Εμβόλιο AstraZeneca: Ποιοι μπορούν να αλλάξουν τη δεύτερη δόση – Τι γνωρίζουμε για την αποτελεσματικότητα του μεικτού εμβολιασμού

Έντονη ανησυχία σε περίπου 470.000 άτομα που έχουν ήδη κάνει την πρώτη δόση του εμβολίου της AstraZeneca έχει επιφέρει η σύσταση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών να μην εμβολιάζονται οι κάτω των 60 ετών με το συγκεκριμένο σκεύασμα.

Το μεγάλο ερώτημα που έχει προκύψει είναι αφενός κατά πόσο είναι ασφαλές για αυτούς να κάνουν και τη δεύτερη δόση, και αφετέρου στην περίπτωση που κάποιος αλλάξει σκεύασμα αν θα επέλθει η πολυπόθητη ανοσία.

«Όσοι έχουν κάνει την 1η δόση με AstraZeneca και δεν είχαν θέμα θρόμβωσης ή θρομβοπενίας, καλό θα είναι η 2η δόση να γίνει από το ίδιο εμβόλιο» διευκρίνισε η πρόεδρος των νοσοκομειακών γιατρών Ματίνα Παγώνη.

Την ίδια σύσταση έκανε επισήμως και η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών τονίζοντας πως «η εκδήλωση του συνδρόμου θρόμβωσης με θρομβοπενία μετά από τη 2^η δόση του εμβολίου της AstraZeneca είναι εξαιρετικά σπάνια – στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου έχει γίνει μεγάλος αριθμός εμβολίων της AstraZeneca, έχουν καταγραφεί 18 περιπτώσεις μετά τη διενέργεια 13.400.000 δεύτερων δόσεων του εμβολίου (1,3 ανά 1.000.000 δόσεις). Ως εκ τούτου, η Επιτροπή συνιστά τα άτομα που ξεκίνησαν τον εμβολιασμό τους (1^η δόση) με το εμβόλιο της AstraZeneca να συνεχίσουν κανονικά τη 2η δόση με το ίδιο εμβόλιο».

Να ολοκληρώσουν τον εμβολιασμό τους με AstraZeneca όσοι έχουν ήδη κάνει την πρώτη δόση με αυτό συνέστησε και ο υπουργός Υγείας, Βασίλης Κικίλιας.

«Η συντριπτική πλειονότητα των συμπολιτών μας έκανε σήμερα τη δεύτερη δόση του εμβολίου της AstraZeneca» ανέφερε ο κ. Κικίλιας στον ΑΝΤ1. «Οι πολίτες που έχουν ήδη κάνει την πρώτη δόση και εκκρεμεί η δεύτερη, θα κάνουν το εμβόλιο της AstraZeneca εκτός αν υπάρχει αντένδειξη και αίτημα από τον γιατρό τους για κάποιον σοβαρό λόγο. Σας πληροφορώ ότι σήμερα η συντριπτική πλειοψηφία των συμπολιτών μας έχει σπεύσει και κάνει τις δεύτερες δόσεις του εμβολίου της AstraZeneca. Και έτσι πρέπει. Και νομίζω ότι όλοι οι επιστημονικοί φορείς σε αυτό καταλήγουν» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ένα θρομβοεμβολικό επεισόδιο μετά τη δεύτερη δόση του εμβολίου της AstraZeneca είναι εξαιρετικά απίθανο εάν η πρώτη δόση ολοκληρώθηκε χωρίς προβλήματα, υποστήριξε και η Αθηνά Λινού, τονίζοντας ότι αν κάποιος πολίτης έχει κάνει την πρώτη δόση χωρίς να έχει αντιμετωπίσει προβλήματα, τότε είναι ασφαλές να κάνει κανονικά και τη δεύτερη. Παράλληλα, αναφέρθηκε στο ενδεχόμενο να γίνει δεύτερη δόση με κάποιο άλλο εμβόλιο. Η κ. Λινού υποστήριξε ότι δεν έχουν γίνει ολοκληρωμένες μελέτες που να δείχνουν ότι μπορεί να επιτευχθεί το επιθυμητό ποσοστό ανοσίας.

