Ελλάδα – Τουρκία: Οταν χτυπάει το «κόκκινο τηλέφωνο»

Ως «διερμηνείς» κλήθηκαν στη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν η Ελένη Σουρανή και ο Ιμπραήμ Καλίν. Η «ιδέα» αποδίδεται στον τούρκο πρόεδρο, ο οποίος ζήτησε τον Καλίν, ανοίγοντας την πόρτα μοιραία και στην Ελένη Σουρανή. Οι συγκεκριμένοι «διερμηνείς» μάλιστα κρίθηκαν τόσο απαραίτητοι, όσο ήταν απαραίτητο και να αποκλειστούν όλοι οι άλλοι που συμμετείχαν στις δύο αντιπροσωπείες και θα μπορούσαν να λάβουν μέρος σε μία τέτοια συνάντηση. Και να την οδηγήσουν σε ναυάγιο. Και αυτό ο τούρκος πρόεδρος το γνώριζε. Και σίγουρα σε αυτή τη χρονική στιγμή δεν ήταν αυτό που είχε ανάγκη.

Γιατί σε μία διευρυμένη συνάντηση, παρόντες ίσως ήταν και άλλοι πέραν των ΥΠΕΞ Νίκου Δένδια και Μεβλούτ Τσαβούσογλου, που δεν χαρακτηρίζονται «επικίνδυνοι» για τον εκτροχιασμό της συζήτησης. Δεδομένου μάλιστα ότι στις Βρυξέλλες τον Ερντογάν ακολουθούσαν οι άνθρωποι που μέχρι σήμερα ηγούνται της εμπρηστικής ρητορικής απέναντι στην Ελλάδα, ακόμα και όταν επιδιώκονται «ήρεμα νερά», όπως τώρα. Μεταξύ αυτών ο υπουργός Αμυνας Χουλουσί Ακάρ, που χαρακτηρίζει την Ελλάδα «επεκτατική χώρα» και διακηρύσσει το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας», ο εκπρόσωπος του ΑΚΡ Ομέρ Τσελίκ, που κατά καιρούς, ως κομματικός και όχι κρατικός αξιωματούχος, αλλά και δεξί χέρι του τούρκου προέδρου στο κόμμα, έχει αναλάβει να εξισορροπεί την επίθεση φιλίας στην Ελλάδα, κρατώντας τους τόνους ψηλά στο εσωτερικό της χώρας, αλλά και ο διευθυντής επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας Φαχρετίν Αλτούν, στον οποίο ανήκει πρόσφατο βίντεο προπαγάνδας, που κατηγορεί την Αθήνα ότι υποδέχεται και υποθάλπει τρομοκράτες που δρουν κατά της Τουρκίας, ενώ την ίδια στιγμή «αφήνει να πνιγούν» οι πραγματικοί πρόσφυγες στο Αιγαίο. Καλούσε μάλιστα να μπει τέλος στην «ατιμωρησία» της Ελλάδας… Αυτή ακριβώς η σύνθεση ήταν που έκανε και τον Νίκο Δένδια να ταχθεί υπέρ μιας συνάντησης όπου θα ήταν παρόντες μόνο ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Και οι… «διερμηνείς».

Η «σιδηρά κυρία»

Η Ελένη Σουρανή, διευθύντρια του Διπλωματικού Γραφείου του Πρωθυπουργού χαρακτηρίζεται ως η «σιδηρά κυρία» της εξωτερικής πολιτικής στο Μέγαρο Μαξίμου. Σύμφωνα με κάποιους άλλους είναι κάτι πολύ περισσότερο. Γνωρίζει τη «γραμμή» της κυβέρνησης. Εχει την απόλυτη ικανότητα να την εφαρμόσει και να «μεταφράσει» την πολιτική στις διπλωματικές πρωτοβουλίες που απαιτεί και μπορεί να γίνει η πιο σκληρή «ασπίδα» όταν χρειαστεί. Την ίδια στιγμή έχει τις βαθιές σχέσεις σεβασμού με τους συναδέλφους της στο ΥΠΕΞ, ενώ οι γνωριμίες της στο εξωτερικό κρατούν τα «κλειδιά» για πολλές πρωτεύουσες. Με όσους δε εκτός Μαξίμου επιλέγει να μιλάει, φροντίζει να δίνει κατευθύνσεις, χωρίς να παρασύρεται σε επικίνδυνες φλυαρίες… Η Ελένη Σουρανή είναι ο άνθρωπος του Κυριάκου Μητσοτάκη στην εξωτερική πολιτική. Και ενεργεί πάντα στο πλαίσιο των εντολών που λαμβάνει, ενσωματώνοντας την εμπειρία της.

Το άλτερ έγκο του Ερντογάν

Ο Ιμπραήμ Καλίν, εκπρόσωπος του Ερντογάν, αντίστοιχα είναι το άλτερ έγκο του τούρκου προέδρου. Ο άνθρωπος που μπορεί να λειτουργήσει είτε πυροσβεστικά, όταν λάβει τις ανάλογες εντολές από τον Ερντογάν, είτε εμπρηστικά, όταν του ζητηθεί. Είναι ο άνθρωπος που καλείται να «διερμηνεύσει» τα λόγια του Ερντογάν σε πολιτική ανάλογα με το ποιους έχει απέναντί του. Με την ιδιότητα της φωνής του τούρκου προέδρου μπήκε στον 61ο γύρο των διερευνητικών, ακυρώνοντας επί της ουσίας το υπουργείο Εξωτερικών, με αυτή την ιδιότητα στάλθηκε να διαπραγματευθεί με τη Σουρανή στο Βερολίνο το 2020, όταν ο Ερντογάν ήθελε να στείλει διπλά μηνύματα, ανεβάζοντας την ένταση στα ύψη, ενώ υποστήριζε ότι καλεί σε διάλογο. Σύμφωνα δε με τον Ερντογάν οι δύο «ειδικοί απεσταλμένοι» Καλίν και Σουρανή θα συζητούν απευθείας και θα ενημερώνουν τους δύο ηγέτες, για να προχωρούν, «χωρίς τη μεσολάβηση άλλων χωρών και οργανισμών».  

Οταν συνομιλούν Σουρανή και Καλίν, συνομιλούν Μέγαρο Μαξίμου και Ακ Σαράι. Και αν δεν πρόκειται για ένα μηχανισμό ως «κόκκινο τηλέφωνο», είναι σίγουρα ένας ισχυρός δίαυλος επικοινωνίας που έχει αποδείξει ότι λειτουργεί. Και ως τέτοιος θα παραμείνει, χωρίς να ανακοινώνεται. Αλλωστε το διπλωματικό παρασκήνιο και οι επαφές το επόμενο διάστημα τόσο ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία όσο και σε σχέση με τις επαφές του Μεγάρου Μαξίμου με τις πρωτεύουσες του κόσμου αναμένεται να ενταθεί ακόμα περισσότερο. Με στόχο ένα «ήρεμο καλοκαίρι» και ένα «ήσυχο – κατά το δυνατόν – 2021». Με τους «διερμηνείς» να κρίνονται απαραίτητοι…