Εκκλησία: Νέα κριτήρια για την επιλογή κληρικών

Με νέα κριτήρια, αλλά και με περισσότερα εφόδια θα εισέρχονται πλέον οι κληρικοί στην Ιεροσύνη. Η Ιερά Σύνοδος εδώ και χρόνια μελετούσε σχέδια για τη θεσμοθέτηση της κατάρτισης των υποψήφιων κληρικών. Και αυτό, διότι και στο παρελθόν είχαν παρατηρηθεί φαινόμενα ιερέων με παραβατικές συμπεριφορές. Τα πρόσφατα περιστατικά, όμως, όπως της επίθεσης με βιτριόλι στην Ιερά Σύνοδο και του ιερέα που κατηγορείται για βιασμούς ανηλίκων στο Αγρίνιο, όπως όλα δείχνουν, επιτάχυναν τις εξελίξεις και προκάλεσαν περαιτέρω προβληματισμό στους κόλπους της Ιεραρχίας. Βούληση και της Πολιτείας και της Ιεραρχίας είναι όσοι μπαίνουν στην Ιεροσύνη να είναι καταρτισμένοι για αυτό το λειτούργημα και με πτυχίο.

Ακριβώς για αυτόν τον λόγο στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Παιδείας για την Εκκλησιαστική Εκπαίδευση που θα παρουσιάσει σήμερα η Νίκη Κεραμέως περιλαμβάνεται ξεχωριστό κεφάλαιο για την κατάρτιση των υποψήφιων ιερέων. Ιδρύονται Σχολές Μαθητείας Υποψηφίων Κληρικών (ΣΜΥΚ) σε Αθήνα, Ιωάννινα και Κρήτη, μεταλυκειακής εκπαίδευσης και διετούς φοίτησης.

Με αυτόν τον τρόπο μπαίνει φρένο στο φαινόμενο μισθοδοσίας ιερέων αποφοίτων Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου. Στο μέλλον, δηλαδή, βασική προϋπόθεση για να μισθοδοτηθεί κάποιος που διορίζεται κληρικός θα είναι η κατοχή είτε του διπλώματος των ΣΜΥΚ (ΔΙΜ), είτε πτυχίου ΑΕΙ. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, θα δίνεται η δυνατότητα στους αποφοίτους των Σχολών Μαθητείας Υποψηφίων Κληρικών να μπαίνουν με κατατακτήριες εξετάσεις στις Ανώτατες Εκκλησιαστικές Ακαδημίες. Κατά τις ίδιες πηγές, με τη συμπλήρωση της διετίας και τις πρώτες αποφοιτήσεις από τις Σχολές Μαθητείας, εξετάζεται όσοι χειροτονούνται εκτός σχολής να επιβαρύνουν μισθολογικά τις οικείες μητροπόλεις και όχι τον κρατικό προϋπολογισμό, δημιουργώντας ουσιαστικά κληρικούς δύο ταχυτήτων.

Οι Σχολές Μαθητείας και γενικά το νομοσχέδιο για την Εκκλησιαστική Εκπαίδευση δείχνουν ότι η Εκκλησία είχε αντιληφθεί ότι υπάρχει ανάγκη για την κατάρτιση των κληρικών. Δεν είναι τυχαίο ότι η Αρχιεπισκοπή Αθηνών έχει κάνει σημαντικά βήματα σε αυτόν τον τομέα με τη δημιουργία του Ιδρύματος Ποιμαντικής Επιμόρφωσης των κληρικών. Σε αυτό, από το 2009, έχουν παρακολουθήσει προγράμματα που αφορούν την ενδοοικογενειακή βία, τους εφήβους, την προσέγγιση προβλημάτων ψυχικής υγείας περισσότεροι από 4.000 κληρικοί.

Προβληματισμός

Πάντως, κληρικοί και ιεράρχες μετά τα κρούσματα εγκληματικότητας στην Εκκλησία δεν κρύβουν τον προβληματισμό τους. Οι ιερείς λένε χαρακτηριστικά πως θα πρέπει να δοθεί μεγάλο βάρος αλλά και να υπάρχει έλεγχος σε όσους χειροτονούνται. Οι επίσκοποι, δηλαδή, που τους χειροτονούν δεν θα πρέπει να τους αφήνουν στην τύχη τους. Καλό είναι να τους «επιβλέπουν» και στα επόμενα στάδια της Ιεροσύνης τους.

Επιπλέον, μερίδα ιερέων εκφράζουν σκεπτικισμό για τα προγράμματα κατάρτισης και εκπαίδευσης των κληρικών και περιμένουν την υλοποίησή τους. Οπως λένε, και στο παρελθόν επί εποχής Χριστόδουλου, όταν είχαν σημειωθεί φαινόμενα παραβατικής συμπεριφοράς κληρικών, είχε προαναγγελθεί «κάθαρση», αλλά τελικά δεν προχώρησε.

Ψυχολογικός έλεγχος

Συζητήσεις, σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν γίνει μέσα στην Ιεραρχία και για την ανάγκη, προτού χειροτονηθούν οι κληρικοί, να προσκομίζουν έγγραφο που θα πιστοποιεί ότι είναι σε καλή ψυχική κατάσταση. Προς το παρόν, όμως, αυτή η πρόταση παραμένει σε επίπεδο συζήτησης λόγω της διαχρονικής διαμάχης συντηρητικών – προοδευτικών που υπάρχει στην Ιεραρχία. Ανέκαθεν, οι ιεράρχες που ανήκουν στο συντηρητικό μπλοκ φρενάρουν τις ιδέες των νεότερων ιεραρχών. Υπάρχουν δηλαδή κάποιοι που θεωρούν ότι για να μπει κάποιος στην Ιεροσύνη είναι αρκετό το κριτήριο της… πνευματικότητας. Παρ’ όλα αυτά, τα ψυχολογικά τεστ και τα έγγραφα ψυχικής υγείας ζητούνται πλέον από πάρα πολλούς κλάδους. Και ειδικά σε επαγγέλματα που είναι και δημόσια λειτουργήματα.