ΗΠΑ: Ο φόβος των γονιών για τα εμβόλια κάνει τους εφήβους να… εμβολιάζονται κρυφά

Όπως αναφέρουν οι Times της Νέας Υόρκης, αν και στις ΗΠΑ έχει δοθεί το πράσινο φως για τους εμβολιασμούς των παιδιών άνω των 12 ετών, ο οποίος και κρίνεται αναγκαίος για την επίτευξη της ανοσίας της αγέλης και την επιστροφή των μικρών μαθητών στα σχολεία, είναι πολλοί οι γονείς που διστάζουν να επιτρέψουν τους εμβολιασμούς των παιδιών τους, φοβούμενοι τις πιθανές παρενέργειες, αλλά και το γεγονός πως πρόκειται για νέα εμβόλια.

Πρόσφατη δημοσκόπηση του Kaiser Family Foundation, διαπίστωσε πως μόλις τρεις στους 10 γονείς παιδιών ηλικίας 12 έως 17 ετών σκοπεύουν να τους επιτρέψουν άμεσα να κάνουν το εμβόλιο, με πολλούς να αναφέρουν ότι θα περιμένουν στοιχεία για τη μακροπρόθεσμη ασφάλειά τους – ή μέχρι τα εμβόλια να καταστούν υποχρεωτικά για την εγγραφή στο νέο σχολικό έτος.

Όμως πολλοί έφηβοι δεν είναι πρόθυμοι να περιμένουν.

Αντιμετωπίζοντας τα εμβόλια ως το κλειδί της ελευθερίας που στερήθηκαν στη διάρκεια της πανδημίας, έρχονται σε σύγκρουση με τους γονείς τους που επιμένουν στο «όχι» στον εμβολιασμό.

Σαράντα πολιτείες των ΗΠΑ απαιτούν τη συναίνεση των γονέων για τον εμβολιασμό ανηλίκων κάτω των 18 ετών, ενώ στη Νεμπράσκα το όριο έχει τεθεί στα 19. Ορισμένες πολιτείες αναγνωρίζουν εξαιρέσεις για άστεγους εφήβους ή για εκείνους που έχουν διακόψει τη νομική τους σχέση με τις οικογένειές τους.

Τώρα, εξαιτίας της κρίσης του κοροναϊού, ορισμένες πολιτείες και πόλεις επιδιώκουν τη χαλάρωση αυτών των κανόνων, όπως είχε συμβεί και στην περίπτωση του εμβολίου κατά του ιού HPV, το οποίο μπορεί να χορηγηθεί σε εφήβους χωρίς τη συναίνεση ων γονιών τους.

Το περασμένο φθινόπωρο, το Συμβούλιο της πόλης της Ουάσινγκτον ψήφισε υπέρ του δικαιώματος των παιδιών άνω των 11 ετών να κάνουν τα εμβόλια που συστήνονται από την πολιτεία χωρίς τη συναίνεση των γονιών τους. Οι νομοθέτες του Νιου Τζέρσεϊ και της Νέας Υόρκης έχουν καταθέσει προς ψήφιση νομοσχέδια που θα επιτρέψουν – σε περίπτωση που υπερψηφιστούν – στους ανήλικους 14 ετών και άνω το δικαίωμα να συναινέσουν οι ίδιοι στον εμβολιασμό τους. Η Μινεσότα επιχειρεί να περάσει αντίστοιχο νομοσχέδιο που τοποθετεί την ηλικία συναίνεσης στα 12 έτη.

Όμως άλλες πολιτείες κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση.

Παρά το γεγονός ότι στη Νότια Καρολίνα οι έφηβοι μπορούν να συναινέσουν από τα 16 και έπειτα, ενώ οι ιατροί έχουν το δικαίωμα να πραγματοποιούν ορισμένες ιατρικές διαδικασίες χωρίς την άδεια των γονέων ακόμη και σε περιπτώσεις νεότερων παιδιών, νομοσχέδιο που έχει εκπονηθεί αυτό το διάστημα επιχειρεί να απαγορεύσει συγκεκριμένα τον εμβολιασμό κατά του κοροναϊού χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των κηδεμόνων.

