Η ατομική θεωρία – Ο Λεύκιππος και ο Δημόκριτος (Μέρος Β’)

Ένα δεύτερο όνομα που συνδέεται με τον ατομισμό είναι εκείνο του Λεύκιππου.

Ο Αριστοτέλης αναφέρει σε διάφορα συγγράμματά του τον Λεύκιππο και τον Δημόκριτο ως εκπροσώπους του ατομισμού.

Μάλιστα, ο πρώτος παρουσιάζεται είτε ως σύντροφος (εταίρος) είτε ως δάσκαλος του μεγάλου αβδηρίτη φιλοσόφου.

Το ογκώδες και εντυπωσιακό έργο του Δημόκριτου επισκίασε σε τέτοιο βαθμό το βίο, την προσωπικότητα και τη συνεισφορά του Λεύκιππου, που ακόμη και για την πατρίδα αυτού δεν έχουμε σαφή γνώση και βεβαιωμένα στοιχεία — ως τόπος καταγωγής του αναφέρονται τα Άβδηρα, η Ελέα και η Μίλητος.

Η σημασία του Λεύκιππου ως θεμελιωτή της ατομικής θεωρίας καταδεικνύεται από την πληροφορία ότι ο Θεόφραστος και οι μαθητές του απέδωσαν σε αυτόν και όχι στον Δημόκριτο τον Μέγαν διάκοσμον, τη μεγάλη διάταξη του κόσμου.

Στον Λεύκιππο αποδόθηκε και ένα δεύτερο σύγγραμμα, που έφερε τον τίτλο Περί νου.

Δεδομένου ότι ο Νους του Αναξαγόρα αποτέλεσε ένα πολύ σημαντικό στήριγμα για τον ατομισμό, το εν λόγω σύγγραμμα μάς επιτρέπει να υποθέσουμε βασίμως ότι η προσήκουσα θέση του Λεύκιππου βρίσκεται ανάμεσα στον προαναφερθέντα και τον Δημόκριτο.

Το κοσμοείδωλο του Λεύκιππου και του Δημόκριτου σχετικά με τη φύση, η φυσική θεωρία του ατομισμού —την εξετάζουμε ως όλον, καθώς δεν είναι δυνατόν να καταμερίσουμε τα στοιχεία της στον καθέναν από τους δύο φιλοσόφους—, επιχειρεί να εξηγήσει τον κόσμο σε όλα του τα μέρη εκκινώντας από δύο μόνο δεδομένα: αφενός τα ελάχιστα, αμέριστα μόρια, τα άτομα, και αφετέρου τον κενό χώρο μέσα στον οποίον αυτά κινούνται.

Η ατομική θεωρία: Ο Λεύκιππος και ο Δημόκριτος (Μέρος Α’)