Βραζιλία: Έρευνα για την πορεία της πανδημίας καταλογίζει στον Μπολσονάρο «εγκλήματα κατά της ζωής»

Η καταστροφική απόκριση της Βραζιλίας στην επέλαση του κοροναϊού, είχε ως αποτέλεσμα τη διεξαγωγή έρευνας εκ μέρους της Γερουσίας, για τα λάθη και τις παραλείψεις που έφεραν τη χώρα σε αυτό το σημείο. Και η έρευνα αυτή έχει ανακαλύψει πολλαπλά στοιχεία που δείχνουν ότι η κυβέρνηση Μπολσονάρο διέπραξε «εγκλήματα κατά της ζωής», σύμφωνα με τον επικεφαλής της έρευνας που μίλησε στον Guardian.

Από τον Απρίλιο, μια ομάδα γερουσιαστών άρχισε να ελέγχει διεξοδικά τη διαχείριση της κρίσης από τη βραζιλιάνικη κυβέρνηση, που είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο μισού εκατομμυρίου ανθρώπων, βάζοντας στο επίκεντρο τις πολιτικές αποφάσεις που έφεραν μια από τις πιο φρικιαστικές στιγμές στην ιστορία της χώρας.

«Το πιο σοκαριστικό είναι η συνειδητοποίηση του πόσο αδιάφορη υπήρξε η κυβέρνηση – και για πόσα ζητήματα», δήλωσε ο Γερουσιαστής Ομάρ Αζίζ στον Guardan.

Μαρτυρίες αξιωματούχων και έγγραφα που ήρθαν πρόσφατα στο φως, δίνουν στους Βραζιλιάνους μια πιο ξεκάθαρη εικόνα του πλαισίου εντός του οποίου η κυβέρνηση απέρριψε τις προτάσεις για αγορά εμβολίων το 2020 και απέτυχε να αντιδράσει με την αρμόζουσα ταχύτητα όταν σημειώθηκε έλλειψη οξυγόνου στο Μανάους, αφήνοντας αμέτρητους ασθενείς κοροναϊού να πεθάνουν από ασφυξία.

Η έρευνα έχει αποκαλύψει και στοιχεία που δείχνουν ανωμαλίες στην προμήθεια του ινδικού εμβολίου Covaxin, ενώ εστιάζεί στον ρόλο του ίδιου του Μπολσονάρο στην κρίση. Ένας πρώην υπάλληλος του υπουργείου υγείας δήλωσε πρόσφατα στο γραφείο του εισαγγελέα ότι του ασκήθηκαν πιέσεις για την υπογραφή ενός συμβολαίου που θα αύξανε τη μέση τιμή των δόσεων κατά… 1.000%.

Αξιωματούχοι της κυβέρνησης διαψεύδουν την ύπαρξη οποιασδήποτε ανωμαλίας στις συμβάσεις και υποστηρίζουν ότι σκοπεύουν να διερευνήσουν τους ισχυρισμούς του πληροφοριοδότη. Ο αξιωματούχος αναμένεται να καταθέσει την Παρασκευή.

Είτε έχουν υπάρξει παρανομίες είτε όχι, πάντως, το ζοφερό αποτέλεσμα της κυβερνητικής πολιτικής απέναντι στην πανδημία έχει πλήξει κάθε βραζιλιάνικο σπίτι, τονίζει ο Αζίζ.

«Δεν υπάρχει ούτε ένας Βραζιλιάνος αυτή τη στιγμή που δεν γνωρίζει κάποιον που πέθανε από κοροναϊό, ούτε ένας Βραζιλιάνος που δεν έχασε κάποιο μέλος της οικογένειάς του, κάποιο γείτονα, κάποιο φίλο», ανέφερε συγκεκριμένα ο γερουσιαστής στον Guardian, που έχει χάσει και ο ίδιος τον αδερφό του εξαιτίας της ασθένειας.

Και παρά το γεγονός ότι ορισμένες χώρες βλέπουν την κρίση να υποχωρεί χάρη στους εμβολιασμούς, τα κρούσματα συνεχίζουν να αυξάνονται στη Βραζιλία, όπου ένα νέο και πιο μεταδοτικό στέλεχος του ιού εντοπίστηκε για πρώτη φορά. Σε λιγότερους από δύο μήνες από την έναρξη της έρευνας, περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι πέθαναν από Covid-19.