Στο Όρεγκον, όπου η ηλικία ιατρικής συναίνεσης έχει οριστεί στα 15, η κομητεία Λιν έχει δώσει διαταγή στις κλινικές που υπάγονται διοικητικά σε αυτή να ζητούν τη συναίνεση των γονιών για τον εμβολιασμό οποιουδήποτε ατόμου κάτω των 18 ετών.

Στο Τενεσί, την Αλαμπάμα και άλλες πολιτείες γίνονται προσπάθειες προκειμένου τα δημόσια σχολεία να μην έχουν δικαίωμα να απαιτήσουν τον εμβολιασμό των μαθητών τους.

Το ζήτημα του εμβολιασμού κατά του κοροναϊού έχει επαναφέρει νομικά, ηθικά και ιατρική ερωτήματα δεκαετιών. Όταν, για παράδειγμα, οι γονείς διαφωνούν μεταξύ τους, ποιος από τους δυο έχει τον τελευταίο λόγο για τις ιατρικές αποφάσεις που αφορούν το παιδί; Σε ποια ηλικία είναι σε θέση τα παιδιά να αποφασίζουν μόνα τους για την υγεία τους και με ποια κριτήρια κρίνεται αυτό;

«Η Ιζαμπέλα το θέλει επειδή το κάνουν οι φίλοι της, και δεν θέλει να φοράει μάσκα», λέει η Τσαρίς, μητέρα μιας 17χρονης από τη Φλόριντα, που μίλησε στους Times με τον όρο της ανωνυμίας της οικογένειάς της. Η Τσαρίς φοβάται ότι το εμβόλιο ενδέχεται να έχει επιπτώσεις στο αναπαραγωγικό σύστημα της κόρης της – μια παρανόηση που έχει διαψευστεί επανειλημμένως από αξιωματούχους της δημόσιας υγείας.

«Η Ιζαμπέλα μου είπε “Είναι δικό μου το σώμα”. Κι εγώ της απάντησα, “όχι είναι δικό μου μέχρι να γίνεις 18”».

Καθώς το κλίμα παραμένει τεταμένο, οι άνθρωποι που έχουν αναλάβει τη χορήγηση των εμβολίων, σε φαρμακεία, κλινικές και ιατρικά γραφεία προσπαθούν να αποφασίσουν τι πρέπει να κάνουν όταν ένας νεαρός έφηβος εμφανίζεται για εμβόλιο απουσία γονέα.

«Με αυτό το εμβόλιο ίσως είμαστε σε μια γκρίζα ζώνη νομικά»,  υποστηρίζει ο Δρ. Στέρλινγκ Ράνσον Τζούνιορ, οικογενειακός γιατρός από το Ντέλταβιλ της Βιρτζίνια. Στο δικό του σύστημα υγείας, οι γονείς μπορούν να αποστείλουν υπογεγραμμένη υπεύθυνη δήλωση που ορίζει ότι επιτρέπουν στο έφηβο παιδί τους να εμβολιαστεί. Όμως επειδή το εμβόλιο κοροναϊού είναι εγκεκριμένο μόνο για χρήση έκτακτης ανάγκης, το σύστημα υγείας απαιτεί τουλάχιστον ένας γονιός να είναι παρών προκειμένου ο ανήλικος ασθενείς να κάνει το εμβόλιο.

Η 15χρονη Μαρίνα από το Παλμ Μπιτς της Φλόριντα εξηγεί στους Times ότι δεν βλέπει την ώρα για τον εμβολιασμό της. Όμως η μητέρα της είναι κάθετη. Δεν θέλει ούτε να το συζητήσει.

Έτσι, η Μαρίνα έχει αποκλειστεί από την κοινωνική ζωή που της έχει λείψει. «Πέντε φίλοι μου θα κάνουν πάρτι και με κάλεσαν, αλλά μετά με ρώτησαν αν έχω κάνει το εμβόλιο», σημειώνει. «Κι έτσι δεν μπορώ να πάω. Με πληγώνει αυτό».

Καθώς η πανδημία συνεχίζεται, ορισμένοι κοινωνικοί κύκλοι μεταξύ των εφήβων αλλάζουν μορφή βάσει του εμβολιαστικού στάτους. «Βλέπω τους φίλους μου να κάνουν αναρτήσεις στα κοινωνικά δίκτυα για τον εμβολιασμό τους και τώρα όταν τους βλέπω μου κάνουν ειρωνικές ερωτήσεις: “Πού χάθηκες; Ταξιδεύεις πολύ; Είσαι σίγουρη ότι δεν έχεις κοροναϊό;”. Είναι χάλια που δεν μπορώ να κάνω το εμβόλιο», συνεχίζει η Μαρίνα.

