Από τα χαμηλότερα ποσοστά καταγγελιών έμφυλης βίας στην Ελλάδα – Η σύγκριση με τη Σουηδία

Τα στοιχεία είναι ανατριχιαστικά, χειρότερες είναι οι εκτιμήσεις των πραγματικών αριθμών από τις Αρχές: Η χώρα μας φιγουράρει ανάμεσα στις περιπτώσεις που ένα έγκλημα έμφυλης βίας θα καταγγελθεί πιο σπάνια. Σε σύγκριση, στη Σουηδία που έχει αντίστοιχο πληθυσμό, φαίνεται να καταγγέλλονται (σχεδόν) όλες οι επιθέσεις. Αλλά γιατί υπάρχουν τόσο μεγάλες αποκλίσεις ανάμεσα στις δύο ευρωπαϊκές χώρες;

2020-2021

Από την αρχή του πρώτου λοκντάουν, εντός δύο μηνών τετραπλασιάστηκαν οι κλήσεις στη γραμμή SOS, που ανέφεραν έμφυλη βία βία. Τον Μάρτιο καταγράφηκαν 325 κλήσεις, τον Απρίλιο ανήλθαν στις 1070 (με 648 από αυτές να αφορούν ενδοοικογενειακή βία), ενώ το Μάιο ο αριθμός εκτοξεύτηκε στις 1769 κλήσεις.

Από αυτές τις περιπτώσεις κακοποίησης δεν έχουμε εικόνα πόσες έφτασαν στις Αρχές. Αφενος, τα θύματα μπορεί να μεταπείθονται, αφετέρου φαίνεται ότι υπάρχει χαμηλή εμπιστοσύνη για το έργο της ελληνικής αστυνομίας ή/και του νομοθετικού πλαισίου (ειδικά για όσες δεν είναι παντρεμένες). Τεράστιο πρόβλημα αποτελεί η έλλειψη στέγης κακοποιημένων γυναικών, αφού οι δομές αυτές ήταν οι πρώτες που «σφραγίστηκαν» από το μνημόνιο το 2009. Έκτοτε, δεν επαναλειτούργησαν ποτέ.

Για το δεύτερο λοκντάουν, ξεκινώντας από το 2012, δεν έχουμε ακόμη ακριβή στοιχεία, αλλά ο τετραπλασιασμός των καταγγελιών κατά το προηγούμενο έτος, σίγουρα δεν είναι ελπιδοφόρος.

Πριν την πανδημία, στο διάστημα 2012-2017 ο αριθμός των καταγγελιών παρουσιάζει αύξηση της τάξης του 49%. • Από το σύνολο των 2.833 δραστών ενδοοικογενειακής βίας (δηλαδή μόνο εντός γάμου) του 2017, για τους οποίους υπάρχει πληροφορία για το φύλο τους, το 84,5% είναι άνδρες και το 15,5% γυναίκες. Παρατηρείται συνολικά αύξηση στα περιστατικά της τάξης έως και 75%.

Οι βιασμοί

Σύμφωνα με τις καταγγελίες που φτάνουν στα τμήματα, τον Ιανουάριο του 2021 καταγράφονται έως και 10 βιασμοί γυναικών την ημέρα (αριθμός πολύ μικρότερος από τον πραγματικό). Σύμφωνα με τις Αρχές, εκτιμάται ότι καταγγέλλεται ένα στα 24 περιστατικά. Ετησίως διαπράττονται περί τα 4.000 περιστατικά βιασμών, σύμφωνα με ιατροδικαστικές και αστυνομικές αρχές, αλλά καταγγέλλονται τα 200. Δηλαδή, καταγγέλλεται ένα 7-10% και το ίδιο ποσοστό εκδικάζεται. Από τις περιπτώσεις εκδίκασης, το ποσοστό που δικαιώνει το θύμα, είναι ακόμη μικρότερο…

Από το 2010 έως το 2020, δηλαδή σε ένα χρονικό διάστημα 11 χρόνων, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας, έχουν καταγραφεί 1.781 περιπτώσεις βιασμών, 792 απόπειρες, με θύματα γυναίκες 2.377, ενώ έχουν εξιχνιαστεί 1.618 περιπτώσεις, δηλαδή σχεδόν οι μισές. Ωστόσο, και με δεδομένο το χαμηλό ποσοστό των καταγγελιών που φτάνουν στα τμήματα, αστυνομικοί και ιατροδικαστές έχουν ενδείξεις που τους οδηγούν στην εκτίμηση πως ο αριθμός το ίδιο χρονικό διάστημα ανέρχεται σε τουλάχιστον 45.000 βιασμούς ή απόπειρες.

Τι συμβαίνει στη Σουηδία;

Στη Σουηδία, που έχει αντίστοιχο πληθυσμό καταγγέλθηκαν  το 2020 4.800 βιασμοι, ενω στην Ελλάδα 172 και 70 απόπειρες. Η απόκλιση είναι τεράστια και αποκαρδιωτική.

Ένα βασικό ζήτημα, είναι όρι στη Σουηδία παρατηρείται μεγαλύτερη εμπιστοσύνη προς τις αστυνομικές Αρχές, ενώ το κοινωνικό κράτος προφυλάσσει τις κακοποιημένες γυναίκες, με δομές και -πριν γίνει το κακό- με καμπάνιες.

Να σημειωθεί ότι η Σουηδία έχει διαφορετικές βαθμίδες ενημέρωσης από το σχολείο και τη σεξουαλική αγωγή, έως και τις ενήλικες και ότι το #metoo έφτασε στη χώρα από το 2017, ενώ στην Ελλάδα ήρθε το 2021. Από την στιγμή που έφτασε το κίνημα #metooκαι στις δύο χώρες, αυξήθηκαν οι μαρτυρίες έμφυλης βίας και κακοποίησης.

