Πανελλαδικές 2021: Αυτές είναι οι απαντήσεις στα θέματα της Βιολογίας

Στη δημοσιότητα έδωσε το υπουργείο Παιδείας τα θέματα που κλήθηκαν να λύσουν οι υποψήφιοι των Πανελλαδικών Εξετάσεων των ΓΕΛ στο μάθημα της Βιολογίας (Ομάδα Προσανατολισμού Σπουδών Υγείας).

Το in.gr σε συνεργασία με το Φροντιστήριο «Ορόσημο» δημοσιεύει τις απαντήσεις των θεμάτων στη Βιολογία.

Σύμφωνα με το Φροντιστήριο, τα θέματα ήταν μεγάλης έκτασης, απαιτητικά και καλύπταν το μεγαλύτερο μέρος της εξεταστέας ύλης. Απευθύνονταν σε πολύ καλά προετοιμασμένους μαθητές οι οποίοι είχαν εμπεδώσει και κατανοήσει πλήρως τη μεθοδολογία των ασκήσεων στα κεφάλαια 2, 4, 5 και 6.

Οι απαντήσεις

ΘΕΜΑ Α

Α1. α

Α2. γ

Α3. δ

Α4. β

Α5. γ

ΘΕΜΑ Β

Β1. 1→ Α

2→ Γ

3 → Β

4→ Α

5 → Γ

6→ Β

7→ Α

Β2. Σελίδα 103 σχολικού βιβλίου «Η δρεπανοκυτταρική αναιμία εί-ναι…μεταλλαγμένο γονίδιο βs.»

Β3. Σελίδα 22 σχολικού βιβλίου « Μεταξύ των γονιδίων που περιέ-χουν…καινούργιες ιδιότητες». Μ ’αυτό τον τρόπο μεταφέρεται πλασμίδιο με το γονίδιο ανθεκτικότητας στην αμπικιλίνη από το στέλεχος Α στο στέλεχος Β και πλασμίδιο με το γονίδιο ανθεκτικότητας στην πενικιλίνη από το στέλεχος Β στο στέλεχος Α. Έτσι δημιουργoύνται μετασχηματισμένα βακτήρια τα οποία πε-ριέχουν πλασμίδια με γονίδια ανθεκτικότητας και στα 2 αντιβιοτικά και επιζούν παρουσία και των δυο αντιβιοτικών.

Β4. Το αντικωδικόνιο που απομακρύνθηκε από το ριβόσωμα τη στιγμή που το tRNA που μεταφέρει το αμινοξύ βαλίνη προσδένεται σ΄αυτό είναι το

3΄-UAC-5΄.

Σελίδα 41 σχολικού βιβλίου «Κατά την επιμήκυνση…συνδέεται μεταξύ τους.»

ΘΕΜΑ Γ

Γ1. Η θέση έναρξη της αντιγραφής βρίσκεται στην θέση Β. Το πρωταρχικό τμήμα που θα τοποθετηθεί πρώτα στην ασυνεχή αλυσίδα είναι το 2.

Γ2. 6 ραδιενεργά ριβονουκλεοτίδια ενσωματώνονται στο πριμόσωμα.

13 ραδιενεργά δεοξυριβονουκλεοτίδια ενσωματώνονται στη DNA πολυ-μεράση. Το πριμόσωμα είναι ένα σύμπλοκο ενζύμων που συνδέει μικρά τμή-ματα RNA στην θέση έναρξής της αντιγραφής συμπληρωματικά και αντιπα-ράλληλα με τις μητρικές αλύσιδες. Απέναντι από νουκλεοτίδιο με Α τοποθετεί-ται νουκλεοτίδιο με U. Απέναντι από νουκλεοτίδιο με G τοποθετείται νουκλεο-τίδιο με C και αντίστροφα.