Έτσι, όλο και πιο συχνά, οι απελπισμένοι έφηβοι ψάχνουν τρόπο να εμβολιαστούν κρυφά από τους γονείς τους. Ορισμένοι έχουν βρει τον τρόπο μέσα από το VaxTeen.org, μια ιστοσελίδα με πληροφορίες για το εμβόλιο που διαχειρίζεται η Κέλι Ντάνιελπουρ, μια έφηβη από το Λος Άντζελες.

Η ιστοσελίδα περιλαμβάνει οδηγούς για τη νομοθεσία περί συναίνεσης σε κάθε πολιτεία, links για κλινικές, αλλά και πηγές πληροφόρησης για την Covid-19 και συμβουλές για το πώς οι έφηβοι μπορούν να πείσουν τους γονείς τους.

Η 18χρονη Ντάνιελπουρ, δημιούργησε αυτή την ιστοσελίδα δυο χρόνια νωρίτερα. Κόρη ενός παιδιάτρου-νευροχειρουργού και μιας δικηγόρου με ειδίκευση στην πνευματική ιδιοκτησία, συνειδητοποίησε πως οι περισσότεροι έφηβοι δεν γνώριζαν ούτε το συνιστώμενο πρόγραμμα εμβολιασμού στη χώρα, ούτε τα δικαιώματά τους σε σχέση με την υγεία τους.

«Μιλάμε αυτομάτως για τους γονείς, αλλά ξεχνάμε τους εφήβους ως άτομα που έχουν άποψη για αυτό το ζήτημα», εξηγεί η ίδια στους Times. «Αποφάσισα ότι έπρεπε να βοηθήσω». Η Ντάνιελπουρ ζήτησε από ειδικούς να τη βοηθήσουν να κατανοήσει τη νομοθεσία για τους εμβολιασμούς και τη συναίνεση και στρατολόγησε εφήβους ως «πρέσβεις του VaxTeen».

«Θέλω οι έφηβοι να μπορούν να πουν στους παιδίατρους: “Ξέρεις, έχω αυτό το δικαίωμα”», προσθέτει η Ντάνιελπουρ.

Η Ελίζαμπεθ έκανε το εμβόλιο εξαπατώντας μια νοσηλεύτρια. Το σχολείο της ενημέρωσε τους γονείς της ότι προσφέρει εμβόλια και η μητέρα της συναίνεσε. Ο πατέρας της, όμως, το απαγόρευσε, ενώ απαιτούνταν η σύμφωνη γνώμη και των δύο.

Αποφάσισε απλώς να εμφανιστεί, σκεπτόμενη ότι στην χειρότερη περίπτωση δεν θα καταφέρει να κάνει την δόση.

Έδωσε την υπεύθυνη δήλωση της μητέρας της και απλώς άπλωσε το χέρι της.

Τώρα δεν ξέρει τι να κάνει.

Το σχολείο της απαιτεί τον εμβολιασμό των μαθητών πριν την εγγραφή τους το φθινόπωρο και ο πατέρας της έχει ήδη αρχίσει να συγκρούεται με τη διοίκησή του γύρω από το ζήτημα. Φοβάται πως αν μάθει ότι η κόρη του έχει ήδη εμβολιαστεί, θα εξοργιστεί και θα ενημερώσει το σχολείο, το οποίο στη συνέχεια θα την τιμωρήσει που εξαπάτησε τους νοσηλευτές, πράγμα που ίσως επηρεάσει τη διαγωγή της – επομένως και την πιθανότητα να εισαχθεί στο πανεπιστήμιο της επιλογής της.

Ο Γρέγκορι Ντ. Ζίμετ, ψυχολόγος και καθηγητής παιδιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα, υπογραμμίζει την ειρωνεία του να απαγορεύεις σε έναν έφηβο να κάνει μια επιλογή που ενθαρρύνεται από τους ειδικούς δημόσιας υγείας.