Εντωμεταξύ, ο Μπολσονάρο κορόιδευε την τήρηση μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης και αγνοούσε διαρκώς τις υγειονομικές συστάσεις, αποκαλώντας την ασθένεια «μια απλή γριπούλα». Ο πρώην στρατηγός έχει αρνηθεί τον εμβολιασμό και παρίσταται συχνά σε εκδηλώσεις, κοντά σε πλήθη υποστηρικτών του. Έχει διοργανώσει δυο φορές μαζικές πορείες μοτοσικλετιστών στο κέντρο της πόλης, ενώ του έχει εκδοθεί πρόστιμο για μη χρήση μάσκας.

«Οι παγκόσμιοι ηγέτες αισθάνονται αποτροπιασμό από τη συμπεριφορά του προέδρου μας», παραδέχεται ο Αζίζ. «Τη στιγμή που οι ίδιοι εφαρμόζουν την απομόνωση και τον εμβολιασμό, ο πρόεδρός μας πηγαίνει σε μοτοπορείες».

Ο Αζίζ δήλωσε επίσης ότι η έρευνα εστιάζει στην ενθουσιώδη υποστήριξη του προέδρου σε ψευδοεπιστημονικές θεραπείες, όπως η υδροξυχλωροκίνη, την οποία είχε περιγράψει ως «θεραπεία» του κοροναϊού, παρά τα στοιχεία που δείχνουν ότι είναι αναποτελεσματική.

Η ομάδα που πραγματοποιεί την έρευνα έχει πληροφορηθεί επίσης ότι ο Μπολσονάρο δεν είχε κανέναν στόχο να αγοράσει εμβόλια κοροναϊού και αρχικά ήλπιζε να αντιμετωπίσει τον ιό με την επίτευξη φυσικής ανοσίας της αγέλης. Οι επικριτές του υποστηρίζουν ότι αυτή η στρατηγική στοίχισε εκατοντάδες χιλιάδες ζωές Βραζιλιάνων.

«Σε αυτή την προσέγγιση, οι ισχυροί επιβιώνουν και οι αδύναμοι πεθαίνουν», εξηγεί ο Αζίζ. «Είναι απολύτως λάθος».

Ακόμη, αναφέρει στον Guardian ότι η έρευνα θα εξετάσει και τους συντρόφους και συμμάχους του Μπολσονάρο που τον πίεσαν να υιοθετήσει αυτές τις καταστροφικές πολιτικές.

«Θέλουμε να ξέρουμε ποιος βγάζει κέρδος από αυτό», τονίζει ο Αζίζ. «Ο πρόεδρος δεν ξύπνησε ένα πρωί και σκέφτηκε ξαφνικά ότι οι θεραπείες και η ανοσία της αγέλης είναι η λύση. Τον καθοδηγούσε ένα “παράλληλο υπουργικό συμβούλιο”».

Η πολιτικά φορτισμένη έρευνα ξεκίνησε τον Απρίλιο και πραγματοποιείται από 11 εκ των συνολικά 81 γερουσιαστών της χώρας, μεταξύ των οποίων και τέσσερις υποστηρικτές του Μπολσονάρο και αρκετοί από τους πλέον ένθερμους επικριτές του.

Το πάνελ αναμένεται να ανακοινώσει τα ευρήματά του τον Αύγουστο. Δεν έχει την εξουσία να ασκήσει ποινική δίωξη, όμως τα στοιχεία που συλλέγει θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν σε μελλοντικές ποινικές έρευνες – και θα μπορούσε να επιτρέψει στο κογκρέσο να ξεκινήσει διαδικασίες πρότασης μομφής κατά του Μπολσονάρο.

Οι δημοσκοπήσεις έχουν δείξει ότι οκτώ στους 10 Βραζιλιάνους είναι υπέρ της έρευνας και ήδη η δημοτικότητα του προέδρου έχει δεχθεί πλήγμα, ενώ οι διαδηλώσεις που ζητούν την απομάκρυνσή του είναι όλο και πιο μαζικές.

Ο Αζίζ υποστηρίζει ότι η έρευνα δεν είχε κομματικά κίνητρα, ωστόσο, αλλά ήταν ι σημαντική στιγμή αυτοκριτικής για μια χώρα που εξακολουθεί να βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα.

«Οι άνθρωποι μπορεί να πιστεύουν πως δεν θα βγει τίποτα από αυτή την έρευνα», σημειώνει μιλώντας στον Guardian, «ότι δεν είναι παρά μια πολιτική κίνηση, όμως θα αναγκάσει εκείνους που ενεπλάκησαν σε αυτή την κρίση να λογοδοτήσουν. Θα δείξουμε τι πραγματικά συνέβη, ποιος επέδειξε αμέλεια, και θα προωθήσουμε τα στοιχεία στις αρμόδιες αρχές, ώστε οι υπεύθυνοι να τιμωρηθούν».