμε) περισσότερη Ιστορία από όση μπορούμε να καταναλώσουμε, φαντάζεσθε τι θα γινόταν. Για κάθε πόλη («μαρτυρική» ή μη) και για κάθε αντικείμενο ιστορικής αξίας, κάποιοι θα διεκδικούσαν ένα παράσημο. Γιατί, λ.χ., να μην απονεμηθεί ένας Ταξιάρχης και στο κράνος του Κολοκοτρώνη ή στο σπαθί του; Γιατί όχι ένας Μεγαλόσταυρος και στην εικόνα της υποστρατήγου στην Τήνο;

Μια συμβιβαστική λύση, που μου ήλθε τώρα, ίσως θα ήταν να γίνει αναπαράσταση της (παράτυπης) τελετής του 2017, όπως οι αναπαραστάσεις ιστορικών γεγονότων (με φουστανέλες, καριοφίλια και τα συμπαρομαρτούντα) που έχουν γίνει της μόδας τα τελευταία χρόνια. Θα πρέπει όμως να περάσουν τουλάχιστον εκατό χρόνια και, οπωσδήποτε, δεν θα είναι καθόλου απλό να βρεθεί σωσίας του Παυλόπουλου…