Πρεσβευτής Ισραήλ: «Η Ελλάδα είναι γέφυρα ανάμεσα στη Μεσόγειο και την ΕΕ»

Ζωτικής σημασίας και πέραν των πολιτικών αλλαγών στο Ισραήλ χαρακτηρίζει ο ισραηλινός πρεσβευτής στην Αθήνα Γιόσι Αμράνι τις ελληνοϊσραηλινές σχέσεις. Μιλώντας στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο», τονίζει τον ρόλο της Ελλάδας στην περιοχή και το πώς μπορεί να λειτουργήσει ως μία γέφυρα ανάμεσα στην Ευρώπη και τις χώρες της περιοχής, αλλά και να αποτελέσει τον συνδετικό κρίκο για συνεργασίες μεταξύ των ίδιων των κρατών της Μεσογείου.

Δεδομένης της πολιτικής κρίσης που βιώνει αυτή την περίοδο το Ισραήλ, πιστεύετε ότι μπορεί να υπάρξει αλλαγή πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα, αλλά και στις συνεργασίες με τις αραβικές χώρες της περιοχής;

Είναι ακόμα πολύ νωρίς να προβλέψουμε πώς θα τελειώσει ή θα εξελιχθεί αυτή η μακρά πολιτική κρίση. Ο κ. Λαπίντ πήρε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης και την ανακοίνωσε. Το Ισραήλ χρειάζεται σταθερότητα. Παρ’ όλα αυτά η χώρα λειτουργεί πλήρως. Λαμβάνονται αποφάσεις. Η οικονομία ευημερεί. Οι διεθνείς σχέσεις είναι εξαιρετικές. Αυτό περιλαμβάνει και τη συνεργασία με την Ελλάδα, την τριμερή Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ, καθώς και τα σχήματα 3+1 με τις ΗΠΑ και τα ΗΑΕ που ανθούν και εξελίσσονται. Δεν πιστεύω ότι η αλλαγή κυβέρνησης θα σημάνει και αλλαγή εξωτερικής πολιτικής και κυρίως όσον αφορά την περιοχή. Ενας από τους πυλώνες της εξωτερικής πολιτικής του Ισραήλ είναι να είναι ισχυρό στην περιοχή και να είναι σε συμμαχίες. Σε αυτό το πλαίσιο η συνεργασία με την Ελλάδα είναι ζωτικής σημασίας όπως και με άλλες χώρες στην περιοχή. Οι σχέσεις με την Ελλάδα είναι πέραν των πολιτικών εξελίξεων στη χώρα. Ο κ. Λαπίντ είχε συναντήσει τον κ. Μητσοτάκη, τον περασμένο Ιούνιο στην Ιερουσαλήμ. Ηταν μία καλή συνάντηση, με τον κ. Λαπίντ να αναγνωρίζει τη σημασία της ελληνοϊσραηλινής συνεργασίας.

Κοιτάζοντας πίσω στην πρόσφατη κρίση στη Γάζα και την κριτική που δέχτηκε το Ισραήλ, ποιες ήταν οι αιτίες που την προκάλεσαν και πόσο αισιόδοξος είστε για την επόμενη μέρα;