Η DNA πολυμεράση επιμηκύνει τα πρωταρχικά τμήματα τοποθετώντας δεο-ξυριβονουκλεοτίδια απέναντι απ’ τις μητρικές αλυσίδες, σύμφωνα με τον κα-νόνα της συμπληρωματικότητας: Απέναντι από νουκλεοτίδια με Α τοποθετού-νται νουκλεοτίδια με Τ και απέναντι από νουκλεοτίδια με G τοποθετούνται νουκλεοτίδια με C και αντίστροφα.

Γ3. 18 ραδιενεργά ριβονουκλεοτίδια. Η DNA πολυμεράση απομακρύνει τα πρωταρχικά τμήματα και τα αντικαθιστά με τμήματα DNA. Τα ριβονουκλεοτίδια των πρωταρχικών τμημάτων με G θα αντικατασταθούν με ραδιενεργά δεοξυ-ριβονουκλεοτίδια με G.

Γ4. Το πλασμίδιο Α είναι κατάλληλο για φορέας κλωνοποίησης.

Σελίδα 61 σχολικού βιβλίου «Μια από τις περιοριστικές ενδονουκλεάσες…στα κομμένα άκρα.». Ο φορέας κλωνοποίησης πρέπει να διαθέτει την αλληλουχία αναγνώρισης μίας περιοριστικής ενδονουκλεάσης μία μόνο φορά. Αυτό ικα-νοποιείται μόνο στο πλασμίδιο Α.

Γ5. Οι πιθανοί ανιχνευτές αν το τμήμα εισαχθεί με τον σωστό προσανατολι-σμό είναι:

1. 5΄ GGGGGAATTCATGT 3΄

2. 5΄ ACATGAATTCCCCC 3΄

3. 5΄ GAGTGAATTCGGGG 3΄

4. 5΄ CCCCGAATTCACTC 3΄

Οι ανιχνευτές είναι ιχνηθετημένα μονόκλωνα μόρια DNA ή RNA με αλληλουχία συμπληρωματική και αντιπαράλληλη προς την αλληλουχία που θέλουμε να ανιχνεύσουμε. Οι ανιχνευτές αναμειγνύονται με το DNA της βιβλιοθήκης (το οποίο έχει αποδιαταχθεί) και υβριδοποιούν μόνο τη συμπληρωματική και α-ντιπαράλληλη αλληλουχία.

Οποιοσδήποτε από τους παραπάνω 4 ανιχνευτές μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ανιχνεύσουμε το γονίδιο μόνο αν έχει τοποθετηθεί με το σωστό προσανα-τολισμό δηλαδή ο υποκινητής του πλασμιδίου να βρίσκεται στο 5΄ της κωδικής αλυσίδας του γονιδίου.

Σημείωση: Θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε και RNA ανιχνευτές.

ΘΕΜΑ Δ

Δ1. Ο Κώστας έχει κληρονομήσει 23 χρωμοσώματα από καθένα από τους γονείς του και συγκεκριμένα, 22 αυτοσωμικά και 1 Χ χρωμόσωμα απ΄ τη μη-τέρα του (γιαγιά 1) και 22 αυτοσωμικά και 1 Y από τον πατέρα του (παππού 1). Οσον αφορά το 21ο ζεύγος χρωμοσωμάτων ο Κώστας έχει κληρονομήσει από τη μητέρα του το 21ο χρωμόσωμα που φέρει το φυσιολογικό αλληλόμορ-φο και από τον πατέρα του το 21ο χρωμόσωμα που φέρει το αλληλόμορφο που είναι υπεύθυνο για την ομοκυστινουρία. Μ’ αυτό τον τρόπο ο Νίκος έχει κληρονομήσει το 21Ο χρωμόσωμα από τον παππού 1. Επιπλέον το Y φυλετι-κό χρωμόσωμα που έδωσε στο Νίκο ο Κώστας είναι σίγουρα πατρικής προέ-λευσης. Άρα ο ελάχιστος αριθμός χρωμοσωμάτων που έχει κληρονομήσει ο Νίκος από τον πατέρα του (παππού 1) είναι 2.

