Μαλδίβες: Εμβολιάστηκαν, άνοιξαν τον τουρισμό και τώρα το σύστημα υγείας τους απειλείται

Το μεγαλύτερο νοσοκομείο αναφοράς κοροναϊού στις Μαλδίβες διαθέτει πάνω από 300 κλίνες και σταθερές προμήθειες οξυγόνου. Όμως, τη στιγμή που η χώρα καταγράφει έναν από τους μεγαλύτερους αριθμούς κατά κεφαλήν κρουσμάτων στον κόσμο, οι θάλαμοι κοροναϊού έχουν έλλειψη σε έναν άλλο, εξίσου ζωτικό πόρο: Το προσωπικό.

«Στη χειρότερη φάση μας, είχαμε μια νοσοκόμα για κάθε 20 ασθενείς στους γενικούς θαλάμους», εξηγεί στους Times της Νέας Υόρκης η Μαρίγια Σαΐντ, επικεφαλής του Ιατρικού Κέντρου Hulhumalé στην πρωτεύουσα της χώρας, το Μάλε. «Χρειαζόμαστε ανθρώπινους πόρους για να συνεχίσουμε να παρέχουμε ποιοτική φροντίδα στους πολλούς ηλικιωμένους που είναι καθηλωμένοι στο κρεβάτι, όμως οι νοσηλευτές έχουν εξαντληθεί».

Η πανδημία οδήγησε – ή αποκάλυψε – ελλείψεις επαγγελματιών υγείας σε όλο τον κόσμο, αναγκάζοντας τις κυβερνήσεις να εφεύρουν λύσεις.

Στην Ισπανία, για παράδειγμα, ξεκίνησε πέρσι πρόγραμμα έκτακτης ανάγκης, στο πλαίσιο του οποίου φοιτητές και συνταξιούχοι γιατροί στρατολογήθηκαν σε νοσοκομεία αναφοράς. Στην Ινδία, τον περασμένο μήνα, ο πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι ζήτησε από τους τοπικούς αξιωματούχους να αρχίσουν να στρατολογούν τελειόφοιτους φοιτητές ιατρικής.

Όμως οι Μαλδίβες, ένα αρχιπέλαγος που αποτελείται από περίπου 1.200 νησιά στον Ινδικό Ωκεανό, είναι αντιμέτωπες με μοναδικές προκλήσεις. Δεν είναι εύκολο να ζητήσουν εθελοντές φοιτητές, καθώς δεν διαθέτουν παρά ένα πανεπιστήμιο με σχολή ιατρικής. Και δεν μπορεί να στηριχτούν στους πολίτες τους, αφού το σύστημα υγείας τους στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό σε ξένους υπηκόους. Μεγάλο μέρος του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού προέρχεται από την Ινδία, μια χώρα που αντιμετωπίζει τη δική της φρικτή έξαρση.

Οι Μαλδίβες, μια κατά βάση μουσουλμανική χώρα με πληθυσμό μόλις 540.000, παρουσίασαν τον εαυτό τους ως πρότυπο διαχείρισης της πανδημίας μεταξύ των μικρών κρατών.

Χρησιμοποίησαν μεθόδους όπως η εντατική ιχνηλάτηση επαφών, και στηρίχτηκαν στις φυσικές αποστάσεις μεταξύ των νησιών τους για να ισοπεδώσουν την καμπύλη της πανδημίας. Η κυβέρνηση είχε καταφέρει να κρατήσει τα κρούσματα σε περιορισμένους αριθμούς για αρκετό καιρό ώστε να επιτρέψει τις εγχώριες μετακινήσεις και να προσελκύσει τουρίστες στα πολυτελή θέρετρα που είναι απλωμένα στη χώρα, καθώς ο τουρισμός αποτελεί τη «βαριά βιομηχανία» τους. Τον Απρίλιο κατάφερε να επιτρέψει ακόμη και τους εορτασμούς του Ραμαζανιού και να διοργανώσει κανονικά εθνικές εκλογές.

«Ποτέ δεν ξέρεις τι θα φέρει η επόμενη μέρα», είχε δηλώσει ο επικεφαλής της υπηρεσίας δημοσίων σχέσεων της χώρας, Τογίμπ Μοχάμεντ, τον Φεβρουάριο, μιλώντας στους Times. «Προς το παρόν, όμως, πρέπει να πως ότι αποτελούμε ένα πολύ καλό παράδειγμα για όλο τον πλανήτη, και ιδιαιτέρως για τους τροπικούς προορισμούς».

Αν και το 59% έχει κάνει τουλάχιστον μια δόση κάποιου εμβολίου κοροναϊού, η πρόσφατη έξαρση της πανδημίας είχε σημαντικό κόστος. Σχεδόν οι μισοί από τους 200 θανάτους που κατέγραψε το μικροσκοπικό κράτος στη διάρκεια της πανδημίας σημειώθηκαν εντός του Μαΐου.

Πολλοί από τους κατοίκους του Μάλε έχασαν κάποιον από τους συγγενείς τους, εξηγεί στους Times, η Μαργιάν Μονταζεμί, εκπρόσωπος της Unicef στις Μαλδίβες. «Επειδή οι αριθμοί δεν είναι τόσο μεγάλοι όσο σε άλλες χώρες, το γεγονός περνά σχετικά απαρατήρητο. Για την ίδια τη χώρα, όμως, η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη».

