Πάνω από τις μισές γυναίκες έχουν έλλειψη σιδήρου

Αίσθημα υπερβολικής κόπωσης και αδυναμίας, κρύα χέρια και πόδια, χλωμό πρόσωπο, ζάλη, πονοκέφαλος, τριχόπτωση και εύθραυστα νύχια, είναι τα κυριότερα συμπτώματα που δείχνουν έλλειψη σιδήρου στον οργανισμό μας.

Πρόκειται για τη συχνότερη μορφή δυσθρεψίας σήμερα, επηρεάζοντας περίπου το 30% του παγκόσμιου πληθυσμού, αλλά και περισσότερες από τις μισές γυναίκες ηλικίας 18-50 ετών και το 11% των ανδρών στην Ελλάδα. Εάν δεν αντιμετωπισθεί έγκαιρα, οδηγεί προοδευτικά σε σιδηροπενική αναιμία, επηρεάζοντας σχεδόν όλα τα συστήματα του οργανισμού.

Για την ακρίβεια, υπάρχουν περίπου 400 είδη αναιμίας, για τη διάγνωση της οποίας είναι απαραίτητες οι εργαστηριακές εξετάσεις προκειμένου να προσδιοριστούν τα ποιοτικά, αλλά και τα ποσοτικά χαρακτηριστικά της, που θα οδηγήσουν και στη σωστή φαρμακευτική αγωγή.

Τα παραπάνω τόνισε ο αναπληρωτής καθηγητής Παθολογίας της Ιατρικής Ιωαννίνων Ευάγγελος Λυμπερόπουλος, στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου για την έλλειψη σιδήρου και τους τρόπους θεραπείας. Ο καθηγητής εξήγησε ότι ο σίδηρος συμμετέχει καταλυτικά σε πολλές θεμελιώδεις λειτουργίες του οργανισμού, όπως τον σχηματισμό της αιμοσφαιρίνης και των ερυθρών αιμοσφαιρίων για τη μεταφορά οξυγόνου στους ιστούς, την κίνηση των μυών, τη λειτουργία του εγκεφάλου και την υποστήριξη του ανοσοποιητικού συστήματος. Επεσήμανε ότι οι καθημερινές ανάγκες των γυναικών είναι σχεδόν διπλάσιες σε σχέση με αυτές των ανδρών, με αποτέλεσμα να εμφανίζουν πολύ μεγαλύτερα ποσοστά σιδηροπενίας, κυρίως λόγω της εμμηνορρυσίας, της εγκυμοσύνης και της γαλουχίας. Ειδικότερα, 37% των γυναικών παγκοσμίως, 40% των εγκύων και 35% και των γυναικών που αθλούνται συστηματικά, εμφανίζουν σιδηροπενία.

Η λύση σύμφωνα με τον καθ. Λυμπεροπουλο, είναι «η από του στόματος λήψη συμπληρωμάτων σιδήρου, τα οποία όμως, συχνά δεν έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Η αποτελεσματική απορρόφηση εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση για τη συγκεκριμένη κατηγορία σκευασμάτων, τα οποία ακόμη και αν έχουν υψηλή συγκέντρωση θειϊκού σιδήρου, δεν απορροφώνται όσο απαιτείται, ενώ οι ανεπιθύμητες ενέργειες οδηγούν συχνά στη διακοπή της χρήσης τους, με συνέπεια να μην αντιμετωπίζεται επαρκώς η σιδηροπενία».

Ο καθηγητής τόνισε ότι για τη διάγνωση είναι προτιμότερη η διενέργεια εργαστηριακών εξετάσεων για τα επίπεδα σιδήρου, φεριτίνης και της σιδηροδεσμετικής ικανότητας του ορρού, ώστε να προσδιορίζονται καλύτερα οι ποσότητες και ο χρόνος της θεραπευτικής αγωγής.

