Λευτέρης Γιοβανίδης: Ψυχή και καρδιά του Πειραιά το Δημοτικό Θέατρο

Ο Λευτέρης Γιοβανίδης, ένας σκηνοθέτης με πλούσιο έργο και μεγάλες επιτυχίες στο ενεργητικό του, ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά σε μια πολύ δύσκολη περίοδο.

Εν μέσω καραντίνας και με τα θέατρα κλειστά ο Λευτέρης Γιοβανίδης κλήθηκε να κρατήσει στην ουσία το θέατρο ζωντανό και παράλληλα να προγραμματίσει την επόμενη μέρα.

Τώρα που τα θέατρα άνοιξαν και εκείνος, περήφανος πια, παρακολούθησε την πρώτη πρεμιέρα παράστασης εξηγεί στο in.gr πώς νιώθει για αυτή την τόσο σημαντική θέση.

Σε ένα Θέατρο που αποτελεί σημείο αναφοράς για όλους τους Πειραιώτες αλλά πόλο έλξης όλων των θεατρόφιλων ο Λευτέρης Γιοβανίδης συνεχίζει να νιώθει δέος. Η ενέργεια του χώρου και οι άνθρωποι που δουλεύουν εκεί τόσα χρόνια είναι το πρώτο υλικό για να μπορέσει να πραγματοποιήσει το όραμά του. Του το ευχόμαστε ολόψυχα.

Πώς ήταν για εσάς για περίοδο της καραντίνας;

Να είσαι 1,5 χρόνο σε ένα θέατρο και να μην έχεις την χαρά να δεις πρεμιέρα είναι ένα πλήγμα, είναι δύσκολο. Ήρθα στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά τον περασμένο Απρίλιο. Είναι μεγάλη χαρά ότι κάναμε 4 Ιουνίου την πρώτη μας πρεμιέρα με το έργο 1821 – Επιθεώρηση» και είναι μεγάλη χαρά ότι βρήκε ανταπόκριση. Δείχνει πώς μπορεί κάτι να επικοινωνήσει με το σήμερα.

Ξέρω τη δουλειά και του Φοίβου Δεληβοριά και του Δημήτρη Καραντζά και η παράσταση είναι αυτό που περίμενα. Είμαι χαρούμενος. Επιτέλους κάτι που σχεδιάσαμε, υλοποιείται. Είχαμε ανακοινώσει ένα πρόγραμμα τον Οκτώβριο του 2020 και δεν έγινε τίποτα από αυτά.

Φοβηθήκατε ότι μπορεί η παράσταση να είναι φτάνει σε κάποια σημεία στο όριο;

Δεν είναι κακό τα πράγματα να έρχονται στο όριο. Έχει ανάγκη και η εποχή να έρχονται τα πράγματα στο όριο και η επιθεώρηση αυτό έχει χρέος να κάνει. Να καυτηριάσει την πραγματικότητα. Είναι μια παράσταση που έχει ως αναφορά τον Έλληνα τα τελευταία 200 χρόνια και αυτό έχει ένα ενδιαφέρον.

Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας;

Ξεκινήσαμε το καλοκαιρινό μας πρόγραμμα με τον «Λουκή Λάρα», ένα κείμενο του Δημητρίου Βικέλα, ένα σημαντικό κείμενο της ελληνικής πεζογραφίας που θα περιοδέψει σε όλη την Ελλάδα. Είναι πρώτη φορά που το Δημοτικό Θέατρο θα περιοδεύσει. Η παράσταση είναι με τον Μανώλη Μαυροματάκη, ένα σπουδαίο ηθοποιό που έχει ταυτιστεί με αυτόν τον ρόλο.

Επίσης εγώ ως σκηνοθέτης είχα κανονίσει από πέρυσι με τον Δήμο Μυκόνου να κάνουμε μια παράσταση που να φωτίζει την προσωπικότητα της Μαντώ Μαυρογένους, τη «ΜΑΝΤΩ: la bella Greca-Αντίστεφάνου για όσους ζήσαν τολμητοί». Δεν είναι μια παράσταση ηρωική ή επετειακή, βεβαίως αναφέρεται σε αυτό το πρόσωπο αλλά αναφέρεται σε αυτή την γυναίκα που νομίζω έχει περισσότερο ενδιαφέρον. Το κείμενο έχει γράψει η Θεοδώρα Καπράλου και παίζουν η Ευγενία Σαμαρά, η Αντιγόνη Φρυδά και ο Γιωργής Τσαμπουράκη.

Είναι μια σύγχρονη προσέγγιση και ξανακοίταγμα της ιστορίας μας. Η Μαντώ Μαυρογένους ήταν μια προσωπικότητα που όταν πέθανε είχε δημιουργήσει τέτοιες έριδες που δεν ήθελαν να υπάρχει καμία αναφορά, ήθελαν να την εξαφανίσουν. Από τον 20αιώνα άρχισαν να γράφονται πράγματα για αυτήν

Πού θα κινηθεί ο προγραμματισμός για την ερχόμενη σεζόν;

Θα υπάρχει ένα κομμάτι του περσινού προγράμματος αλλά και πολλά καινούργια πράγματα. Είναι έτοιμος ο προγραμματισμός και θα ανακοινωθεί σύντομα. Ετοιμαζόμαστε πυρετωδώς. Θα υπάρξουν εκπλήξεις και πράγματα που θα τραβήξουν το ενδιαφέρον του κόσμου.

