Πολλοί οι Οδυσσείς, μία η Αθηνά

Ο Κωστής Χατζηδάκης χαρακτήρισε «Οδύσσειες» τις περιπέτειες των δέκα ασφαλισμένων με τον ΕΦΚΑ, εξαιτίας των οποίων έστειλε στο πειθαρχικό τους υπαλλήλους που φέρουν την ευθύνη. Ο συγκεκριμένος όρος μάλλον εξωραΐζει το μαρτύριο των ασφαλισμένων, διότι μέσα στα βάσανά του ο Οδυσσέας είχε και τα τυχερά του – λ.χ. με την Καλυψώ και με την Κίρκη είναι σαφές ότι έβγαλε τα μάτια του. Η μοίρα όμως του ανθρώπου που έχει χάσει και τα δύο πόδια του και περιμένει επί δύο χρόνια να του αναγνωρίσουν το οφθαλμοφανές, ότι δεν έχει πια πόδια, είναι χειρότερη από του Οδυσσέα. Περισσότερο θυμίζει κάποιον που τον πέταξαν στην Κόλαση του Δάντη και μάλιστα χωρίς να φταίει. Ο όρος «Οδύσσεια» είναι λοιπόν ήπιος – σχήμα λιτότητας σχεδόν – και αντανακλά μάλλον την ευγενή φύση του υπουργού.

Ωστόσο θα τον κρατήσω, επειδή στις περιπτώσεις των δέκα ασφαλισμένων υπάρχει τουλάχιστον ο υπουργός στον ρόλο της θεάς Αθηνάς, χωρίς τη συνδρομή της οποίας ο Οδυσσέας ποτέ δεν θα τα κατάφερνε. Για να κινηθεί η διαδικασία της πειθαρχικής δίωξης των υπαιτίων του μαρτυρίου τους, αλλά και για να διευθετηθεί η υπόθεση του καθενός εξ αυτών, έπρεπε οι διαμαρτυρίες τους να καταλήξουν στο υπουργικό γραφείο. Το ζήτημα όμως είναι ότι οι Οδυσσείς του ασφαλιστικού συστήματος είναι πολλοί, στρατιά ολόκληρη, αλλά η θεά Αθηνά μόνο μία. Αξίζουν συγχαρητήρια στον Χατζηδάκη για την (αυτονόητη) ευαισθησία του, αλλά δεν είναι δυνατόν τόσες περιπτώσεις κατάφωρων αδικιών να ελπίζουν μόνο στον εκάστοτε υπουργό και την καλή προαίρεσή του για τη δικαίωσή τους. Δεν θα του έμενε χρόνος να κάνει τίποτε άλλο, από υπουργός θα κατέληγε άτυπος Συνήγορος του Ασφαλισμένου και μάλιστα πλήρους απασχολήσεως.

Αλλά και πέραν αυτού, τι περισσότερο μπορεί να κάνει ο Χατζηδάκης και ο κάθε Χατζηδάκης, εκτός από την παραπομπή των σαδιστών στο πειθαρχικό; Προφανώς, τίποτε. Οσο για τις επιπτώσεις της παραπομπής στους ελεγχόμενους υπαλλήλους, όλοι προεξοφλούμε ότι θα είναι από ασήμαντες έως μηδαμινές, επειδή το σύστημα είναι έτσι φτιαγμένο ώστε να λειτουργεί πάντα προς όφελος του υπαλλήλου και εις βάρος των πολλών. Στους τελευταίους  περιλαμβάνω βέβαια και τους άξιους υπαλλήλους, που εισπράττουν αδίκως τον ψόγο για λογαριασμό των ανάξιων.

Ο Χατζηδάκης πολύ καλά κάνει και ζητεί τον πειθαρχικό έλεγχο των υπαλλήλων εκείνων που η αδιαφορία τους περνά και αυτά τα όρια του σαδισμού. Ποιος είναι όμως ο σκοπός της δίωξης; Κατά τη γνώμη μου, δεν πρέπει να είναι η εκδίκηση, ούτε καν η τιμωρία αυτή καθαυτήν, αλλά ο παραδειγματισμός για την αλλαγή της νοοτροπίας. Για να αναφερθώ συγκεκριμένα σε μία από τις περιπτώσεις που έφερε στη δημοσιότητα η παρέμβαση του Χατζηδάκη, σκοπός πρέπει να είναι η αλλαγή της νοοτροπίας εκείνης της διευθύντριας, η οποία στέλνει τον ασφαλισμένο να ρωτήσει ο ίδιος την αρμόδια για την υπόθεσή του υπάλληλο (η οποία, παρεμπιπτόντως, απουσίαζε επί εξάμηνο με άδεια…) αντί να το κάνει η ίδια. Της διευθύντριας δηλαδή που αναθέτει στον ασφαλισμένο τη δική της δουλειά.

Αμφιβάλλω αν οι αποφάσεις του πειθαρχικού θα συμβάλουν προς αυτό τον σκοπό – ας μην κοροϊδευόμαστε, στον Υπαρκτό Ελληνισμό βρισκόμαστε.

Επομένως, αν θέλουμε στ’ αλήθεια η ιστορία αυτή να έχει την επιθυμητή εξέλιξη, προϋπόθεση είναι η αλλαγή του Δημοσιοϋπαλληλικού Κώδικα, ώστε οι επιπτώσεις να έχουν το βάρος που χρειάζεται για να τις υπολογίζουν οι υπάλληλοι. Ειδάλλως, σπαταλάμε τον χρόνο μας. Βγάζουμε τώρα το άχτι μας και, σε δύο ή τρία χρόνια, θα πληροφορηθούμε από κάποιο μονόστηλο για τις αστείες ποινές που επιβλήθηκαν από το πειθαρχικό. Μέχρι τότε, θα έχουμε ξεχάσει την υπόθεση, αλλά το πρόβλημα θα παραμένει.

Καταλαβαίνω ότι η αλλαγή του Δημοσιοϋπαλληλικού Κώδικα δεν είναι απλή υπόθεση και συνεπάγεται μια νέα πολιτική περιπέτεια για την κυβέρνηση, αφού η αντιπολίτευση οπωσδήποτε θα εκμεταλλευθεί στο έπακρο το θέμα για να κερδίσει τις συντεχνίες. Από την άλλη πλευρά, όμως, πρόκειται για μία μεταρρύθμιση που αφορά άμεσα τους πολλούς και τους αδύναμους και η οποία ξεπερνά την κομματική αντιπαράθεση. Με την παραπομπή των δέκα στο πειθαρχικό, ο Κωστής Χατζηδάκης άνοιξε μια σοβαρή υπόθεση, την οποία η κυβέρνηση οφείλει να την πάει μέχρι τέλους. Αν αποδειχθεί πυροτέχνημα, τις συνέπειες θα τις χρεωθεί συνολικά η κυβέρνηση.