Τη σημασία του σιδήρου σε όλο τον κύκλο της ζωής της γυναίκας ανέλυσε η Προϊσταμένη Προγεννητικής & Μεταγεννητικής Φροντίδας του Ιασώ, Μαία, Ελένη Τσουκαλά, η οποία τόνισε ότι οι γυναίκες βρίσκονται σε αρνητικό ισοζύγιο σιδήρου, με τις ανάγκες τους σε σίδηρο να αυξάνονται συνεχώς όσο αθροίζονται οι διαδοχικές απώλειές του με την έμμηνο ρύση, με κορύφωση στην περίοδο της εγκυμοσύνης και της λοχείας. Ειδικότερα, οι έγκυοι έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης αναιμίας συνεπεία των μεγαλύτερων αναγκών σε σίδηρο και φυλλικό οξύ, ενώ μια στις τρεις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας έχει σιδηροπενική αναιμία, της οποίας προηγείται η παρατεταμένη έλλειψη σιδήρου. Η αναιμία στη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι ένας από τους ισχυρότερους προγνωστικούς παράγοντες εμφάνισης αναιμίας κατά την περίοδο της λοχείας και για μακροπρόθεσμες αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, όχι μόνο της μητέρας, αλλά και του βρέφους». Επιπλέον κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αυξάνονται οι ανάγκες του γυναικείου οργανισμού σε φυλλικό οξύ, η ανεπάρκεια του οποίου μπορεί να οδηγήσει σε ορισμένους τύπους γενετικών ανωμαλιών του βρέφους, όπως ανωμαλίες του σπονδυλικού σωλήνα (spina bifida) και χαμηλό βάρος νεογνού.

Έλλειψη σιδήρου προκαλείται επίσης και από την εντατική άθληση, όπως επεσήμανε η Αρχηγός της Ομάδας Πόλο Γυναικών του Ολυμπιακού Άλκηστις Αβραμίδου, η οποία  παρουσίασε την αναγκαιότητα της επάρκειας σιδήρου από την οπτική του επαγγελματία αθλητή και γενικότερα των ατόμων που αθλούνται συστηματικά. Αναφερόμενη στις γυναίκες που αθλούνται επαγγελματικά, υπογράμμισε ότι ο οργανισμός τους καλείται καθημερινά να ανταποκριθεί στην πρόσθετη φυσική καταπόνηση της σωματικής άσκησης ταυτόχρονα με την ανάγκη να διαχειριστεί το καθημερινό στρες που αντιμετωπίζει κάθε σύγχρονη γυναίκα. Η κα Αβραμίδου τόνισε πως «κατά την άθληση, ειδικά όταν είναι έντονη, οι ανάγκες παραγωγής ενέργειας είναι τεράστιες. Ειδικά οι γυναίκες, χρειαζόμαστε έναν καθημερινό σύμμαχο για να αποδίδουμε το 100% του εαυτού μας τόσο στον αθλητισμό, όσο και στις υπόλοιπες δραστηριότητές μας».

Με αφορμή τις δυσκολίες παρατεταμένης χρήσης συμπληρωμάτων σιδήρου, λόγω ανεπιθύμητων ενεργειών, αλλά και λόγω του φυσιολογικού «φραγμού» που διαθέτει ο οργανισμός μας στην απορρόφηση σιδήρου, είτε από τις τροφές είτε από τα φαρμακευτικά σκευάσματα, η διευθύντρια ανάπτυξης της φαρμακευτικής εταιρείας Bionat κα Σοφία Νάσιου, παρουσίασε τη σειρά Active Iron, η οποία βάσει νέας τεχνολογίας, επιτρέπει τη διπλάσια απορρόφηση σιδήρου, χωρίς ανεπιθύμητες ενέργειες, γεγονός που επιτρέπει την λήψη του με άδειο στομάχι. Η συγκεκριμένη πατενταρισμένη τεχνολογία Active αναπτύχθηκε σε συνεργασία  με το Πανεπιστήμιο του Δουβλίνου. Στην ίδια κατεύθυνση, το συμπλήρωμα  φυλλικού οξέος Active Folic είναι ειδικά σχεδιασμένο για τις ανάγκες των γυναικών πριν τη σύλληψη, κατά τη διάρκεια της κύησης και του θηλασμού και περιέχει το πατενταρισμένο συστατικό Quatrefolic που παρέχει τριπλάσια απορρόφηση σε σχέση με άλλες μορφές φυλλικών αλάτων.