Δ2. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της ανάλυσης έχει συμβεί μη διαχωρισμός των ομολόγων χρωμοσωμάτων του 21ου ζεύγους κατά τη μείωση της μητέρας (ή του πατέρα). Έτσι προκύπτει μη φυσιολογικό ωάριο (ή σπερματοζωάριο) με 2 χρωμοσώματα 21 με διαφορετική αλληλουχία(Αα). Όταν ο γαμέτης αυτός γονιμοποιηθεί από φυσιολογικό γαμέτη με 1 χρωμόσωμα που φέρει το αλλη-λόμορφο Α ή α θα δημιουργηθεί ζυγωτό από το οποίο προκύπτει παιδί με σύνδρομο Down που δεν πάσχει από ομοκυστονουρία, με γονότυπο ΑΑα ή Ααα.

Δ3.

Ως προς τις κεραίες:

800 θηλυκά με μικρές κεραίες

400 αρσενικά με μικρές κεραίες

400 αρσενικά με μεγάλες κεραίες

Επειδή η φαινοτυπική αναλογία των απογόνων στα δύο φύλα είναι διαφορετι-κή, συμπεραίνουμε ότι το γνώρισμα είναι φυλοσύνδετο. Επειδή προκύπτουν μόνο θηλυκά με μικρές κεραίες συμπεραίνουμε ότι το αλληλόμορφο που είναι υπεύθυνο για τις μικρές κεραίες είναι επικρατές, ενώ το αλληλόμορφο που είναι υπεύθυνο για τις μεγάλες είναι υπολειπόμενο.

Ως προς τα φτερά

600 θηλυκά με κανονικά φτερά

200 θηλυκά με ατροφικά φτερά

600 αρσενικά με κανονικά φτερά

200 αρσενικά με ατροφικά φτερά

Επειδή η φαινοτυπική αναλογία των απογόνων στα δύο φύλα είναι η ίδια, συ-μπεραίνουμε ότι το γνώρισμα είναι αυτοσωμικό. Από τη φαινοτυπική αναλογία των απογόνων, 3 με κανονικά φτερά : 1 με ατροφικά φτερά, συμπεραίνουμε ότι το αλληλόμορφο που είναι υπεύθυνο για τα κανονικά φτερά είναι επικρα-

τές , ενώ το αλληλόμορφο που είναι υπεύθυνο για τα ατροφικά φτερά είναι υπολειπόμενο.

Δ4.

Ως προς το μήκος κεραιών:

Έστω ΧΜ το επικρατές αλληλόμορφο που είναι υπεύθυνο για τα μικρές κεραί-ες και Χμ το υπολειπόμενο αλληλόμορφο που είναι υπεύθυνο για τις μεγάλες κεραίες. Η μητέρα θα έχει γονότυπο ΧΜΧμ διότι κληροδοτεί το ΧΜ στους αρσε-νικούς απογόνους με μικρές κεραίες (ΧΜΥ) και το Χμ στους αρσενικούς απο-γόνους με μεγάλες κεραίες (ΧμΥ). Ο πατέρας θα έχει γονότυπο ΧΜΥ διότι κλη-ροδοτεί το ΧΜ σε όλους τους θηλυκούς απογόνους, οι οποίοι έχουν μικρές κεραίες. Σε όλους αρσενικούς απογόνους κληροδοτεί το Υ.

Επομένως οι γονότυποι των ατόμων της F1 γενιάς είναι:

ΚκΧΜΥ x ΚκΧΜΧμ

Οι πιθανοί γονότυποι των ατόμων της P γενιάς είναι:

ΚΚΧμΥ x κκΧΜΧΜ

κκΧμΥ x ΚΚΧΜΧΜ

• Δείτε τα θέματα εδώ