Όπως εξηγεί, από αναπτυξιακή άποψη, οι έφηβοι 14 ετών ή και νεότεροι είναι εξίσου καλοί με τους ενήλικες στην εκτίμηση του κινδύνου που ενέχει ένα εμβόλιο. «Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι οι ενήλικες είναι απαραιτήτως εξαιρετικοί σε αυτό», προσθέτει.

Σε πολλές πολιτείες, νεαροί έφηβοι μπορούν να πάρουν αποφάσεις για την αντισύλληψη ή τις Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενες Λοιμώξεις, δηλαδή για πράγματα που, όπως σημειώνει, «είναι από πολλές απόψεις πιο πολύπλοκα και ανησυχητικά από ένα εμβόλιο».

Οι παιδίατροι αναφέρουν ότι ακόμη και γονείς που έχουν κάνει το εμβόλιο, ανησυχούν με την προοπτική της χορήγησής του στα παιδιά τους. Ο Δρ. Τζέι Λι, οικογενειακός γιατρός και επικεφαλής ιατρικός αξιωματούχος στο Share Our Shelves, ένα δίκτυο κοινοτικής υγείας στην κομητεία Όραντζ της Καλιφόρνια, σημειώνει ότι οι γονείς προτιμούν να ρισκάρουν το παιδί τους να νοσήσει από κοροναϊό, παρά να κάνει το νέο εμβόλιο.

«Καταλαβαίνω τις ανησυχίες τους», λέει ο ίδιος στους Times, «αλλά τους εξηγώ ότι το να περιμένουν να δουν αν το παιδί τους θα αρρωστήσει, δεν είναι καλή στρατηγική. Και ότι όχι, ο κοροναϊός δεν είναι απλώς μια γριπούλα».

Η Ελίζ Γιάρνελ, ανώτερη διοικητική υπάλληλος του συστήματος υγείας του Πόρτλαντ, θυμάται ένα 16χρονο κορίτσι που εμφανίστηκε στο κέντρο εμβολιασμού του σχολείου της.

Οι γονείς της ήταν αντίθετοι με το εμβόλιο, κι εκείνη ήθελε να το κάνει χωρίς να το μάθουν, πράγμα που ήταν σε θέση να κάνει νόμιμα, καθώς στο Όρεγκον η ηλικία για τη συναίνεση έχει οριστεί στα 15 έτη.

Όταν είδε ότι τα εμβόλια δεν ήταν έτοιμα πριν την ώρα που έπρεπε να επιστρέψει στο σπίτι της, βούρκωσε, όμως κατάφερε να επιστρέψει το ίδιο βράδυ χωρίς οι γονείς της να καταλάβουν την απουσία της, και να εμβολιαστεί.

«Ήταν απίστευτα ανακουφισμένη», θυμάται η Γιάρνελ.

Η Ιζαμπέλα, η 17χρονη κόρη της Τσαρίς από τη Φλόριντα έχει αμέτρητους λόγους που θέλει να κάνει το εμβόλιο:

«Πολλοί άνθρωποι στην οικογένειά μου είναι μεγαλύτεροι και κινδυνεύουν ακόμη και να πεθάνουν από κοροναϊό», λέει στους Times. «Θέλω να κάνω το εμβόλιο για να μπορώ να είμαι κοντά τους και να είναι ασφαλείς. Και μετά θα μπορώ να βγαίνω ξανά με τους φίλους μου, κι ούτε εκείνοι θα κινδυνεύουν τόσο».

Παρά το γεγονός ότι οι γιατροί προσπαθούν να κάνουν γονείς και παιδιά να αισθανθούν άνετα με την ιδέα του εμβολιασμού των εφήβων, δεν μπορούν να κάνουν και πολλά μπροστά στην άρνηση των γονιών. Πρόσφατα, ο Μομπίν Χ. Ράθορ, καθηγητής παιδιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Φλόριντα στο Τζάκσονβιλ είπε σε μια ασθενή, η μητέρα της οποίας δεν συναινούσε, ότι θα μπορέσει να κάνει το εμβόλιο όταν γίνει 18 ετών – δηλαδή, τρεις εβδομάδες αργότερα.

«Εμβολιάστηκε στα γενέθλιά της», λέει στους Times. «Μου έστειλε μήνυμα και μου είπε ότι ήταν το δώρο γενεθλίων που έκανε στον εαυτό της».