AstraZeneca: Ολα όσα ισχύουν μέσα από 7 ερωτοαπαντήσεις – Τι λένε οι ειδικοί για παρενέργειες, δεύτερη δόση και mix & match εμβόλια

Ανησυχία αλλά και μπέρδεμα έχει προκαλέσει στους πολίτες η αλλαγή της σύστασης για το εμβόλιο της AstraZeneca από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών του υπουργείου Υγείας.

Κι αυτό γιατί ενώ στις 24 Μαΐου οι ειδικοί τόνιζαν πως με «όποιο εμβόλιο αρχίζεις, με αυτό συνεχίζεις», προσθέτοντας βέβαια πως βρίσκονται σε εξέλιξη μελέτες για τα mix and match εμβόλια, θέμα το οποίο θα μας απασχολούσε στο μέλλον.

Πλέον, παρόλο που συνιστάται σε όσους έχουν κάνει την πρώτη δόση του εμβολίου με AstraZeneca, να συνεχίσουν με την ίδια, μερικά κριτήρια έχουν αλλάξει, καθώς από χτες η Επιτροπή συστήνει η συγκεκριμένη εταιρία να μην προτιμάται από όσους είναι κάτω των 60 ετών.

Στο σκεπτικό της επιτροπή, το οποίο αναρτήθηκε στο emvolio.gov.gr, τονίζεται πως στη παρούσα φάση που στη χώρα μας τα επίπεδα διασποράς του ιού SARS-CoV-2 είναι μέτρια προς χαμηλά και έχουν σταθερή τάση για περαιτέρω μείωση, κι έτσι η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών συνιστά τον εμβολιασμό με την 1η δόση του εμβολίου της AstraZeneca για τα άτομα 60 ετών και άνω,στα οποία το όφελος από τον εμβολιασμό υπερτερεί σαφώς του κινδύνου από θρόμβωση με θρομβοπενία που μπορεί να εκδηλωθεί μετά από αυτόν.

Όπως ανέφερε και live η Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, η επιτροπή οδηγήθηκε σε αυτή την απόφαση, καθώς βελτιώθηκαν σημαντικά τα επιδημιολογικά δεδομένα και «η πορεία της πανδημίας στη χώρα -λόγω και του εμβολιασμού -βελτιώνεται και καταγράφεται περαιτέρω σταθερή μείωση των κρουσμάτων».

Τι αλλάζει:
• Η επιτροπή εισηγείται να δοθεί η δυνατότητα στους πολίτες που έχουν κλείσει ραντεβού για την πρώτη δόση του AstraZeneca να επιλέξουν ένα από τα άλλα τρία διαθέσιμα εμβόλια.
• Όσοι έχουν κάνει ήδη την πρώτη δόση να κάνουν τη δεύτερη δόση με το ίδιο εμβόλιο.
• Εξαιρούνται από τη σύσταση αυτή, όσοι εμφάνισαν σοβαρές παρενέργειες μετά την πρώτη δόση του εμβολίου.

Για την απόφαση που έφερε τα πάνω κάτω μίλησαν σήμερα και Έλληνες ειδικοί, εξηγώντας επιστημονικά τι σημαίνει η σύσταση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμού.

Γιατί σταματά ο εμβολιασμός κάτω των 60 με AstraZeneca – Πόσο πιθανή είναι η θρόμβωση

Τους λόγους για τους οποίους η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών οδηγήθηκε στην απόφαση το εμβόλιο της AstraZeneca να χορηγείται μόνο σε πολίτες άνω των 60 ετών εξήγησε ο καθηγητής Μικροβιολογίας του πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, Αλκιβιάδης Βατόπουλος.

Όπως είπε η πιθανότητα να αρρωστήσεις βαριά από κοροναϊό εξαρτάται από την πιθανότητα να κολλήσεις επί την πιθανότητα να νοσήσεις βαριά.

«Μέχρι πριν δύο μήνες η πιθανότητα αυτή ήταν μεγάλη. Πλέον έχει μειωθεί, γιατί έχεις λιγότερες πιθανότητες να κολλήσεις. Και ειδικά στους νέους η πιθανότητα να νοσήσουν βαριά τώρα είναι πολύ μικρότερη. Αυτή η πιθανότητα είναι συγκρίσιμη με το να πάθεις κάτι από τον εμβολιασμό. Συνεπώς η Επιτροπή έκρινε ότι υπάρχει η δυνατότητα να περιμένει κανείς 1-2 μήνες, όσο χρειάζεται, για να κάνει εμβόλιο mRNA», δήλωσε χαρακτηριστικά.

