«Κάθε άνθρωπος είναι μια άβυσσος. Σε πιάνει ίλιγγος να κοιτάζεις μέσα του».

Γιατί θυμήθηκα αυτή την μυστηριώδη αναφορά την οποία κάνει ο Γερμανός συγγραφέας Γκέοργκ Μπίχνερ στο ομιχλώδες έργο του «Βόιτσεκ»;

Γιατί υπάρχουν ομοιότητες (αλλά και τεράστιες διαφορές) ανάμεσα στον κεντρικό ήρωα «Βόιτσεκ» και στον καθ΄ ομολογία δολοφόνο της 20χρονης Καρολάιν στα Γλυκά νερά.

Ποιες είναι οι ομοιότητες; Και οι δύο  πρωταγωνιστές  φθάνουν στη απάνθρωπη ενέργεια της δολοφονίας  !

Θυμίζω εδώ, ότι το έργο του Μπίχνερ «Βόιτσεκ» αφορά την ιστορία ενός αλλόκοτου στρατιώτη που σκοτώνει την ερωμένη του, την Μαρία, με την οποία έχει κάνει ένα παιδί. Αυτό συμβαίνει γιατί θολώνει από ζήλια, όταν την βλέπει να χορεύει ανέμελη με ένα άλλο άντρα.

Από την άλλη μεριά δεν γνωρίζουμε μέχρι στιγμής για ποιο ακριβώς λόγο ο αυτουργός της δολοφονίας στα Γλυκά νερά αφαίρεσε κυνικά τη ζωή της 20χρονης γυναίκας του! Γιατί ενδεχόμενα την έβλεπε ως «κατώτερο αντικείμενο» της εξουσίας του; Κανείς δεν ξέρει.

Ωστόσο, υφίστανται και μεγάλες διαφορές ανάμεσα στον Βόυτσεκ και στο θλιβερό πρωταγωνιστή της υπόθεσης των Γλυκών νερών. Ποιες είναι αυτές;

Ο «Βόιτσεκ» είναι ένας φτωχός στρατιώτης των κατώτερων κοινωνικών τάξεων και κάποιοι λένε, ότι ο συγγραφέας ήθελε με τον Βόιτσεκ να  σκιαγραφήσει τον άνθρωπο που καταπιέζεται από τη φτώχεια και οδηγείται στην φρικτή ενέργεια της δολοφονίας!

Αντίθετα ο καθ΄ ομολογία δολοφόνος στα Γλυκά Νερά φαίνεται να είναι ένας νέος άνθρωπος της μεσαίας τάξης που δεν έχει οικονομική ανασφάλεια, αλλά παρόλα αυτά φθάνει στη φρικτή επιλογή της δολοφονίας!

Και μέσα στο πλαίσιο τούτο θα μπορούσε σίγουρα να συμφωνήσει κανείς με τον Μπύχνερ, ότι «κάθε άνθρωπος είναι μια άβυσσος»!

Σε ότι αφορά τώρα τα νομικά ζητήματα θα ήθελα να κάνω τις ακόλουθες παρατηρήσεις. Ένα σημαντικό ζήτημα  είναι το εξής:

Δηλαδή, εάν η δολοφονία της 20χρονης είχε διαπραχθεί σε βρασμό ψυχικής ορμής ή με ψυχική ηρεμία. Εάν οι δικαστές καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι το έγκλημα είχε τελεστεί σε βρασμό ψυχικής ορμής , τότε στο δράστη θα επιβληθεί μια (χαμηλή) ποινή κάθειρξης από 5 έως  15 χρόνια.

Βεβαίως θα ήθελα να αναφέρω, ότι τα δικαστήρια μας αποδέχονται ότι υπάρχει βρασμός ψυχικής ορμής, όταν υφίσταται κάποια «υπερδιέγερση ενός συναισθήματος»  που φθάνει στο σημείο να αποκλείει την ήρεμη σκέψη.

Και το κρίσιμο ερώτημα είναι το ακόλουθο:

Μπορεί να αποδεχθεί κανείς λογικά , ότι ένας άνθρωπος που έπνιξε τη γυναίκα του σιγά-σιγά και τυραννικά και παραπλάνησε την αστυνομία , ισχυριζόμενος καταρχήν ότι επρόκειτο για ληστεία, ότι τα έκανε όλα αυτά χωρίς σχέδιο και ψυχική ηρεμία ;

Ότι και να πει κανείς μόνο οι δικαστές θα μας δώσουν την τελική απάντηση.

Επιπλέον, ακόμη και αν οι δικαστές αποδεχθούν ότι ο δολοφόνος των Γλυκών Νερών είχε διαπράξει την ανθρωποκτονία με δόλο, δεν είναι σίγουρο  ότι θα επιβληθεί η ισόβια κάθειρξη!

Και τούτο, γιατί ο καινούργιος Ποινικός Κώδικας δίνει παράδοξα τη δυνατότητα ακόμη και σε αυτήν περίπτωση (: της ανθρωποκτονίας με δόλο) να επιβληθεί εναλλακτικά μια ποινή κάθειρξης από 10 έως 15 χρόνια!

Και, μάλιστα, χωρίς να δίνει ένα «εργαλείο» στους δικαστές για το πότε θα επιβάλλουν τα ισόβια!

Και αυτό είναι αρνητικό, γιατί η γερμανική νομοθεσία προβλέπει λ.χ. την επιβολή της ισόβιας κάθειρξης σε κάθε περίπτωση, εάν η δολοφονία είχε γίνει  με βαναυσότητα !

Ο θάνατος είναι θάνατος , αλλά όταν κάποιος δολοφονείται με 40 μαχαιριές, τότε αυτό θα  έπρεπε σίγουρα να οδηγεί στην επιβολή των ισοβίων!

Ωστόσο ακόμη και αν επιβληθούν πρωτοδίκως τα ισόβια , φοβάμαι μήπως το Δευτεροβάθμιο Δικαστήριο «σπάσει» τα ισόβια , όταν η υπόθεση δεν θα προβάλλεται πλέον δημοσίως.

Το συμπέρασμα;  Ότι και να πούμε μια νεαρή κοπέλα 20 χρονών έφυγε δολοφονημένη από αυτό τον κόσμο!

*Γρηγόρης Καλφέλης – Καθηγητής της  Νομικής Σχολής του ΑΠΘ (kalfelis@law.auth.gr)

Headlines