Από την άλλη, φτάνοντας το #metooστη χώρα μας, αποκαλύφθηκαν και περιπτώσεις χρόνιας συγκάλυψης (όπως αυτή του Λιγνάδη), ενώ μόλις χθες έφτασε στη δημοσιότητα μαρτυρία από την περιοχή του Ζωγράφου για δεκάδες καταγγελίες γυναικών (θυμάτων βιασμού ή σεξουαλικής επίθεσης) προς το αστυνομικό Τμήμα, οι οποίες έμεινα… στο συρτάρι.

Γυναικοκτονίες 2020

1. Στις 28/11/2019 η 31χρονη Κλειώ, ανάπηρη γυναίκα, ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου από τον 40χρονο σύντροφό της μέσα στο σπίτι τους στον Κατσαμπά Ηρακλείου Κρήτης.

2. Στις 22/12/2019 η 33χρονη Αδαμαντία δολοφονήθηκε από τον 54χρονο σύζυγό της, ο οποίος την πυροβόλησε με την κυνηγετική καραμπίνα του μέσα στο σπίτι τους, όπου βρίσκονταν και το 4χρονο παιδί τους, στη Νέα Αλικαρνασσό Κρήτης.

3. Στις 23/01/2020 μια 50χρονη γυναίκα δολοφονήθηκε από τον 48χρονο σύζυγό της, ο οποίος την πυροβόλησε με την κυνηγετική καραμπίνα του κι αυτοκτόνησε με το ίδιο όπλο μέσα στο σπίτι τους στην Μακρακώμη Φθιώτιδας.

4. Στις 29/01/2020 η 32χρονη Evin Ekrem Ali δολοφονήθηκε από τον 45χρονο σύζυγό της, ο οποίος της κατάφερε πολλαπλές μαχαιριές στο κέντρο υποδοχής προσφύγων στο Λαύριο, όπου ζούσαν με τα 4 παιδιά τους ηλικίας 5, 7, 11 και 13 ετών. Κουρδικής καταγωγής από την Rojava της Συρίας.

5. Στις 03/03/2020 μια 44χρονη γυναίκα πέθανε από ασφυξία ενώ αντιστέκονταν κατά τη διάρκεια του ομαδικού βιασμού της από 2 άντρες ηλικίας 47 και 50 ετών. Η γυναίκα βρέθηκε νεκρή ημίγυμνη σε ένα χαντάκι δίπλα σε δρόμο στη Βέροια. Και…

6. Στις 18/03/2020 δυο 35χρονες γυναίκες δολοφονήθηκαν από τον 35χρονο αστυνομικό της Τροχαίας Β.Π. ο οποίος τις πυροβόλησε με το υπηρεσιακό του όπλο στο πάρκινγκ ενός σουπερμάρκετ στην Κάτω Κηφισιά. Η μία ήταν η εν διαστάσει σύζυγός του, με την οποία είχαν 2 παιδιά ηλικίας 5 και 8 ετών, και η άλλη ήταν μια φίλη της

7. Στις 18/08/2020 μια 52χρονη γυναίκα δολοφονήθηκε από τον 60χρονο σύζυγό της, ο οποίος την πυροβόλησε με την κυνηγετική καραμπίνα του μέσα στο σπίτι τους στην Παναγία Καλαμπάκας, όπου ζούσαν με τα 3 παιδιά τους.

8. Στις 10/10/2020, η 43χρονη Σβετλάνα-Φωτεινή και ο 43χρονος Έλληνας σύντροφός της Ι.Ζ. δολοφονήθηκαν με απανωτά χτυπήματα από τον πρώην σύντροφό της, σε εξοχικό σπίτι έξω από το Λουτράκι.

9. Στις 26/10/2020 μια 37χρονη γυναίκα δολοφονήθηκε από τον 53χρονο σύζυγό της μέσα στο σπίτι τους στην Καλλιθέα, όπου ζούσαν με τις 2 κόρες τους.

10. Στις 22/11/2020 μια 44χρονη γυναίκα δολοφονήθηκε από τον 44χρονο σύζυγό της, ο οποίος την πυροβόλησε με την κυνηγετική καραμπίνα του μέσα στο σπίτι τους στον Πύργο Διρού Μάνης, όπου ζούσαν με τα 2 παιδιά τους.

11. Ακόμα, μια γυναίκα έχασε τη ζωή της από το όπλο του αστυνομικού-συζύγου της, πριν λίγες ημέρες, αλλά αυτό καταγράφηκε ως ατύχημα.

Γυναικοκτονίες το 2021

19/01/2021: Συλλαμβάνεται ο νορβηγός σύντροφος της 55χρονης γυναίκας που βρέθηκε δολοφονημένη στα Χανιά.

05/04/2021: Η 28χρονη Κωνσταντίνα Τσάπα και ο 30χρονος αδερφός της δολοφονήθηκαν από τον 31χρονο εν διαστάσει σύζυγό της στη Μακρυνίτσα Πηλίου. Σε βάρος του εκκρεμούσαν ασφαλιστικά μέτρα.

11/05/2021: Η 20χρονη Καρολάιν Κράουτς δολοφονείται από τον 33χρονο σύζυγο της στο σπιτι τους στα Γλυκά Νερά. Ο γυναικοκτόνος ομολόγησε έναν μήνα αργότερα.

03/06/2021:  64χρονη δολοφονήθηκε αργά το βράδυ έξω από το σπίτι της, στην Αγία Βαρβάρα Αττικής από τον 74χρονο σύζυγο της