«Είναι λάθος να διχαζόμαστε, είναι σαφές ότι πρέπει να εμβολιαστούμε, ειδικά οι άνω των 60 που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο », ήταν τα λόγια της. Στη συνέχεια τόνισε ότι η Πολιτεία θα πρέπει να συμβουλεύει ατομικά τους πολίτες για το εμβόλιο που ενδείκνυται στην ηλικιακή τους ομάδα.

Για ποιους επιτρέπεται να αλλάξουν τη δεύτερη δόση

Σε κάποιες κατηγορίες πολιτών επιτρέπεται να αλλάξουν τη δεύτερη δόση του εμβολίου, όταν έχουν κάνει την πρώτη με AstraZeneca.

Πρόκειται για άτομα όλων των ηλικιών που κατά το διάστημα των πρώτων εβδομάδων μετά την 1η δόση εκδήλωσαν σοβαρή ανεπιθύμητη ενέργεια θρόμβωσης, με ή χωρίς θρομβοπενία. Η 2η δόση θα πρέπει να γίνει με άλλο εμβόλιο. Στις περιπτώσεις αυτές γίνεται σχετικό αίτημα από θεράποντα ιατρό προς την αρμόδια επιτροπή (μέσω του emvolio.gov.gr).

Επίσης να αλλάξουν τη δεύτερη δόση επιτρέπεται σε άτομα όλων των ηλικιών που έχουν άλλον ειδικό λόγο για να γίνει η 2η δόση του εμβολιασμού τους με άλλο εμβόλιο. Θα είναι δυνατόν να γίνει αντικατάσταση του εμβολίου της 2ης δόσης μετά από έγκριση σχετικού αιτιολογημένου αιτήματος από θεράποντα ιατρό προς την αρμόδια επιτροπή (μέσω του emvolio.gov.gr).

Η τρίτη περίπτωση είναι πολίτες κάτω των 30 ετών οι οποίοι για οποιοδήποτε λόγο έκαναν την 1η δόση εμβολιασμού με το εμβόλιο της AstraZeneca. Συνιστάται η 2η δόση να γίνει με άλλο εμβόλιο, εκτός αν, για λόγους ταχύτερης ανοσοποίησης ή άλλους λόγους, επιθυμούν να συνεχίσουν με τη 2η δόση του εμβολίου της AstraZeneca.

Στις παραπάνω περιπτώσεις θα επιλέγεται κάποιο από τα διαθέσιμα mRNA εμβόλια της Pfizer ή της Moderna.

Τι γνωρίζουμε για το μεικτό σχήμα εμβολιασμού

Σημειώνεται από την Επιτροπή ότι δεν έχει τεκμηριωθεί ακόμα η αποτελεσματικότητα του μεικτού σχήματος εμβολιασμού (πρώτη δόση με το εμβόλιο της AstraZeneca, δεύτερη δόση με εμβόλιο τεχνολογίας mRNA, δηλαδή εμβόλιο της Moderna ή της Pfizer) ως προς την προστασία που παρέχει από τη νόσο Covid-19.

Παρ’ όλα αυτά, η αποτελεσματικότητα του σχήματος για την πρόληψη της νόσου πιθανολογείται βάσιμα, καθώς υπάρχουν ευρήματα μελετών που δείχνουν ισχυρή ανοσιακή απόκριση από το μεικτό σχήμα, όλα τα εμβόλια -ανεξαρτήτως τεχνολογίας- έχουν ως στόχο την «πρωτεΐνη της ακίδας» του ιού και μεικτά σχήματα έχουν δειχθεί αποτελεσματικά στην περίπτωση άλλων εμβολίων.

Θα πρέπει επίσης να αναφερθεί ότι ο εμβολιασμός με το μεικτό σχήμα (πρώτη δόση με το εμβόλιο της AstraZeneca, δεύτερη δόση με εμβόλιο mRNA) προκαλεί συχνότερα ήπιες ή μέτριας βαρύτητας αντιδράσεις μετά τη 2η δόση (π.χ. πόνος στη θέση της ένεσης, πυρετός, πονοκέφαλος, κόπωση κ.λπ.).

Ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες έχουν ήδη υιοθετήσει το μεικτό σχήμα ύστερα από την πρώτη δόση με το εμβόλιο της AstraZeneca.