Τα γεγονότα των περασμένων ημερών στη Γάζα είναι μέρος μιας περιοδικής κυκλικής βίας, δυστυχώς δεν είναι η πρώτη φορά. Ελπίζω ότι οι διαπραγματεύσεις και οι προσπάθειες διαφόρων παικτών για να διασφαλίσουν μία μακράς διαρκείας εκεχειρία και σταθεροποίηση της περιοχής θα το έκανε το τελευταίο ξέσπασμα βίας, αλλά δεν μπορώ να είμαι πολύ αισιόδοξος, γνωρίζοντας ότι για τη Χαμάς, μία τρομοκρατική οργάνωση, κάτι που πολλοί αναγνωρίζουν, το να εκτοξεύει ρουκέτες, να χρησιμοποιεί βία και τρομοκρατία, είναι μέρος της ιδεολογίας της και του κώδικα συμπεριφοράς της. Ο τελευταίος γύρος βίας ξεκίνησε αποκλειστικά από τη Χαμάς, προκλήθηκε από τη Χαμάς, υποκινήθηκε από τη Χαμάς. Σε μία προσπάθεια να κερδίσει πόντους στην παλαιστινιακή κοινή γνώμη και δυστυχώς πέτυχε. Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι η Χαμάς, η οποία ήταν παραγκωνισμένη από την Παλαιστινιακή Αρχή στη Γάζα, εφόσον οι εκλογές αναβάλλονται επί 15 χρόνια, βρίσκει τη βία απέναντι στο Ισραήλ ως τη μόνη μόχλευση να κερδίσει την υποστήριξη της παλαιστινιακής κοινής γνώμης. Και για τη Χαμάς, δυστυχώς, όσον αφορά τους Παλαιστινίους δουλεύει. Το Ισραήλ είναι κατά κάποιον τρόπο ο αποδιοπομπαίος τράγος των παλαιστίνιων πολιτικών. Για την Παλαιστινιακή Αρχή είναι εύκολο να κατηγορεί το Ισραήλ για την αναβολή των εκλογών, με οποιαδήποτε δικαιολογία και η Χαμάς, προκειμένου να αποδείξει ότι υπερασπίζεται καλύτερα τα δικαιώματα των Παλαιστινίων, επιτίθεται στο Ισραήλ. Αυτό έγινε τώρα το 2021 και το 2014, το ίδιο και στο παρελθόν. Το αν υπάρχει χώρος για αισιοδοξία επαφίεται στο να καταλάβουν οι διάφοροι παίκτες ότι δεν πρέπει να πάμε πίσω στην παράδοση του σχήματος βία – εκεχειρία – βία – εκεχειρία. Αλλά να προσπαθήσουμε να βρούμε έναν μακροχρόνιο διακανονισμό που θα φέρει ξανά τη νομιμότητα στη Γάζα, που θα εισαγάγει ή θα βεβαιώσει την εξουσία της Παλαιστινιακής Αρχής στη Γάζα και ότι κάθε ανθρωπιστική βοήθεια που θα μπαίνει στη Γάζα θα επιτηρείται και θα παρακολουθείται με τρόπο που ο παλαιστινιακός λαός θα επωφεληθεί και η Χαμάς δεν θα ισχυροποιηθεί ξανά. Η Χαμάς έχει 15.000 ρουκέτες. Εκτόξευσε 4.000 . Το Ισραήλ δεχόταν επίθεση επί 11 μέρες σε μεγάλο μέρος της επικράτειάς του, ακόμη και στην πρωτεύουσά του. Αυτή δεν είναι κανονική κατάσταση. Δεν είναι μία κατάσταση που οποιαδήποτε χώρα θα έπρεπε ή θα μπορούσε να ανεχθεί και δεν το ανεχθήκαμε.

Ο Νίκος Δένδιας ήταν ο πρώτος υπουργός Εξωτερικών που έφτασε στην περιοχή. Τι πιστεύετε για τον ρόλο της Ελλάδας;