Αξιωματούχοι των Μαλδίβων δεν έχουν διευκρινίσει κατά πόσον οι μεταλλάξεις θα μπορούσαν να έχουν παίξει κάποιο ρόλο στην πρόσφατη έξαρση του κοροναϊού, όμως οι ντόπιοι γιατροί αναφέρουν ότι η μετάλλαξη Δέλτα, που εντοπίστηκε αρχικά στη γειτονική Ινδία, κατά πάσα πιθανότητα έπαιξε κάποιο ρόλο.

Καθώς τα κρούσματα ξεπέρασαν τα 1.500 την ημέρα τον περασμένο μήνα, εκατοντάδες ασθενείς κοροναϊού κατέφτασαν στο Ιατρικό Κέντρο Hulhumalé. Παρά το γεγονός ότι οικοδομήθηκε πέρσι με στόχο την περίθαλψη ασθενών κοροναϊού, το ιατρικό κέντρο, που έχει προσωπικό 16 ιατρών και 89 νοσηλευτών, δεν ήταν έτοιμο.

Η σύμβουλος υγείας της κυβέρνησης, Νάζλα Μουστάφα, δήλωσε στους Times ότι αιτία για αυτό ήταν το γεγονός ότι οι Μαλδίβες προετοιμάζονταν μεν για ένα νέο κύμα, δεν περίμεναν όμως να είναι τόσο απότομο και μαζικό.

Για την αντιμετώπιση της κρίσης έχουν επιστρατευτεί οι φοιτητές της ιατρικής σχολής του Εθνικού Πανεπιστημίου της χώρας, συνταξιούχοι νοσηλευτές και εθελοντές με κάποιες ιατρικές γνώσεις.

Οι περισσότεροι εξ αυτών επιφορτίστηκαν με την βοήθεια των ασθενών στην καθημερινότητά τους εντός του νοσοκομείου και ήπιες ιατρικές διαδικασίες.

Όπως ανέφεραν σε ανακοίνωσή τους ειδικοί της Παγκόσμιας Τράπεζας, η κατάσταση στα νοσοκομεία είναι τόσο κακή, που οι τεχνικοί των εργαστηρίων είναι αναγκασμένοι να εργάζονται ασταμάτητα.

Οι Μαλδίβες γνώριζαν το πρόβλημα της εξάρτησης από ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό άλλων χωρών. Όμως δεν είναι πλούσιο κράτος, με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται να ανταγωνιστούν άλλες χώρες που αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα, όπως η Ιρλανδία, το Ισραήλ και η Νέα Ζηλανδία.

Ο Σ. Ιρουντάγια Ρατζάν, επικεφαλής του Διεθνούς Ινστιτούτου για τη Μετανάστευση και την Ανάπτυξη, ενός ερευνητικού οργανισμού με έδρα τη νότια Ινδία, δήλωσε ότι περίμενε ότι τα κράτη που αποστέλλουν μεγαλύτερους αριθμούς υγειονομικών στο εξωτερικό – ανάμεσά τους και η Ινδία και οι Φιλιππίνες – θα προχωρούσαν σε αλλαγή των πολιτικών τους, προκειμένου να τους κρατήσουν εντός των συνόρων τους.

Οι Μαλδίβες χρειάζονται μια καλύτερη στρατηγική για να διασφαλίσουν ότι πάντοτε θα διαθέτουν αρκετούς ιατρούς και νοσηλευτές από τρίτες χώρες, σημειώνει. Μια επιλογή θα ήταν η παροχή υποτροφιών σε Ινδούς φοιτητές ιατρικής που σπουδάζουν στην Ινδία με την απαίτηση μετά την αποφοίτησή τους να εργαστούν για ορισμένο αριθμό ετών στις Μαλδίβες, τονίζει.

Πλέον, ο ημερήσιος αριθμός κρουσμάτων κυμαίνεται κατά μέσο όρο στα 260, δηλαδή κάτω από το 25% του ημερήσιου αριθμού τους τον περασμένο μήνα. Η 12ωρη απαγόρευση κυκλοφορίας που επιβλήθηκε τον Μάιο παραμένει σε ισχύ. Οι πιστοί μπορούν να προσέλθουν στα τζαμιά σε μικρούς αριθμούς.

Η κυβέρνηση ανακοίνωσε πρόσφατα πως σκοπεύει να δημιουργήσει επιπλέον νοσοκομείο 270 κλινών στο Μάλε, για την αντιμετώπιση μελλοντικών κυμάτων και την αύξηση των συνολικών κλινών που προορίζονται για ασθενείς κοροναϊού από τις 460 στις 730. Η μεγαλύτερη πρόκληση αυτή τη στιγμή, είναι να βρεθεί το προσωπικό που θα τις στελεχώσει.

Ο Σολίχ δήλωσε τον περασμένο μήνα σε δημοσιογράφους ότι ο υπουργός υγείας του, Αχμέντ Νασίμ, ελπίζει να προσλάβει 40 γιατρούς και 100 νοσηλευτές από την Ινδία και το Μπαγκλαντές μέχρι το τέλος Ιουνίου. Όμως στην ίδια συνέντευξη τύπου, ο ίδιος ο Νασίμ προσπάθησε να μειώσει τις προσδοκίες.

«Αυτή τη στιγμή είναι δύσκολο να απασχολήσουμε άτομα από την Ινδία, το Μπαγκλαντές και τη Σρι Λάνκα», προειδοποίησε. «Ιδιαιτέρως στην περίπτωση της Σρι Λάνκα, είναι σχεδόν αδύνατον. Προσπαθώ εδώ και πολλές μέρες».

Με πληροφορίες από τους Times της Νέας Υόρκης