Kαινοτομία υγείας για όλους προτείνει ο ΠΟΥ

Αλλαγές στα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, δημιουργία καινοτομίας στην υγεία με τεχνολογίες που θα στοχεύουν στην «υγεία για όλους» και εδραίωση βιώσιμων συμπράξεων δημόσιου ιδιωτικού τομέα,  προτείνει το Συμβούλιο Οικονομίας του προγράμματος του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας «Υγεία για όλους», που συγκροτήθηκε τον περασμένο Νοέμβριο, με τη συμμετοχή διακεκριμένων οικονομολόγων και εμπειρογνωμόνων υγείας.

Στην πρώτη του σύνοψη, το Συμβούλιο Οικονομίας, κάλεσε σήμερα τις κυβερνήσεις, την επιστημονική και ιατρική κοινότητα και τους ηγέτες του ιδιωτικού τομέα να ξανασχεδιάσουν το οικοσύστημα καινοτομίας στον τομέα παροχής τεχνολογιών υγείας, για το κοινό καλό. Ταυτόχρονα, κάλεσε σε συνεργασία τον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα για την ισότιμη διανομή των απαραίτητων εμβολίων, θεραπειών, διαγνωστικών και άλλων βασικών προμηθειών υγείας ​​σε όσους τα χρειάζονται.

Η Σύνοψη του Συμβουλίου συνιστά τόσο άμεση όσο και μακροπρόθεσμη δράση, προτρέποντας όλους τους ενδιαφερόμενους στη δημιουργία ενός οικοσυστήματος καινοτομίας στον τομέα της υγείας με βιώσιμες συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα, με επίκεντρο το κοινό καλό.

«Η επένδυση χρημάτων για την εξεύρεση λύσεων που δεν αντιμετωπίζουν τις υποβόσκουσες αιτίες μακροχρόνιων διαρθρωτικών προβλημάτων δεν θα είναι αρκετή», αναφέρει η Σύνοψη του Συμβουλίου. «Πρέπει όλοι να κοιτάμε μπροστά, με στόχο να οραματιστούμε ξανά την καινοτομία στην υγεία, ως μέρος ενός νέου οικονομικού οικοσυστήματος που μπορεί να προσφέρει υγεία για όλους».

Το Συμβούλιο επεσήμανε ότι «μια απλή διόρθωση του υπάρχοντος συστήματος δεν θα λειτουργήσει. Απαιτείται βαθιά αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο διέπονται τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας για την προώθηση της «συλλογικής νοημοσύνης», πώς διαρθρώνεται η εταιρική διακυβέρνηση και πώς μοιράζονται τα οφέλη των δημόσιων επενδύσεων για την αποφυγή της τρέχουσας δυναμικής στην κατανομή κινδύνων αλλά ιδιωτικοποίησης ανταμοιβών.

Για να οικοδομήσουμε ένα ολοκληρωμένο οικοσύστημα καινοτομίας για την υγεία που να παρέχει τις κατάλληλες ιατρικές τεχνολογίες που απαιτούνται για την επίτευξη της υγείας για όλους, δίκαια, τα ακόλουθα δομικά στοιχεία είναι κρίσιμα:

• Δημιουργία καινοτομίας προσανατολισμένη σε συγκεκριμένο σκοπό και αποστολή.
• Αναμόρφωση της διακυβέρνησης της γνώσης για την καλλιέργεια της συλλογικής νοημοσύνης.
• Μεταρρύθμιση της εταιρικής διακυβέρνησης ώστε να είναι πιο μακροπρόθεσμη και προσανατολισμένη στον σκοπό.
• Οικοδόμηση ανθεκτικής παραγωγικής ικανότητας και υποδομής.
• Εισαγωγή προϋποθέσεων για δημόσιες επενδύσεις για τη δημιουργία βιώσιμων συμπράξεων δημόσιου-ιδιωτικού τομέα.
• Ενίσχυση της δυναμικότητας του δημόσιου τομέα τόσο από πλευράς προσφοράς όσο και από πλευράς ζήτησης».

Βραχυπρόθεσμα, το Συμβούλιο, ενισχύει τις αυξανόμενες εκκλήσεις για επείγουσα δράση σε τέσσερις τομείς:

• Οι διαθέσιμες δόσεις εμβολίου θα πρέπει να αναδιανέμονται αμέσως, όχι ως πράξεις φιλανθρωπίας, αλλά ως κοινή επιτακτική ανάγκη για έλεγχο πανδημίας και χωρίς αποκλεισμούς, με δίκαιη και βιώσιμη πρόσβαση.
• Η μεταφορά τεχνολογίας και η ικανότητα παραγωγής πρέπει να υποστηρίζονται και να χρηματοδοτούνται, όχι ως ευθύνη ή ιδιοκτησία οποιουδήποτε μεμονωμένου παράγοντα, αλλά ως συλλογική ευθύνη για την οικοδόμηση μεγαλύτερης ασφάλειας υγείας και ανθεκτικότητας σε όλες τις περιοχές, που διέπονται από κοινά αγαθά.
• Η γνώση δεν πρέπει να διατηρείται ως ιδιωτικοποιημένη πνευματική ιδιοκτησία υπό έλεγχο μονοπωλίου, τα συλλογικά οφέλη από μια δημιουργία συλλογικής αξίας να μοιράζονται και να ανταλλάσσονται ανοικτά.
• Οι υπάρχοντες μηχανισμοί που έχουν δημιουργηθεί για την αντιμετώπιση των παραπάνω πτυχών, συμπεριλαμβανομένων των COVAX, ACT-Accelerator και του Covid Technology Access Pool, θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν και να ενισχυθούν, όχι ως προσέγγιση για τη διόρθωση των αποτυχιών της αγοράς, αλλά ως σημεία καμπής για τη δημιουργία προσεγγίσεων που διαμορφώνουν την αγορά.

Το Συμβούλιο, το οποίο ιδρύθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας τον Νοέμβριο του 2020, προεδρεύεται από τη διάσημη οικονομολόγο καθηγήτρια Mariana Mazzucato, καθηγήτρια Οικονομικών Καινοτομίας και Δημόσιας Αξίας και ιδρυτική διευθύντρια στο Ινστιτούτο Καινοτομίας και Δημόσιου Σκοπού στο University College London. Υποστηρίζεται από την Sanna Marin, πρωθυπουργό της Φινλανδίας. Εκτός από την καθηγήτρια Mazzucato, μέλη του συμβουλίου είναι οι καθηγητές Senait Fisseha, Jayati Ghosh, Stephanie Kelton, Ilona Kickbusch, Δρ. Ζέλια Μαρία Profeta da Luz, Vanessa Huang, Kate Raworth και Dame Marilyn Waring, ενώ ο Δρ Vera Songwe θα συμμετάσχει ως ειδικός καλεσμένος.