Πιστεύω στον σημαντικό ρόλο της Ελλάδας στην περιφερειακή πολιτική. Πιστεύω ότι η Ελλάδα είναι μία γέφυρα ανάμεσα στη Μεσόγειο και την ΕΕ. Είμαι ευτυχής για την επίσκεψη Δένδια στο Ισραήλ και στην περιοχή και πεπεισμένος ότι το γεγονός πως ήταν ο πρώτος που έφτασε οφείλεται στην ισχυρή συμμαχία Ελλάδας και Ισραήλ. Αυτή η συμμαχία είναι η αιτία και για έναν ενεργό ρόλο εξισορρόπησης εντός της Ευρώπης και κάποιων φωνών που ακολουθούν τη γραμμή ισορροπιών μεταξύ των δύο μερών. Η ελληνική κυβέρνηση εξέπεμψε ένα πολύ ισχυρό μήνυμα υπέρ του δικαιώματος του Ισραήλ στην αυτοάμυνα και ένα ξεκάθαρο μήνυμα κριτικής στη Χαμάς για την εκτόξευση ρουκετών εναντίον αμάχων. Ελπίζω σε καθαρές πολιτικές της Ελλάδας υποστήριξης του Ισραήλ, της ειρήνης, της συνεργασίας, της συνύπαρξης μεταξύ των διαφορετικών μερών στην περιοχή. Η Ελλάδα παίζει έναν πολύ σημαντικό ρόλο και στον αραβικό κόσμο. Ο ΥΠΕΞ επισκέφθηκε την Παλαιστινιακή Αρχή, την Ιορδανία, την Αίγυπτο. Πιστεύω ότι η Ελλάδα μπορεί να είναι ένα είδος συνεκτικής δύναμης για όλα τα μέρη της περιοχής, για μία ευημερούσα ειρηνική συνεργασία και σταθερότητα. Στη γραμμή και του Φόρουμ «Φιλία» που θεωρώ ότι είναι μία σημαντική κατεύθυνση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και το Ισραήλ είναι εταίρος στην περιοχή.

Το Ισραήλ προχωρά τις σχέσεις του με την Αίγυπτο και τα ΗΑΕ. Το επόμενο βήμα;

Δεν είναι κάτι που πρέπει να συζητείται δημοσίως. Τα πράγματα εξελίσσονται. Και έχουν διάφορες προοπτικές, τη στρατηγική, τη γεωστρατηγική…

Αλλάζουν οι ισορροπίες;

Οι ισορροπίες εξελίσσονται. Υπάρχει στρατιωτική συνεργασία, κάποιες φορές και υπό ελληνική ομπρέλα. Οπως η αεροπορική άσκηση στην Ανδραβίδα όπου είδαμε δυνάμεις διαφόρων χωρών, μεταξύ των οποίων το Ισραήλ, τα ΗΑΕ, καθώς και παρατηρητές από την Αίγυπτο και την Ιορδανία. Αυτό είναι ένας ακόμα σημαντικός ρόλος που παίζει η Ελλάδα ήδη. Επίσης έχουμε αναπτύξει οικονομική συνεργασία με Αίγυπτο και ΗΑΕ, σε τομείς όπως η ενέργεια. Υπάρχουν ιδέες από την πλευρά της Αιγύπτου για έναν νέο χάρτη αγωγών στην περιοχή, τα ΗΑΕ αγόρασαν μερίδιο στο Ταμάρ. Οι δυνατότητες των πολυμερών σχημάτων συνεργασιών, με χώρες του Κόλπου, την Αίγυπτο, το Ισραήλ και την Ελλάδα, ξεπερνούν κάθε φαντασία.

Ποιος ο ρόλος της Τουρκίας στην περιοχή και τι πιστεύετε για τις δηλώσεις Ερντογάν για το Ισραήλ;

Είναι διαφορετικά θέματα. Λυπάμαι για τις δηλώσεις του κ. Ερντογάν. Δεν αισθάνομαι άνετα με τις εξηγήσεις που ακούω γιατί επιλέγει επανειλημμένα αυτή τη γλώσσα. Δεν βοηθά στη σταθερότητα, την ειρήνη ή τη συνύπαρξη. Τα μηνύματα του Λευκού Οίκου είναι σαφή και δεν έχω να προσθέσω κάτι για τα τουρκικά σχόλια κατά τη διάρκεια των κρίσιμων ημερών. Η Τουρκία είναι μία σημαντική χώρα στην περιοχή. Ο ΥΠΕΞ Τσαβούσογλου ήταν εδώ, θα υπάρξει συνέχεια στο ΝΑΤΟ. Αυτά είναι ευπρόσδεκτες εξελίξεις. Ελπίζω η τουρκική πολιτική να συμβάλει στη σταθερότητα στην περιοχή και όχι το αντίθετο. Εάν η Τουρκία επιλέξει να είναι τέτοιος παίκτης μπορεί να συμμετάσχει στις συνεργασίες, γιατί είναι μέρος της περιοχής.