AstraZeneca και παρενέργειες

Από την πλευρά του ο Θεοκλής Ζαούτης – καθηγητής Παιδιατρικής, Λοιμωξιολογίας και Επιδημιολογίας στο παν. της Πενσυλβάνια, μιλώντας στην εκπομπή «Κοινωνία Ώρα MEGA», σχολίασε την απόφαση των επιστημόνων και μίλησε για τις παρενέργειες του εμβολίου.

«Οι παρενέργειες παραμένουν σπάνιες. Το ρίσκο να πάθει κάποιος θρόμβωση όταν είναι καπνιστής είναι πολλαπλές φορές περισσότερες από το εμβόλιο. Υπάρχει η παρενέργεια, αλλά η νόσος Covid -19 φτάνει κοντά στο 20% να πάθει θρόμβωση. Το ισοζύγιο έχει αλλάξει κι έτσι πάρθηκε αυτή η απόφαση» τόνισε.

Υπάρχει πρόβλημα αν καθυστερήσω τη δόση μου;

«Πρέπει να δοθούν σαφείς οδηγίες, να βγει η πρόεδρος της Επιτροπής Εμβολιασμού και να δώσει σαφείς οδηγίες», δήλωσε η πρόεδρος της ΕΙΝΑΠ, Ματίνα Παγώνη, σχετικά με το αλαλούμ που έχει προκληθεί όσον αφορά τον εμβολιασμό με το σκεύασμα της AstraZeneca.

Μιλώντας στον Antenna, η κ. Παγώνη εξήγησε πάντως ότι όσοι δεν αντιμετώπισαν προβλήματα κατά τον εμβολιασμό τους με την πρώτη δόση του σκευάσματος, δεν έχουν τίποτα να φοβηθούν, καθώς τα στατιστικά δείχνουν ότι είναι εξαιρετικά σπάνιο να παρουσιάσουν κάτι μετά τη δεύτερη δόση.

Τέλος, εξήγησε ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα εάν κάποιος καθυστερήσει τη δεύτερη δόση του εμβολίου για 15 με 20 ημέρες.

Τι έχουν δείξει οι μέχρι στιγμής μελέτες

Παράλληλα μετά τις παραπάνω ανακοινώσεις, άνοιξε κι ένας νέος δρόμος στη χώρα μας για την τεχνική του mix and match, για την οποία ήδη έχουν γίνει κάποιες μελέτες σε Βρετανία, Ισπανία και Γερμανία.

Μάλιστα η Γερμανία ακολουθεί ρητά αυτή την τεχνική, καθώς από την 31η Μαρτίου έχει περιορίσει τη χρήση του AstraZeneca σε όσους είναι άνω των 60.

Η γερμανική επιτροπή εμβολιασμού συνέστησε τότε σε όσους ήταν αυτής της ηλικίας και είχαν λάβει ήδη την πρώτη δόση να κάνουν τη δεύτερη δόση με άλλο εμβόλιο.

Τι γνωρίζουμε όμως για τα mix and match εμβόλια;

Ενώ πολλές μελέτες βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη, πρόσφατα δημοσιεύθηκαν δεδομένα από δοκιμές για συνδυασμό εμβολίων σε Ισπανία και Ηνωμένο Βασίλειο.

Μάλιστα τα συγκεκριμένα δεδομένα χαρακτηρίστηκαν ως ελπιδοφόρα καθώς η τεχνική του mix and match μπορεί να δώσει υψηλότερα επίπεδα αντισωμάτων από δύο δόσεις ενός μόνο εμβολίου.

Τα οφέλη του mix and match – Τι έδειξε ισπανική έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Nature

Σύμφωνα με την ισπανική έρευνα, ο εμβολιασμός ατόμων με το εμβόλιο της AstraZeneca και στη συνέχεια με το εμβόλιο της Pfizer παράγει μια ισχυρή ανοσοαπόκριση ενάντια στον ιό SARS-CoV-2.

Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα από τη δοκιμή περισσότερων από 600 ατόμων – που ανακοινώθηκαν σε μια διαδικτυακή παρουσίαση στις 18 Μαΐου – είναι τα πρώτα που δείχνουν τα οφέλη από το συνδυασμό διαφορετικών εμβολίων κοραναϊού.

Σύμφωνα με την έρευνα αν ένα εμβόλιο είναι λιγότερο αποτελεσματικό από ένα άλλο σε σχέση με μια συγκεκριμένη παραλλαγή του ιού, η συγκεκριμένη τεχνική (mix and match) θα μπορούσε να διασφαλίσει ότι τα άτομα που έχουν ήδη λάβει μία δόση εμβολίου με χαμηλότερη αποτελεσματικότητα θα μπορούσαν να πάρουν ένα ενισχυτικό με ένα άλλο εμβόλιο που είναι πιο αποτελεσματικό έναντι της παραλλαγής.

“It appears that the Pfizer vaccine boosted antibody responses remarkably in one-dose AstraZeneca vaccinees. This is all around wonderful news.” https://t.co/QjMr82q13P

— nature (@Nature) May 19, 2021

Είναι ασφαλές;

Σε αντίστοιχη μελέτη στο Ηνωμένο Βασίλειο που δημοσιεύτηκε στο Lancet τον Μάιο, 830 ενήλικες άνω των 50 ετών έκαναν δύο δόσεις με διαφορετικά εμβόλια (ανάμεσα σε AstraZeneca και Pfizer).

Σύμφωνα με τα αποτελέσμα της έρευνας τα άτομα που έλαβαν μικτές δόσεις είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν ήπια έως μέτρια συμπτώματα από τη δεύτερη δόση του εμβολίου, όπως ρίγη, κόπωση, πυρετός, κεφαλαλγία, πόνος στις αρθρώσεις, δυσφορία, μυϊκός πόνος και πόνος στο σημείο της ένεσης, σε σύγκριση με εκείνους που έκανα δύο δόσεις από την ίδια εταιρία.

Ωστόσο, αυτές οι αντιδράσεις διήρκησαν λίγο ενώ δεν υπήρχαν άλλες ανησυχίες για την ασφάλεια του mix and match.

Οι ερευνητές έχουν πλέον προσαρμόσει αυτή τη μελέτη για να δουν εάν η έγκαιρη και τακτική χρήση παρακεταμόλης μειώνει τη συχνότητα αυτών των αντιδράσεων.

Μια άλλη παρόμοια μελέτη (που δεν αξιολογήθηκε από ομοτίμους) στην Ισπανία έδειξε ότι οι περισσότερες ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν ήπιες ή μέτριες και βραχύβιες (δύο έως τρεις ημέρες) και ήταν παρόμοιες με τις παρενέργειες από τη λήψη δύο δόσεων του ίδιου εμβολίου.

Spanish study finds AZ vaccine followed by Pfizer’s is safe & effective

«Mix & Match» possible for these 2. Will have major logistic benefits in vaccine distribution.
Data for other vaccines & combinations will be needed though.
https://t.co/uaeetfGoJB

— Christopher Lee (@chriskc_Lee) May 18, 2021

Είναι αποτελεσματική;

Η ίδια ισπανική μελέτη έδειξε ότι οι άνθρωποι είχαν πολύ υψηλότερη απόκριση αντισωμάτων 14 ημέρες μετά τη λήψη του εμβολίου της Pfizer, ενώ είχαν κάνει πρώτη δόση με AstraZeneca. Είχαν μάλιστα μεγαλύτερη απόκριση αντισωμάτων κι από όσους είχαν κάνει δύο δόσεις με AstraZeneca.

Πάντως είναι σαφές πως ακόμη δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα για το πόσο αποτελεσματική είναι η συγκεκριμή τεχνική. Ωστόσο από τις μελέτες που έχουν γίνει μέχρι στιγμής υπάρχει θετικό κλίμα, καθώς η ανοσοαπόκριση φαίνεται να είναι παρόμοια ή ακόμα καλύτερη, σε σύγκριση με μελέτες που χρησιμοποιούν το ίδιο εμβόλιο και στις δύο δόσεις.