Οι Πανελλαδικές στη χρυσή εποχή των Δεσμών

Η σημερινή συννεφιά και μουντάδα, λες και από τον Μάιο ξαφνικά προσγειωθήκαμε στον Οκτώβριο, ταιριάζει απόλυτα  με τις μνήμες που ξυπνάει στο μυαλό πολλών μία από τις βασικότερες ειδήσεις της ημέρας: η έναρξη των Πανελλαδικών Εξετάσεων.

Μοιάζει περίεργο, αλλά για πολλούς, ακόμα κι αν έχουν περάσει δεκαετίες, οι δικές τους Πανελλαδικές θα είναι σαν να συνέβησαν χθες.

Τότε που με ένα μπουκαλάκι νερό, και τρία – τέσσερα στυλό Βic στο χέρι, κάθισες στο θρανίο του εξεταστικού κέντρου και κόλλησες εκείνη την αυτοκόλλητη μαύρη ταινία πάνω στο χάρτινο τετράδιο των απαντήσεων, για να καλυφθούν τα στοιχεία σου και να διατηρηθεί έτσι το αδιάβλητο των εξετάσεων.

Σαν πένθος ήταν αυτή η μαύρη ταινία, σαν να προκαταλάμβανε το αποτέλεσμα.

Δεν ξέρω πως ήταν στις επόμενες γενιές, η ατμόσφαιρα όμως μέσα στα σπίτια των υποψηφίων των Δεσμών, δεν απείχε πολύ από αυτό που φαντάζομαι ότι επικρατεί στο κελί και στο σπίτι ενός μελλοθάνατου που περιμένει να μάθει, αν τελικά θα του απονεμηθεί χάρη ή θα εκτελεστεί.

Κι όλα αυτά για εξετάσεις που με τόση σπουδή είχαν χτιστεί πάνω στο παράλογο.

Ποιος τριτοδεσμίτης ή τεταρτοδεσμίτης μπορεί να ξεχάσει, ότι για το μάθημα της Έκθεσης, ο κάθε υποψήφιος είχε αποστηθίσει σε συνεργασία με τους καθηγητές του, έναν έτοιμο πρόλογο που με ελάχιστες αλλαγές «κούμπωνε» σε κάθε θέμα.

Perseus hastā beluam delet et Andromedam liberat

Στα Λατινικά επίσης, δύσκολα μπορούν να ξεχάσουν οι τριτοδεσμίτες, την ιδιαίτερα γόνιμη και επιμορφωτική διαδικασία του να αποστηθίζεις το συντακτικό των προς εξέταση κειμένων.

Στο διδακτικό βιβλίο, σε κάθε κείμενο σημειώναμε πάνω από κάθε λέξη το είδος της και τον ρόλο της μέσα στην πρόταση:

Υποκείμενο, ρήμα, αντικείμενο, κατηγορούμενο, είδος αντωνυμίας, απαρέμφατα, μετοχές και φυσικά τις αγαπημένες πλάγιες πτώσεις που είχαν θέση επιρρηματικών προσδιορισμών. Η δοτική του μέσου για κάποιον ανεξήγητο λόγο, παραμένει ακόμα χαραγμένη στο μυαλό.

Τα Λατινικά πάντως ήταν το «εύκολο» μάθημα της Γ’ Δέσμης, στο οποίο αν στόχευες σε σχολές με υψηλή βάση όφειλες να γράψεις κυριολεκτικά άριστα. Να μην χάσεις ούτε μόριο.

Συνδυαστική Καρμανιόλα

Φωτογραφική αποστήθιση απαιτούσε και το μάθημα της Ιστορίας.

Επειδή όμως αυτό ήταν ένα χάρισμα που είχαν πολλοί (εγώ δυστυχώς όχι), οι εξεταστικές επιτροπές εκείνων των ετών συνέλαβαν το σατανικό σχέδιο των συνδυαστικών ερωτήσεων. Βαφτίζοντάς το ως έναν τρόπο εξέτασης της κριτικής σκέψης των υποψηφίων, οι εξεταστές απαιτούσαν να γράψεις αυτολεξεί και να ενώσεις αποσπάσματα από τρία και τέσσερα διαφορετικά κεφάλαια της διδακτικής ύλης. Αν ξέχναγες να προσθέσεις έστω και ένα, έπεφτε τσεκούρι.

Κανείς ποτέ δεν μετέφερε πιο εύγλωττα και πιο γλαφυρά το βασανιστήριο στο οποίο υποβάλλονταν οι τριτοδεσμίτες και οι τεταρτοδεσμίτες στην Ιστορία, από αυτόν τον υποψήφιο του 1997, λίγα λεπτά αφότου είχε παραδώσει το γραπτό του, σ’ ένα video που έγινε το δημοφιλέστερο σχετικά με τις Πανελλαδικές εξετάσεις.

Για όσους δικαιολογημένα αγχώθηκαν για το μέλλον του συγκεκριμένου νεαρού, ο ίδιος απάντησε χρόνια αργότερα, ότι ζει και εργάζεται στην Ελβετία, ως δικηγόρος.

Κάθε χρόνο, συνηθίζουμε να συνιστούμε στους υποψήφιους των πανελλαδικών ψυχραιμία. Τονίζοντας πως ό,τι και να γίνει σε αυτές τις εξετάσεις, η ζωή τους δεν κρίνεται από αυτό.

Αλήθεια είναι.

Πολλά παιδιά που δεν θα καταφέρουν να πιάσουν τον στόχο που έθεσαν στις εξετάσεις αυτές, σε λίγα χρόνια θα έχουν ακολουθήσει ένα πραγματικά ταιριαστό γι’ αυτούς και τα όνειρά τους δρόμο.

Αντίστοιχα πολλοί θα είναι και αυτοί που αν και θα περάσουν στη σχολή που στόχευσαν, σύντομα θα αλλάξουν γνώμη και θα ακολουθήσουν δρόμους εντελώς διαφορετικούς από αυτούς που αρχικά πήραν.

Όλα αυτά όμως έρχονται μετά τις εξετάσεις και δυστυχώς για πάρα πολλά παιδιά το τώρα είναι γεμάτο άγχος και πίεση για το αποτέλεσμα.

Ας τους ευχηθούμε λοιπόν καλή δύναμη και ας θυμηθούμε εκείνους τους φίλους και συμμαθητές μας, που ενώ εμείς νιώθαμε ότι ετοιμαζόμασταν για την απόβαση στη Νορμανδία, εκείνοι λόγω διαφορετικών προσανατολισμών και σχεδίων, τις κρίσιμες εκείνες ημέρες έβαζαν το απαραίτητο αντίβαρο στη γενικό κλίμα πανικού και απελπισίας.