Πώς είναι να δουλεύεις σε ένα θέατρο που παρέμεινε άδειο για τόσο μεγάλο διάστημα;

Εγώ ήμουν συνέχεια εδώ, δουλεύαμε πυρετωδώς. Με το να είναι κλειστό ένα θέατρο δημιουργούνται  πολλά προβλήματα. Στόχος είναι το θέατρο να λειτουργεί, μετά χάνει τον βηματισμό του.  Η επαφή με τον κόσμο που μπαίνει μέσα είναι ένα πολύ σημαντικό δείγμα και μάθημα του τι έχει ανάγκη αυτό το θέατρο. Δεν μπορείς να κάνεις ένα σχεδιασμό ερήμην του κόσμου. Είναι σημαντικό να μπορείς να έρχεσαι σε επαφή με αυτούς που έρχονται εδώ, να ξέρεις που απευθύνεσαι.

Το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά είναι σημαντικό μέρος της καθημερινότητας των Πειραιωτών. Σας αγχώνει αυτό;

Είναι στη συλλογική μνήμη του πειραιώτη αυτό το θέατρο και αυτό είναι πολύ ωραίο. Ακόμα και το κοινό που δεν είναι θεατρόφιλο το αγαπάει πολύ. Έχει μια μεγάλη ιστορία, είναι από τα παλαιότερα της χώρας. Είχε την τύχη να ανακαινιστεί πρόσφατα και πολύ καλά, αντιμετωπίζοντας το ως μνημείο.

Το ίδιο το κτίριο έχει μια ενέργεια και μια μαγεία. Το να βρίσκεσαι στη σκηνή, στην πλατεία, στο φουαγιέ. Είναι ένας ευλογημένος χώρος. Είναι για μένα μεγάλη τιμή και χαρά, επί της ουσίας, το να ηγούμαι ενός τέτοιου οργανισμού. Πιστεύω ότι μπορεί να κάνει πολλά πράγματα, είναι ένα από τα σημαντικότερα θέατρα της πόλης και οφείλει να παίξει αυτό το ρόλο. Πρέπει να δούμε πώς θα μπορούμε αυτό να το καθιερώσουμε ακόμα περισσότερο. Στη συνείδηση του κόσμου ως κοινό και στη συνείδηση των καλλιτεχνών υπάρχει απεριόριστη εκτίμηση για το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Εγώ πρέπει να επιλέξω πράγματα που ακολουθούν την ιστορία του μας πάνε παρακάτω.

Ποιο είναι το όραμα σας για το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά;

Με ενδιαφέρουν οι παραγωγές που έχουν εξωστρέφεια. Πέρα από την πόλη του Πειραιά απευθυνόμαστε και σε ένα ολόκληρο λεκανοπέδιο. Το θέατρο χωρίς κοινό δεν υπάρχει. Πρέπει να υπάρχει ο κόσμος και αυτό είναι σημαντικό κριτήριο στο τι επιλέγεις.

Έχω βάλεις τρεις στόχους. Πρώτος είναι να έχουμε επικοινωνία με τον Πειραιά, να είμαστε το θέατρο του Πειραιά, να είμαστε ένα σημαντικό θέατρο στην θεατρική αγορά της χώρας μας και τρίτον να ξεκινήσει να συνομιλεί και με άλλα θέατρα της Ευρώπης.

Είναι μια εποχή του διαδικτύου, της παγκοσμιοποίησης και δεν μπορούμε να αδιαφορούμε με αυτά που συμβαίνουν γύρω μας. Δεν μπορούμε να αποκλείουμε την δική μας τέχνης, την παραγωγή που έχουμε ως χώρα. Πρέπει να έρχονται σημαντικοί καλλιτέχνες εδώ να δουλεύουν και να πηγαίνουμε και εμείς έξω. Και να δίνουμε έτσι στους πολύ καλούς ηθοποιούς μας την ευκαιρία να δουλεύουν και με ξένους καλλιτέχνες και αντίστροφα. Δεν πρέπει να αδιαφορούμε σε αυτό. Είναι σημαντικό κομμάτι της τέχνης.

Έχετε ονειρευτεί κάποιο συγκεκριμένο έργο που θα ταίριαζε απόλυτα να ανέβει σε αυτό το θέατρο;

Έχω πολλά πράγματα στο μυαλό μου, δεν μπορείς να μην ονειρεύεσαι. Αλλά δεν αφήνω ποτέ να υπερισχύσει στο μυαλό μου η προσωπική ατζέντα σε σχέση με το θέατρο. Με ενδιαφέρει σαν να είναι παιδί μου, είναι πάνω από εμένα. Αυτό πρέπει να πετύχει και εγώ μαζί με αυτό να εξελίσσομαι για το καλό του Οργανισμού και για τη δική μου διορατικότητα.

Ένα έργο που θα ήθελα να γίνει εδώ, αλλά δεν είναι εύκολο είναι ο «Μισάνθρωπος» του Μολιέρου. Ο Μολιέρος γενικά και ο «Μισάνθρωπος» πιο συγκεκριμένα έχει μια ποίηση, ένα λόγο εκπληκτικό και αυτή η σκηνή τον αναδεικνύει αυτόν τον λόγο.

Πάντα με ενδιαφέρει βέβαια και η καινούργια δραματουργία. Αυτό που ονειρεύομαι είναι να καταφέρουμε να δημιουργήσουμε τις συνθήκες ώστε να υπάρχει παραγωγή κειμένων.

Είναι η στιγμή να δώσουμε της ευκαιρία σε έλληνες συγγραφείς να εξελιχθούν και να δουλέψουν. Να προκαλέσουμε τις συνθήκες ώστε να γεννήσουμε αυτόν τον ανταγωνισμό. Όσο καλός συγγραφέας να είμαι αν δεν δοκιμάζεται αυτό που κάνω και μένει απλώς σε ένα συρτάρι δεν εξελίσσεται. Ένας συγγραφέας πρέπει πάντα να πολεμάει. Στη δουλειά μας είναι μεγάλο κομμάτι ο θεμιτός ανταγωνισμός.