Κουνούπια «καλλιεργημένα» με μικρόβιο δεν προσβάλλονται από δάγκειο

Μια νέα μέθοδο για να ανακόψουν τον δάγκειο πυρετό προσεγγίζουν τώρα οι επιστήμονες, μολύνοντας τα κουνούπια, με ένα βακτήριο που «μπλοκάρει» τον ιό που προκαλεί το δάγκειο πυρετό.

Η νόσος σκοτώνει κάθε χρόνο περίπου 25.000 ανθρώπους, ενώ προσβάλλει συνολικά περί τα 390 εκατομμύρια. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, περιλαμβάνει το δάγκειο πυρετό μεταξύ των 10 πιο σημαντικών απειλών υγείας, διεθνώς. Μεταδίδεται με το τσίμπημα των κουνουπιών, συνήθως αυτών του είδους Aedes aegypti.

Η καθηγήτρια Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο Γκάντζα Μάντα της Ινδονησίας, Αντί Ουταρίνι και οι συνεργάτες της, μόλυναν τα κουνούπια με το μικρόβιο Wolbachia, επειδή το μικρόβιο αυτό, τα προστατεύει και από τους τέσσερις ιούς του δάγκειου πυρετού. Και μπορεί μεν η Wolbachia να εξαπλώνεται πολύ γρήγορα, όμως δεν προσβάλλει τα κουνούπια, οπότε χρειαζόταν η παρέμβαση των επιστημόνων.  Είχαν προηγηθεί δεκαετίες μελετών οι οποίες ολοκληρώθηκαν μόλις το 2006, τη στιγμή που η Wolbachia είναι γνωστή από το 1924, προκειμένου να σταθεροποιηθεί η προσβολή του κουνουπιού από το συγκεκριμένο μικρόβιο.

Οι ερευνητές στη συνέχεια απελευθέρωσαν τα κουνούπια με Wolbachia στην πόλη Γιογκιακάρτα όπου ζει, στη εν αναμονή του πολλαπλασιασμού τους. Οι ερευνητές προσβλέπουν στην εξαφάνιση του δαγκείου πυρετού από τα έντομα, μέσα στους επόμενους μήνες.

Η μελέτη έγινε στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Προγράμματος Κουνουπιών και ο δάγκειος πυρετός μειώθηκε κατά 77%, οδηγώντας τον ειδικό στον Δάγκειο από την Σχολή Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου, Όλιβερ Μπράντι να δηλώσει πως «η Wolbachia αποτελεί μια εξαιρετικά αποδοτική παρέμβαση εναντίον του δαγκείου και μπορεί να φέρει επανάσταση στον έλεγχο των κουνουπιών».

Ακολούθησε και νέα απελευθέρωση κουνουπιών με Wolbachia σε ολόκληρη τη Γιογκιακάρτα, ενώ τώρα το πρόγραμμα επεκτείνεται και στις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές της Ινδονησίας, στοχεύοντας να προστατεύσουν περί τα 4 εκατ. πληθυσμού ως το τέλος του 2022. Αν το πείραμα πετύχει, θα είναι δυνατή η αποτροπή 10.000 μολύνσεων κάθε χρόνο και μπορεί να φτάσει μέχρι και στην εξάλειψη του δαγκείου από την πόλη.

Η μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό New England Journal of Medicine, ξεκίνησε το 2017 και είχε την υποστήριξη του κοινού σε ποσοστό 88%. Η πόλη μοιράστηκε σε 24 ζώνες και τα κουνούπια με Wolbachia απελευθερώθηκαν στις μισές από αυτές. Περίπου 10.000 εθελοντές συμμετείχαν στη διανομή των κουτιών που περιείχαν αυγά των κουνουπιών με το μικρόβιο, στις αυλές των σπιτιών. Μέσα σε ένα χρόνο το 95% των κουνουπιών στις 12 ζώνες ήταν προσβεβλημένα με Wolbachia.

Η μελέτη διακόπηκε απότομα από την πανδημία τον Μάρτιο του 2020, όμως οι επιστήμονες είχαν προλάβει να καταγράψουν θεαματικά αποτελέσματα. Οι ασθενείς που παρουσίαζαν πυρετό στις περιοχές με τα κουνούπια με Wolbachia, είχαν δάγκειο πυρετό μόλις σε ποσοστό 2,3%, όταν στις άλλες περιοχές το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 9,4%.

Το μικρόβιο φαίνεται πως δρα ανασταλτικά και για τους τέσσερις ιούς του δαγκείου, και μείωσε και τις νοσηλείες κατά 86%. Όμως η Wolbachia δεν αφορά μόνο τον δάγκειο πυρετό. Όπως φαίνεται, εμποδίζει το συγκεκριμένο κουνούπι να μολυνθεί και από άλλους σοβαρούς ιούς, όπως ο Ζίκα και αυτός του κίτρινου πυρετού.

Μέχρι στιγμής 7 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν υπό την προστασία της Wolbachia, ενώ ο στόχος του Παγκόσμιου Προγράμματος Κουνουπιών προσβλέπει στην προστασία 75 εκατ. ως το 2025 και 500 εκατ. ως το 2030.