Ανασφαλείς πρόσφυγες

Η διαμαρτυρία των οργανώσεων που ασχολούνται με το Μεταναστευτικό για την πρόσφατη ΚΥΑ που ορίζει την Τουρκία ως «ασφαλή τρίτη χώρα» για οικογένειες, άνδρες, γυναίκες και παιδιά που αιτούνται διεθνή προστασία στη χώρα μας, ακόμη και όταν προέρχονται από χώρες με υψηλά ποσοστά αναγνώρισης διεθνούς προστασίας, όπως η Συρία, το Αφγανιστάν και η Σομαλία, ήρθε να υπογραμμίσει ότι η χώρα μας παραμένει μέρος του προβλήματος σε σχέση με την αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος από την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Ουσιαστικά, έχει παγιωθεί στην Ευρώπη, εδώ και αρκετά χρόνια, η αντίληψη ότι η αντιμετώπιση του Προσφυγικού περνάει αποκλειστικά σχεδόν από τη διαδικασία της αποτροπής άφιξης στο ευρωπαϊκό έδαφος ανθρώπων που ζητούν ανθρωπιστική προστασία. Αυτό συγκεφαλαιώνουν η συμφωνία με την Τουρκία του 2016, η μεγάλη επένδυση σε μέσα και προσωπικό επιτήρησης και φύλαξης των συνόρων έναντι ενός άοπλου και κατατρεγμένου «εχθρού», οι διαρκώς καταγγελλόμενες πρακτικές επαναπροωθήσεων.

Αυτό εκφράζει ο τρόπος που πανευρωπαϊκά η συζήτηση για τα θέματα της μετανάστευσης και του Προσφυγικού γίνεται με όρους που παραπέμπουν περισσότερο σε μια προσπάθεια προληπτικής ενσωμάτωσης των θέσεων της Ακροδεξιάς.

Τα νομικά και άλλα ζητήματα που προκύπτουν από τον προσδιορισμό της Τουρκίας ως «ασφαλούς τρίτης χώρας» έχουν περιγραφεί αναλυτικά από τις οργανώσεις που χρόνια τώρα αναμετρώνται με το πρόβλημα, συμπεριλαμβανομένης της μονομερούς αποχώρησης της Τουρκίας από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης (που σημαίνει μη προστασία για τα θύματα έμφυλης βίας).

Εγώ, όμως, θέλω να σταθώ στον πυρήνα του προβλήματος, που είναι ακριβώς η πανευρωπαϊκή σταδιακή κατάργηση στην πράξη του δικαιώματος στην ανθρωπιστική προστασία, σε έναν κόσμο όπου παραμένουν ενεργοί πάρα πολλοί λόγοι που αναγκάζουν ανθρώπους να πάρουν τον δύσκολο δρόμο της προσφυγιάς. Μια τάση που κάνει πολύ πιο δυσχερή τη θέση αυτών των ανθρώπων, αλλά και επιτείνει τη συνολική αναίρεση του δημοκρατικού πυρήνα που υποτίθεται ότι θα έπρεπε να είναι στην καρδιά του «ευρωπαϊκού οικοδομήματος».